Befesa işçileri TİS’le düşük ücrete son vermek istiyor

Halil İMREK
Dilek OMAKLILAR
Hatay

İskenderun Organize Sanayi Bölgesi’nde yer alan Befesa’da Özçelik-İş’ten istifa ederek Birleşik Metal-İş’e geçen işçiler sözleşme döneminde. Bu zamana kadar asgari ücret civarında ücretle çalıştırıldıklarını söyleyen işçiler TİS’le birlikte düşük ücretlere son vermek istiyor.

İskenderun Organize Sanayi Bölgesi’nde faaliyet gösteren Befesa Silvermet Çelik Tozu Ayrıştırma ve Geri Dönüşüm Fabrikası işçileri, üç yıl önce topluca Hak-İş’e bağlı Özçelik-İş’ten istifa ederek, DİSK’e bağlı Birleşik Metal-İş’e üye oldu. Befesa Silvermet işçileri Özçelik-İş’ten; TİS’lerde yaşanan kayıpları karşılamaması, TİS’lerin kendilerine sorulmadan imzalanması, sendika içi demokrasinin olmaması, iş yeri temsilciliğinin işletilmemesi, sendika şubesinin işçilerin sorunlarıyla ilgilenmemesi gibi nedenlerden dolayı istifa etmişlerdi. İşçilerin, Birleşik Metal-İş’e üye olmasının ardından sendikanın başvurusu üzerine yetki tespit belgesi geldi ancak Özçelik-İş, Birleşik Metal-İş’in yetkisine itiraz etti. Yetki davası iki buçuk yılda ancak çözüldü. Dava nedeniyle işçiler bu süre boyunca TİS imzalayamadıklarını ve asgari ücrete mahkum kaldıklarını söylüyor. İşçiler şimdi yeni sendikaları ile yeni bir TİS’e hazırlanıyor.

EN ÖNEMLİ SORUN DÜŞÜK ÜCRETLER

Befesa işçilerinin aktardıklarına göre fabrikadaki en önemli sorun düşük ücretler. Fabrikada ücretler asgari ücret seviyesinde. Oysa metal ve ağır sanayi iş kolunda yılların deneyimli işçileri olarak çalışıyorlar. İşçiler, şu anda açlık sınırının altında yaşadıklarını söylüyorlar. Bu sebeple işçilerin bütün dikkati imzalayacakları yeni toplu iş sözleşmesinde.

Yeni sözleşmeden umutlu olduklarını söyleyen bir işçi, 2009’dan bu yana çalıştığını, şu an 20 bin TL aldığını söylüyor: “15 yıl önce aldığım ücret, asgari ücretin çok üstündeyken, şimdi ise fabrikada asgari ücret alır hale geldik...”

2009 yılında çeyrek altın fiyatının 70 lira, asgari ücretin 527 lira olduğunu belirten işçi, “Biz asgari ücretin üzerinde alıyorduk, 600-650 lira. Sadece asgari ücret üzerinden hesaplasan o gün 7.5 çeyrek altın alınıyordu. Bugün asgari ücret ile 3 çeyrek altın alınabiliyor. Yani 4-4.5 çeyrek altın kaybımız var” diyor.

GEÇİNMENİN FORMÜLÜ: DAHA AZ ALIŞVERİŞ

Geçinebilmek için daha az alıveriş yaptıklarını söyleyen işçi şöyle devam ediyor: “Çocuklarımıza sadece yol parası veriyorum, harçlık veremiyorum. Manavdan alışveriş yaptığımızda misal 1000 TL tutsa kredi kartı ile alıp taksit taksit ödüyoruz.”

15 yıldır çalışan bir başka işçi de iş yerlerinde sendika yokken ücretlerinde sadece enflasyon oranında artış yapıldığını hatırlatarak, “Şimdi 19 bin civarında ücret alıyorum. Zaten en yüksek alan da 21 bin 300 civarında. Aldığın ücret ne kadar olsa geçinirdim diye sorarsan, Türkiye’de ne kadar alacaksın da geçinebileceksin ki? Kredi kartıyla çevirmek, borç almak, markete borç bırakıp gelecek ay vermek... İşçilerin geçimi bu” diyor.

"ÜCRETLER ASGARİ ÜCRETİN İKİ KATI OLMALI"

Ağır sanayide üretim yapan bir fabrikada ücretlerin asgari ücret seviyesinde olmasının kabul edilemeyeceğini belirten işçiler, yoksulluk sınırı ile aldıkları ücretler arasında uçurum olduğunu söylüyor. Befesa işçilerinin, ücret konusundaki genel eğilimleri çıplak ücretlerin asgari ücretin iki katı olması şeklinde.

TİS görüşmelerinde ise idari maddelerde ilerleme sağlansa da ücret meselesinde henüz bir anlaşma sağlanmış değil.

SENDİKALARIYLA İLK KEZ 1 MAYIS’A KATILDILAR

Sendika değiştirmeleriyle ilk kez İskenderun’da 1 Mayıs’a sendikalarının pankartı ile katıldıklarını hatırlatan işçiler, şimdiye kadar var olana razı olduklarını, düşük ücret ve daha zor yaşam şartlarına mahkum edildiklerini ama bundan sonra seyirci olmayacaklarını dile getiriyor.