Dudullu OSB'de çalışan işçiler: Asgari ücret yetmiyor, evlere temizliğe gidiyoruz

Hilal TOK
İstanbul

İMES, Dudullu OSB, DES Sanayi Sitesi, Kadosan ve Modoko gibi sanayi sitelerinin yayıldığı Ümraniye ve Dudullu havzasında, on binlerce işçinin çalıştığı fabrikalar, atölyeler bulunuyor. İşçilerin ezici çoğunluğunun asgari ücretle çalıştığı bu bölgede çalışma süreleri ise 10-14 saat arası değişiyor. Atölyeleri dolaştığımız, fabrikaların servis noktalarına gittiğimizde asgari ücretli işçilere Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan’ın ‘Temmuzda asgari ücrete zam yok’ açıklamalarını sorduk. Dardanel, Beybi Eldiven, Paşabahçe’ye tedarik üretimi yapan cam atölyesi, orta ve büyük ölçekli sanayinin makine ve yedek parça ihtiyacını karşılayan atölyelerdeki işçiler, Işıkhan’ın sözlerinin aksine, ara zam istiyor. Bölgede işçilere seslenen ve “Temmuzda asgari ücrete zam” kampanyası yürüttüklerini açıklayan Emek Partisi Ümraniye İlçe Sekreteri Haşim Demir de ücretlere zam için birlikte mücadele çağrısı yaptı.

"İŞ YAPIYORUZ, GÜNDE 12 SAAT ÇALIŞIYORUZ"

İMES bölgesinde işçilerin taban ücreti asgari ücret, ancak işçiler geçinemedikleri için işçilerin çalışma süreleri 16 saate bile varıyor. Metal İşçisi Mustafa Çelik, “Biz asgari ücretin bir tık üstünde çalışıyoruz, günde 12 saat çalışıyoruz. Ben hafta sonları gidip garsonluk yapıyorum, seyyar satıcılık yapıyorum geçinebilmek için. Ek iş yapan çok arkadaşım var; kağıt toplayan, inşaatlara gidenler var. Asgari ücret şu an 50 binin liranın üzerinde olmalı. Bir etin kilosu olmuş 800 lira. Zaten yiyemiyoruz da… Bence ara zammın yapılması için işçiler, sendikalar bir araya gelip baş kaldırmalı. İşçiler birlikte mücadele etmeli” diyor.

Enjeksiyon atölyesinde 28 bin lira ücretle çalışan bir işçi de “Asgari ücrete zam yapılmalı. 28 bin lira da 17 bin lira da bir şey değil. Muhakkak zam yapılmalı. Kiranın 20 bin lira olduğu yerde en kötü bir işçinin 35 bin lira alması lazım” diyor.

Dökümcü Orhan Ünal, “Asgari ücrete zam yapılmazsa kimse dayanamaz. Millet aç kaldı şu an. Sokağa çıkıp bunu istemeliyiz” derken, CNC operatörlüğü yapan Veli, 30 bin lira ücret aldığını ancak yine de asgari ücretli hayatı yaşadığını anlatıyor: “Bir market aylığın yarısını alıp götürüyor. Ben 6 senedir burada çalışmama rağmen şu anki maaşa anca gelebildim. Ben kendimi asgari ücretliden daha iyi görmüyorum, ben de asgari ücretliyim bence, en asgaride yaşıyoruz çünkü.

"SİNEYE ÇEKTİKÇE VAR OLAN DA GERİ ALINIR"

İMES’te 14 senedir çalışan Murat Namlı sert krom kaplama işçiliği yapıyor. “Maaş artı prim üzerinden çalışıyoruz ama günümüz şartlarında yeterli olmuyor. Enflasyona yenik düşüyoruz. Alım gücünü yükseltmeleri lazım. Çalışma şartları da bu bölgede çok ağır. 10 sene önce burada insanlar gülerdi, şimdi insanlar suratını yerden kaldırmıyor. Maaş, aldığın gün bitiyor. Gıdada en azından bir frenleme yapsalar, artık çocuklarına beslenme yapıp okula gönderemiyor insanlar. İşçiler, toplu olarak gösteri yapıp haklarını savunabilirler. Sineye çektikçe yarın bize verdiklerini bile geri alırlar. Sustuğumuz sürece yine asgari ücretten gelir vergisi bile alırlar.”

HAFTA İÇİ CAM, HAFTA SONU EV İŞÇİLİĞİ

Paşabahçe’ye üretim yapan, çalışanların çoğunun kadın olduğu bir atölyede de işçiler asgari ücretli. Bir kadın işçi anlatıyor: “8-6 çalışıyoruz, hafta sonu çalışmıyoruz burada. Ama hafta sonu da ev temizliğine gidiyoruz. Bu yıl ara zam olmayacakmış, olsa daha iyi olurdu. Ücretimiz en az 25-30 olacak ki geçinebilelim. Açlık sınırının altında kaldık. Hafta sonu temizliğe gidip günlük 1000 lira alıyoruz.”

'"öyle bir tempoda dinlenebiliyor musunuz hiç”

“Yok, nerdeee... Cumartesi temizliğe git, pazar kendi evini temizle…”

“Her şeye zam geliyor ama bizim ücretlere ara zam yok. Asgari ücrete zam gelsin temel ihtiyaçlara da zam gelmesin, kiralar sabitlensin. Burada herkes kirada” diyen bir başka kadın şöyle devam ediyor: “Bende üç çocuk var, biri evlenme çağında. Yetiştiremiyoruz. Borçsuz kim var ki burada? Hafta sonları ben de ev temizliğine gidiyorum.”

Cam işçisi kadınlar hiç tatile gitmediklerini söylüyorlar: “15 yıldır çalışıyorum ama hiç gidemedim. Kim istemez ki şöyle bir otelde her şey önüme gelsin bir gün. Çok isterdik valla. Bir hafta tatil üç aylık maaş demek. Bugünü kurtarayım, ama yarın yok yani. Çocuklarımızın geleceği de yok...”

Tezgah başındaki Ali de yaptıkları viski bardağını gösterip, “Şu bir bardak bir işçinin bir günlük yevmiyesi. Kimse halinden memnun değil ki. Hiçbirimiz mutlu değiliz. İşçi evine ekmek götüremiyor. Bu yaptığımız bardağı zevk için kırıyor zengin. Adam trilyonlarca para götürüyor, kimin parası, benim! Bizim kadar vergi ödüyor mu? Ödemiyor. Hakkını savunduğun zaman da kapıyı gösterirler” diyor.

"TEMMUZDA ZAM İSTİYORUZ"

Dudullu OSB’ye geçiyoruz... Beybi Eldiven işçileri servislerini bekliyor. Asgari ücret aldıklarını söyleyen işçiler, “Geçinemiyoruz maalesef. Ara zam yapılmaması bizi çok etkileyecek. Ev kira, durmadan zam yapıyorlar” diyor.

Servis bekleyen Dardanel işçileri de asgari ücret alıyor, ekstra üç ayda bir de ikramiye. “Aldığımız ücretler yeterli değil tabii ki. İşimden olmak istemiyorum, yaşımdan dolayı iş bulmakta zorlanıyorum” diyor biri ve kısık sesle devam ediyor konuşmasına: “Burada çalışan hiç kimse ücretlerden memnun değil. Aldığımız değmiyor çalıştığımıza. Ama başka şansımız yok. İşten çıkarılsak bir daha iş bulamayız. Zamlar durdurulsun, ekonomi artık düzelsin. Asgari ücretin enflasyona göre 25-30 olması lazım. Temmuzda asgari ücrete zam istiyoruz. Burada tek başına çalışanlar, kocası olmayanlar, çocuk okutanlar var. Sözün bittiği yerdeyiz.”

BİRLİKTE MÜCADELE ÇAĞRISI

Dardanel işçisi bir kadın “İşçileri açlığa mahkum ediyorlar. Ama kime güveneceğiz, ne yapabiliriz ki?​” diye soruyor.

Emek Partisi Ümraniye İlçe Sekreteri Haşim Demir bu soruya karşılık çözümün birlikte mücadeleden geçtiğini söylüyor: “Biz Emek Partisi olarak, bu havzada ücret kampanyası yürütüyoruz. Ek zam, ücretlerin artırılması aynı zamanda açlık sınırı altında kalan asgari ücretin insanca yaşanacak bir düzeye, yoksulluk sınırının üzerine çıkarılması için bir çalışmamız var. İşçilere de hayatın cehenneme döndürülmesine, ağır sömürü koşullarına karşı birleşme ve örgütlü mücadele çağrısı yapıyoruz” dedi.