Alevi örgütleri: Yedeklenmeyi kabul etmiyoruz

Andaç Aydın ARIDURU
İstanbul

KHK ile kurulan Alevi Bektaşi Kültür ve Cemevi Başkanlığının çalıştay çağrısına tepki gösteren Alevi örgütleri temsilcileri Başkanlığın faaliyetlerinin Alevileri devlete ve iktidara yedeklemek üzerine planlandığını belirtiyor.

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan’ın imzasıyla 9 Kasım 2022’de yayımlanan KHK ile kurulan Alevi Bektaşi Kültür ve Cemevi Başkanlığı, net tarih açıklamamakla birlikte temmuz ayı ortasında bir çalıştay düzenleneceğini açıkladı. Çalıştay çağrısına Alevi örgütleri tepki gösteriyor. Gazetemize konuşan Alevi örgütleri temsilcileri Başkanlığın kurulduğu ilk günden beri faaliyetlerinin Alevileri devlete ve iktidara yedeklemek üzerine planlandığını belirtiyor.

2009-2010 yıllarında yapılan Alevi, Kürt ve Roman çalıştaylarını ve sonrasındaki çözümsüzlük sürecini hatırlatan Pir Sultan Abdal Kültür Derneği Başkanı Cuma Erçe, “Devlet yıllardır tek tip Alevi yaratmak istiyor. Alevilerin sorunlarını ve taleplerini öğrenmek için çalıştay yapmaya gerek yok. ÇEDES projesi, ‘maarif müfredatı’ ve zorunlu din dersi gibi uygulamalarla Alevilerin demokratik, laik taleplerini göz ardı ettiği; bir çözüm aramadığı aşikar” diyor. Çalıştayla Alevi dedelerinin memurlaştırılmaya çalışıldığını kaydeden Erçe “Aleviler, dini ve kanaat önderlerinin devlete yedeklenmesini kabul etmez” dedi.

"TEPKİLER NEDENİYLE BAZI KONULAR ERTELENMİŞTİ"

Hacı Bektaş Veli Anadolu Kültür Vakfı Başkanı Ercan Geçmez ise Alevi Bektaşi Kültür ve Cemevi Başkanlığının milliyetçi politikalarla Alevileri tek tipleştirme çabası yürüttüğüne dikkat çekiyor. Başkanlığın kuruluşu süresince Alevi örgütlerinin tepkisi sebebiyle dedelerin eğitimi ve başkanlıkla ilişkilerinin düzenlenmesi gibi konuların ertelendiğini hatırlatan Geçmez, “Aleviliğin çok unsurlu yapısı yok edilmek isteniyor. Devletin gözünde makul Aleviler yaratılmak isteniyor. Aleviler çok unsurlu ve kültürlü bir topluluk ve farklı birçok kültürüne sahip çıkıyor” dedi.

"KÖY ZİYARETLERİ ALEVİLERİ BÖLMEK İÇİN"

Alevi Bektaşi Federasyonu Başkanı Mustafa Aslan da Başkanlığın çalıştay planında Alevilerin taleplerinin yer almadığını ifade ederek “Alevilerin sorunları ve talepleri zaten biliniyor. Başkanlığın hazırlamaya çalıştığı Alevi ansiklopedisinin ekibinde bir tane Alevi yok. Kurum aldığı büyük bütçeyle köyleri geziyor, Alevileri bölmeye çalışıyor. Buradan devşirdiği güçle de holdingleşmiş Diyanet İşleri Başkanlığı gibi ikinci bir diyanete dönüşmeyi hedefliyor” yorumunu yapıyor.

SİYASETTE YUMUŞAMA GÜNDEMİ: AKP-MHP'NİN YENİ TABAN ARAYIŞI

Çalıştay planının siyasette ‘yumuşama-normalleşme’ tartışmalarının sürdüğü bir dönemde gündeme getirilmesini de yorumlayan Alevi örgütlerinin temsilcileri, çalıştayı bu kapsamdaki yeni bir hamle olarak niteliyor. AKP-MHP ittifakının ‘siyasette yumuşama’ adı altında kendine yedekleyecek yeni kitle arayışında olduğunu belirten Erçe “AKP-MHP’nin derdi eşit yurttaşlık talebimizi görmek değil” diyor. Geçmez ise Alevi dedelerinin eğitimi ve memurlaştırılması çabalarının siyasi hamleler olduğunun altını çiziyor: “Bu başkanlık içinde MHP’li ve Zafer Partili kadroların sayısı yoğun. Kurum içinde ‘En Türk milliyetçisi Alevi biziz’ kavgası sürüyor. Bu zihniyet de Alevilere işlenmek isteniyor” ifadelerini kullanıyor.

AKP’nin yönetme yetisini yitirdiğini, yeni taban arayışında olduğunu ancak adaletsizliğin ve ekonomik krizin birçok toplumsal kesimin tepkisini çektiğini vurgulayan Aslan ise “Alevilerin sorunu sistemle ve antidemokratik uygulamalarla” diyerek bu taban arayışının karşılıksız kalacağını düşündüğünü belirtiyor.

TALEPLERE İLİŞKİN ADIM ATMADI

Kurulduğu günden bu yana Alevi örgütlerinin “Makul Alevi yaratma” projesi diyerek tepki gösterdiği Başkanlık geçen sürede Alevilerin ‘Cemevlerinin ibadethane sayılması’, ‘Zorunlu din derslerine son verilmesi’ ve ‘Madımak Otelinin utanç müzesi yapılması’ gibi taleplerine ilişkin hiçbir çalışma yürütmedi. 2022’de Alevi örgütleri tarafından ortak düzenlenen Büyük Alevi Kurultayının sonuç bildirgesinde yer alan 11 maddelik talepler de yine başkanlığın gündemine girmedi.

2023 yılında Başkanlığa Kültür ve Turizm Bakanlığı bütçesinden 71 milyon 621 bin 893 TL aktarıldı. Milyonlarca liralık bütçe ile yalnızca cemevi ve köy ziyaretleri yapıldı; toplam 8 adet konser ve panel düzenlendi. Bunun dışında TRT’ye bağlı çeşitli yayın kuruluşlarında program ve klipler yayımlandı.