İstanbul Adalardaki 'azmanbüs' tepkisi sürüyor: Bayramı fırsat bildiler adalara azman soktular

Gözde TÜZER
İstanbul

İstanbul Büyükada’da belediye trafiğe yeni bir “minibüs” çıkardı. Ada halkı, adanın yollarına değil, şehir trafiğine uygun olan bu minibüsleri “azmanbüs” olarak tanımlıyor. Adada yaşayanların fikirleri alınmadan, sürece dahil edilmeden, bayramı fırsat bilerek kullanıma sokulan minibüsler için ada halkı eylemler gerçekleştiriyor ve “Adalarda azmanbüs istemiyoruz” diyor. Peki sorun ne? Adalılar neden minibüs istemiyor, belediye ne karar veriyor?

"YENİ ARAÇ İSTEMİYORUZ"

Adalar'a gönderilen 13 adet elektrikli minibüse tepki gösteren adalılar eylemlerine 18 Haziran’da da devam etti. Büyükada’da bulunan Adalar Belediyesi önünde toplanan Ada halkı; “Azmanbüs istemiyoruz”, “Azmanbüsün sefası olmaz, cefası olur”, “Gelecek kuşaklar için yaya kalalım”, “Yeni araç istemiyoruz” pankartları taşıdı. Adalılar daha sonra Büyükada Saat Meydanı’na bir yürüyüş gerçekleştirerek Ataol Behramoğlu sözcülüğünde, basın açıklaması gerçekleştirdi ve neden minibüs istemediklerini bir kez daha aktardı.

"İETT BAYRAMI FIRSAT BİLDİ"

Adada pek çok kitle örgütünde yer alan Adalı Hüseyin Sarısayın, Adaların sit alanı olduğunu ve kanunen de koruma kurulları kararlarıyla araç trafiğine kapalı olduğunu hatırlatarak “Belediye elektrikli araçları motorlu olarak değerlendirmiyor. Ama elektrikli de olsalar bu araçların motoru var. Ama şimdi yeni gelen Gebze-Harem hattına benzer minibüslerin elektrikli de olsa adalar yollarına uygun olmadığını düşünüyoruz. İki minibüs yan yana geldiğinde bile yol tıkanıyor” dedi.

“Azmanbüs” olarak tanımladıkları minibüslerin bayramı fırsat bilerek çalıştırılmaya başlandığını belirten Hüseyin Sarısayın “Biz adalılar olarak Ulaşım Çalıştayı yapılmasını beklerken, bir anda bayramı da fırsat bilerek emrivaki yaptılar ve azmanbüsleri çalıştırmaya başladılar. Biz minibüslerin çalışmaması için girişimde bulunurken ne yazık ki polise talimat veren İETT Metrobüs ve Elektrikli Ulaşım Daire Başkanı Ali Tuğrul Küçükalioğlu bu minibüsleri durdurmaya çalışan adalı halkı hedef gösterdi” diyerek yaşananları anlattı.

ASIL ENDİŞE ADALARIN İMARA AÇILMASI

Asıl endişelerinin bu minibüslerin gelmesiyle beraber yol genişletme çalışmalarının da yapılması ve böylece adanın imara açılma ihtimali olduğunu söyleyen Sarısayın “Adaların imara açılması ve inşaat alanı haline gelmesini istemiyoruz. Adalar korunması gereken yerlerdir. İstanbul’un, İstanbullunun nefes alabileceği tek yerdir” ifadelerini kullandı.

Adadaki eylemler ve minibüs sorunu için medyada çıkan “Adalıların keyfi kaçtı. Adada zenginler oturuyor. Zenginlerin rahatı kaçtığı için bu minibüsleri istemiyorlar” yorumlarını da sorduğumuz Hüseyin Sarısayın “Biz bunu İstanbul halkı için istiyoruz. İstanbul halkının yürüyerek, gezerek dolaşması ve yeşil alanların yok olmaması için bunu istiyoruz. Adalar artık sadece zenginlerin oturduğu bir yer değil. Ama ne yazık ki bunun üzerine oynuyorlar. Biz adalılar olarak sadece bize verilen sözlerin tutulmasını istiyoruz.”

HALK ULAŞIM ÇALIŞTAYI BEKLERKEN, MİNİBÜSLER DEVREYE GİRDİ

Aslında mesele 2020 şubat ayında faytonların kaldırılması ile başladı. Faytonların ardından 2020 Temmuz’da adabüs ve adaminiler kullanılmaya başlandı. Adabüs 13 kişilik iken, Adaminiler 3 kişilik taksi olarak halihazırda kullanılıyor. Ekim 2022’ye gelindiğinde ise Adalıların “azmanbüs” dediği yeni minibüslerden biri adada görüldü ve büyük tepki topladı. Bunun üzerine Adalar Belediyesi “İstanbul Büyükşehir Belediyesi İETT Müdürlüğü tarafından getirilen elektrikli minibüs, performans ölçümü için test amaçlı getirilmiş olup, ada içi ulaşım sisteminde kullanılması söz konusu değildir” açıklamasını yaptı.

23 MAYIS’TA DA DEVREYE SOKMAYA ÇALIŞTILAR

Ancak 23 Mayıs’ta bir anda bu minibüsler sefere çıktı. Adalılar bir kez daha eylem yaparak minibüsün önünü kestiler. Minibüsler seferden çekildi ve Adalar Belediyesinden şöyle bir açıklama yapıldı: “23 Mayıs 2024 tarihi itibarıyla İETT bünyesinde toplu ulaşım hizmetinde kullanılmak üzere Adalar’ımızda hizmete başlayan araçlarla ilgili olarak adalı vatandaşlarımızdan gelen tepkiler ve talepler neticesinde İETT Genel Müdürü Sayın İrfan Demet ile yaptığım görüşmede 27 Mayıs Pazartesi günü saat 13.00’te Büyükada Kent Konseyi Bahçesi’nde halk toplantısı yapma konusunda mutabık kaldık. Sayın Genel Müdür İrfan Demet’in de katılacağı halk toplantımıza sivil toplum kuruluşu temsilcilerimiz ve tüm adalı komşularımız davetlidir.”

27 Mayıs’taki toplantıda katılım oldukça fazlaydı. İETT Genel Müdürü İrfan Demet'in de katıldığı toplantıda Adalar Belediyesinin bir yol çalıştayı yapacağı ve çalıştay sonuçlanmadan yeni bir uygulamaya başlanmayacağı sözü verilmişti. Ancak adalılar bu çalıştayı beklerken konuşulanların tam tersi bir şekilde 15 Haziran’da bir anda minibüslerin devreye sokulması adalıların tepkisini çekti.

BELEDİYE BAŞKANLARINA ÇAĞRI: SÖZÜNÜZÜ TUTUN, YANIMIZDA DURUN

İstanbul'un Adalar ilçesi aslında 9 adadan oluşuyor ama bunların sadece Büyükada, Heybeliada, Kınalıada, Burgazada ve Sedef Adası’nda yerleşim var. Nüfus bakımından (17 bin kadar) İstanbul’un en küçük ilçesi ama tarihi ve kültürel özellikleri var.

31 Mart 2024’teki yerel seçimlerde Adalar Belediye Başkanlığını, CHP’li Ali Ercan Akpolat yüzde 55.5’le, açık bir farkla kazandı. Adalılar şimdi; hem kendisi de adalı olan Adalar Belediye Başkanı Ali Ercan Akpolat’a “Yanımızda dur” çağrısı yapıyor, hem de Adalar’ı “Dünyanın incisi” olarak tanımlayan İBB Başkanı Ekrem İmamoğlu’nun verdiği sözleri yerine getirmesini istiyor.

Görüştüğümüz adalılardan Hüseyin Sarısayın “Bu bize ayıp. CHP’nin kendisine ayıp. Bugüne kadar savunduğu fikirlere ayıp. Onun için ada halkının yanında durulmasını bekliyoruz” diyor.

"DEĞİŞİM RÜZGARLARI LAFTA KALMASIN"

Oyuncu ve Senarist Levent Kazak ise sosyal medya hesabından Ekrem İmamoğlu’na bir çağrıda bulunarak şöyle dedi: “Sayın Ekrem İmamoğlu, Sürekli telaffuz edilen değişim rüzgarlarının lafta kalmamasına, bu esintiyi yaşamlarımızda da hissetmeye ihtiyacımız var. Adanın geleceğini belirleyecek böylesi kritik bir kararda adalılar da söz sahibi olmalı ve katılımcılık esasına göre hareket edilmelidir. İETT verdiği sözü tutmalı, halk ile çevik kuvveti karşı karşıya getiren bu provokasyona son vermelidir.  Ada halkının bir "istemezük!" tavrı sergilediği, bunun entel/dantel söylemden ibaret olduğu yanılgısından kurtulup, araçla amacın yer değiştirmesine izin verilmemelidir. Esas niyeti unutup araçlara yönelim hastalığından tez vakitte kurtulmamız gerekir. Adalılar gayet rasyonel, çözüm odaklı, doğayla uyumlu bir yaklaşım sunmakta ve bunu dışarıdan yapılan bir gözlem ile değil, içeride yaşayarak söylediğimi eklemek isterim. Yaşanan bu iletişim bozukluğunun ve dahi İETT'nin yürüttüğü bu berbat bir kriz yönetim politikasının ivedilikle son bulması gerekir. Sorunu yaşayan ile otoritenin bir araya gelip çözüm araması, sadece adaların değil, tüm ülkenin geleceğini olumlu yönde etkiler, zıplatır. Adaların bu konuda örnek olmasını, sizden sürece bizzat katılıp, bu sorunun diyalogla çözülmesine önayak olmanızı rica ediyoruz. Teşekkür ederiz.”

İBB ADALAR KOORDİNATÖRLÜĞÜ’NE ÇAĞRI: BU SESİ DUYUN

Heybeliada Mahalle Meclisi Girişimi ise İBB Adalar Koordinatörlüğüne çağrı yaparak “Acil durum ve ihtiyaçlar için halihazırda kamusal araç var. Bu yeni araçlar hiçbir ihtiyaca binaen değil. Defalarca söylendi, hâlâ söyleniyor. Bu sesi duyun! İlgisiz laf kalabalığıyla kamuoyunu yanlış ve gereksiz bilgilendirmeyin lütfen!” dedi.