Avrupa seçimleri: Fransa’da neler oluyor?

Ali Rıza YILDIRIM
Strasbourg

Fransa Cumhurbaşkanı Emmanuel Macron, Avrupa Parlamentosu (AP) seçimlerinde aşırı sağın oy oranlarının yükselmesinin hemen ardından Fransa Ulusal Meclisi’ni feshettiğini duyurdu. Ülkenin ilk turu için 30 Haziran’da ve ikinci tur için 7 Temmuz’da seçimlere gideceğini açıkladı.

İlk sandık çıkış anketlerine göre, 28 yaşındaki Jordan Bardella liderliğindeki RN, oylamada oyların yaklaşık yüzde 32'sini alarak Macroncuların listesinin yüzde 15'lik oy oranının iki katından fazlasını kazandı. Sosyalistler ise yüzde 14 ile Renaissance partisinin (Macron listesi) kıl payı gerisinde kaldı.

SÜRPRİZ YOK!

Bu sonuçlar bir sürpriz olmadı çünkü anketler bir aşağı bir yukarı tahmin etmekteydi. Macron ve ekibi seçimlerden birkaç gün önce panik içerisindeydi. Dolayısıyla, Macron bu seçim kampanya sürecinde kendisi arenaya indi, seçimlere 48 saat kala Normandiya çıkarması sebebiyle televizyonda ulusa seslendi. Başbakan Gabriel Attal, Bardella’ya rakip olarak gösterildi ve televizyonda bu ikilinin düellosu oluştu. Yani, Macron bu sonuçlara hazırlanıyordu. Senaryolardan birisi de Parlamento Başkanı Gerard Larcher’ın (Cumhuriyetçi LR partisi) başbakan olma ihtimaliydi. İkinci senaryoda ise Le Pen’cilerin istediği gibi meclisin feshedilip yeniden yerel seçimlere gidilmesiydi. Bu arada, birinci senaryo, ikinci senaryoyu gizlemek için başına verilen bir yaygara olduğu ortaya çıktı.

Macron, iflas eden politikasına yeni bir nefes vermek amacıyla bu yolu tercih etti. Seçim tarihlerinin yakın olması, bu yarattığı kaostan faydalanarak bir orta sağ koalisyon hükümeti kurma çabasında.

Fakat bu durum, yerel seçimlerin aşırı sağ partinin kazanma tehlikesini içeriyor. İkinci Dünya Savaşı'nda, Vichy (Pétain) hükümeti hariç, aşırı sağ parti ne tek başına ne de koalisyon hatasıyla iktidara gelmiştir. 30'larda iktidara gelme tehlikesi, Front Populaire hükümeti, halk cephesi oluşturularak geri püskürtülmüştü.

DİĞER PARTİLERİN TUTUMU

Cumhuriyetçi LR partisi başkanı Eric Ciotti, kendilerinin bağımsız yürüyecek bir parti olduklarını ilan ederek kendini ağırdan satmaya başladı. Sol partiler ise, dün kendilerini mecliste birinci yapan NUPES programına sertçe dönen Sosyalist Partisi, Yeşiller ve Fransa Komünist Partisi, aşırı sağ partinin iktidara gelmemesi için ortak koalisyona çağrı yapıyorlar. LFI partisinin önderi Melenchon da bu kaosta sorumluluğu olan NUPES programını terk eden partileri kınarken, durum kişileri ve partileri aşan bir tarihsel sorumluluk içermekte. Eğer çağrı birlik ise, biz bu birliğe hazırız diye konuşma yaptı. Fakat sol koalisyonu zor gibi görünüyor.

Sosyalist Partisi ve La Place République adına seçimlere giden Raphael Glucksmann, NUPES'in programındaki önemli noktalara ters düşmekte. Aynı zamanda, Glucksmann’in listesi yüzde 14'ü alırken, Melenchon’cu Manon Aubry’nin yüzde 10 göstermekte.

Kesinlikle Melenchon ve ekibi NUPES programını savunurken, karşısında yüksek oy oranını öne sürerek kendini dayatan Glucksmann’cıları bulacak, böylece bir lider ve program sancısı yaşanacak gibi görünüyor. Bu satırları yazarken, Paris'te aşırı sağa karşı sokağa iniliyordu.

AP seçimleri | Fransa'da sandıktan aşırı sağın çıkmasını protesto edildi

Macron, AP seçimlerinin ardından Fransa'da erken seçim kararı aldı

Avrupa Parlamentosu seçimleri tamamlandı