"Erdoğan Kürtlere karşı ortaklık istiyor"
Erdoğan'ın Suriye'deki Kürtlere karşı Ankara-Şam ortaklığını istediğini belirten Hediye Levent, Esad'ın ise Suriye'de yabancı askeri varlığı sonlandırmak istediğine dikkat çekti.
Fotoğraf: Volkan Furuncu/AA
Birkan BULUT
Ankara
Suriye Devlet Başkanı Beşar Esad’ın “Toprak bütünlüğü ve rejimin egemenliğine saygı” şartlarıyla Türkiye ile ilişkileri geliştirmeye açık olduğu açıklamasına olumlu yanıt gelmesinin ardından, gözler Ankara-Şam hattına çevrildi. Suriye iç savaşında başında beri rejimin yıkılması tarafında duran, Esad’a “Katil Esad” diyen Cumhurbaşkanı Erdoğan, Esad ailesiyle geçmişte yaptıkları tatili de hatırlatarak “Yeniden görüşebiliriz” dedi.
Peki Erdoğan ve Esad yönetimleri arasında yıllardır süren düşmanlık bir kenara mı bırakılıyor? Suriye’nin kuzeyinde Kürtlerin seçim yapmasına engel olmak isteyen iktidar, Esad’la masaya oturacak mı? Son gelişmeleri değerlendiren Gazetemizin Yazarı Hediye Levent, Suriye’den gelen çağrıların aslında yeni olmadığını belirterek şöyle diyor: “Aslında Erdoğan’ın yanıtı da son açıklamanın üstüne gelince manidar oldu. Esad’ın yaptığı açıklamada Suriye devletinin egemenliği ve toprak bütünlüğüne vurgu yapması önemli. Esad Türkiye ile ilişkilerin yeniden başlaması için Suriye’nin kuzeyinden çekilmesi ve bölgedeki silahlı gruplara desteğini kesmesini istiyor. Şam Ankara ile normalleşmeye kapalı değil” dedi.
Erdoğan’ın açıklamaların bakıldığında ise Şam-Ankara arasındaki sürece ivme kazandırmak istediğinin anlaşıldığını belirten Levent, “Şam’ın taleplerine karşı Ankara’nın yaklaşımına baktığımızda ise Suriye’nin kuzeyinden çekilme ve silahlı gruplara destek şartından önce Kürtlere karşı Ankara ve Şam’ın ‘güvenlikçi yaklaşım’la hareket etmesini istiyor” dedi.
‘ESAD, KÜRTLER KONUSUNDA FARKLI DÜŞÜNÜYOR’
Şam yönetiminin ise bu talebe sıcak bakmadığını ifade eden Levent’e “Esad Rojava’da özerk bir devletin olmasını ister mi?” diye sorduğumuzda şöyle yanıt verdi: “Tabii ki istemez ama Şam, Suriye’nin kuzeydoğusundaki Kürt meselesine Ankara’dan farklı bakıyor. Birincisi burada yoğun bir Arap nüfus var. İkincisi 10 yıldan uzun süren iç savaş nedeniyle ordusu çok yorgun. Askeri seçenekler herkesin kaybedeceği bir iç savaşa dönüşebilir. Dördüncüsü Esad, Kürtlerin oluşturduğu siyasi-askeri yapıya ABD sorunu olarak bakıyor. Dolayısıyla Şam’ın kaygıları, ABD’nin Irak ve Suriye’den çekilip çekilmeyeceği konusunda yoğunlaşıyor.”
MÜLTECİ SORUNU ÖNEMLİ BAŞLIK
Esad ve Erdoğan’ın açıklamalarının ardından kısa sürede somut bir sonucun çıkmayacağını vurgulayan Levent, “Ama askeri-güvenlik dosyalarının görüşülmesi, istihbarat örgütleri düzeyinde ilişkilere devam edilmesi söz konusu olabilir. İki ülkenin çözmesi gereken en önemli sorunlardan biri ise mülteci meselesi. Ankara özellikle Esad kontrolündeki bölgelerden gelenlerin geri dönmesini istiyor. Esad gelebilirler diyor ama ülkece korkunç bir ekonomik kriz var. ABD yaptırımları ekonomiyi çok derinden etkiliyor” dedi.