G7 liderler toplantısı: Topal ördekler zirvesi

Dünyanın en büyük 7 ekonomisi olan ABD, Almanya, Fransa, İngiltere, İtalya, Kanada ve Japonya’nın liderleri G7 Liderler Zirvesi için bugün bir araya gelecek. Zirve, İtalya’nın güneydoğusundaki tatil beldesi Borgo Egnazia’da gerçekleştirilecek.

G7 liderlerinin çoğu ülkelerinde zor günler geçiriyor. ABD Başkanı Joe Biden, kasım ayında yeniden yarışacağı başkanlık seçimi öncesinde Trump karşısında kaybetme riski ile karşı karşıya. İngiltere Başbakanı Rishi Sunak’ın temmuzda yapılacak erken seçimleri kaybetmesi kesin görünüyor. Fransa ve Almanya liderleri son Avrupa seçimlerinde ağır yenilgi aldılar. Kanada ve Japonya başbakanları için de kamuoyu yoklamaları iç açıcı değil. Bir tek ev sahibi İtalya’nın aşırı sağcı Başbakanı Giorgia Meloni’nin AB seçimlerinden zaferle çıkmasının ardından moralinin yüksek olacağı belirtiliyor.

Reuters’a konuşan siyasi analist Francesco Galietti, “G7’nin ev sahibi olarak tam yetkili liderler istersiniz. Eğer elinizde sadece topal ördekler varsa yapabileceğiniz pek bir şey yoktur. Eğer evinizde otoriteniz yoksa dünya sahnesinde nasıl otorite sahibi olabilirsiniz ki?​” yorumunda bulundu.

ZORLU GÜNDEMLER: UKRAYNA, GAZZE, ÇİN

Zirvenin temel gündemleri ise Ukrayna ve Gazze’deki savaşlar, Çin ile olan ticari rekabet, yapay zeka ve Afrika’nın kalkınması gibi zorlu gündemler olacak.

Zirveye Papa Francis ve Ukrayna, Hindistan, Brezilya, Arjantin, Türkiye, Cezayir ve Kenya gibi bazı ülkelerin liderleri de davetli. İtalya salı günü yaptığı açıklamada Suudi Arabistan Veliaht Prensi Muhammed bin Selman’ın da gelmesinin planlandığını ancak herhangi bir gerekçe göstermeden çekildiğini söyledi.

Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın, zirvenin ikinci günü olan 14 Haziran’da yapılacak Afrika, Akdeniz, yapay zeka ve enerji konularının işleneceği oturumlara katılması ve bazı liderlerle ikili görüşmeler yapması bekleniyor.

Bu arada tarihte ilk kez bir Papa, G7 Liderler Zirvesi’ne katılacak. Papa’nın zirvede düzenlenecek yapay zeka ile ilgili oturumda da bir konuşma yapması bekleniyor.

EL KONULAN RUS PARASI SORUNU

Zirve öncesinde diplomatlar, Batı’da dondurulan Rus varlıklarından elde edilen kârların kullanılmasını engelleyen yasal engelleri aşmak için çalışıyorlardı. Rus merkez bankasının yaklaşık 260 milyar avroluk (281 milyar dolar) fonu, çoğu Avrupa Birliği’nde olmak üzere dünya genelinde bloke edilmiş durumda.

Bazı AB hükümetleri bu paranın faizini alıp Ukrayna’ya vermek isterken, ABD bu paranın 50 milyar dolara varan çok yıllı bir krediye hizmet etmesini istiyor. G7 görüşmelerinin başındaki ABD’li diplomat Daleep Singh geçen hafta yaptığı açıklamada “Para elbette önemli ama aynı zamanda bir sinyal, çünkü liderlerimiz bu yıl Putin’in bizden daha uzun süre dayanamayacağına dair açık bir sinyal gönderme şansına sahipler” dedi.

Roma ve Washington zirvede bir anlaşma sağlanabileceğini umuyor ancak bir Alman yetkili geçen hafta bunun pek olası olmadığını söyledi.

Beyaz Saray Sözcüsü John Kirby salı günü yaptığı açıklamada, ABD’nin G7 zirvesi sırasında Rusya’ya karşı yeni yaptırımlar ve ihracat kontrolleri açıklayacağını da duyurmuştu. Kirby, yaptırımlara “Rusya’nın savaşına yardım eden kuruluşları ve ağları hedef alan yeni bir dizi etkili yaptırım ve ihracat kontrolü” ekleyeceklerini belirtti.

GAZZE VE ÇİN’DE UZLAŞMA ZOR OLABİLİR

İsrail ve Gazze saldırıları konusunda devletler içinde daha az uyum var. AB ülkeleri İsrail ve Filistin yanlısı ülkeler olarak ikiye bölünmüş durumda.

Aynı şekilde, Batılı müttefiklerin Çin ile ilgili konularda da eşit mesafede olmadıkları belirtiliyor. Liderler, “Hint-Pasifik” konu başlığı altında da stratejik sektörlerin arz kaynaklarını farklılaştırmaya yönelik politikalara atıfta bulunarak Çin ile ilişkileri tartışacak.

G7 liderlerinin Çin’in aşırı sanayi kapasitesinden duydukları endişeyi dile getirmeleri bekleniyor, ancak Çin’e nasıl karşı konulacağı konusunda henüz bir anlaşma yok. Almanya gibi bazı Avrupa ülkelerinin Çin ile çok yoğun ticari ilişkileri var.

ÇİN-RUSYA İLİŞKİLERİ

Reuters’ın 9 Haziran tarihli bir haberine göre ABD’li yetkililer küçük Çin bankalarına Rusya’nın Batı yaptırımlarını delmesine yardımcı olmamaları için yeni ve sert bir uyarı gönderecek. Gelişen Çin-Rus ticaretinin “Ukrayna’da oluşturduğu tehdit” konusunun da ele alınması bekleniyor. NATO Genel Sekreteri Stoltenberg geçtiğimiz haftalarda Çin’i, Rusya’ya destek vererek Ukrayna savaşının sürmesine yardımcı olmakla suçlamıştı.

Bu arada G7’nin hemen ardından İsviçre’de 90 kadar ülke yetkilisinin katılmasının beklendiği “Ukrayna Barış Konferansı” düzenlenecek. Çin bu konferansa davet edilmiş ancak katılmayacağını duyurmuştu.

Öte yandan zirvenin yapılacağı 13-15 Haziran’da Puglia Bölgesi’nin Brindisi ve Bari gibi farklı şehirlerinde, G7 karşıtı protesto gösterilerinin de düzenlenmesi bekleniyor. (DIŞ HABERLER)