AB'ye "yeni göç ve iltica politikasından vazgeç" çağrısı

Uluslararası 90'dan fazla insan hakları ve yardım kuruluşu, Avrupa Birliği'ni (AB) yeni göç ile iltica politikasından vazgeçerek sığınma hakkı ve hukukun üstünlüğünü korumaya çağırdı.

Aralarında Af Örgütü, Danimarka Mülteci Konseyi, İnsan Hakları İzleme Örgütü (Human Rights Watch) ve Oxfam'ın da bulunduğu 90'dan fazla insan hakları ve yardım kuruluşu ortak açıklama yayımladı.

AB'nin yeni göç ile iltica politikasından vazgeçerek sığınma hakkı ve hukukun üstünlüğünü korumaya çağrıldığı açıklamada, üye ülkelerin sığınma hakkına ilişkin yasal sorumluluklarının üçüncü ülkelere devredilmesi girişiminden endişe duyulduğu belirtildi.

Söz konusu planın uluslararası korumanın temel ilkesini ortadan kaldırmayı amaçladığı belirtilen açıklamada, planın uzun süreli keyfi gözaltı, yasal belirsizlik, yasal güvence ve teminatlardan mahrumiyet gibi hak ihlallerine yol açabileceği uyarısı yapıldı.

Açıklamada, dünya genelinde mültecilerin yüzde 75'ine düşük ve orta gelirli ülkelerin ev sahipliği yaptığına dikkat çekildi.

Açıklamada, görüşlerine yer verilen Af Örgütü'nün Göç ve İltica alanındaki avukatı Olivia Sundberg Diez, "Devletlerin sığınma hakkı sorumluluklarını başka ülkelere devretme girişimleri yeni değildir ancak uzun zamandır eleştirilmekte, kınanmakta ve haklı nedenlerle reddedilmektedir. Tıpkı İngiltere-Ruanda planının haklı olarak çöktüğü gibi, AB ve üye ülkeleri de dikkatlerini vermeli, sahte vaatlerde bulunmayı ve maliyetli, insanlık dışı ve uygulanamaz tekliflere zaman ve para harcamayı bırakmalıdır." dedi.

ANLAŞMANIN İÇERİĞİ

AB Komisyonu tarafından 2020'de önerilen Göç ve İltica Anlaşması, 20 Aralık 2023'te AB ülkelerince imzalanan anlaşmanın ardından 10 Nisan'da Avrupa Parlamentosu (AP), 14 Mayıs'ta AB Konseyi tarafından kabul edilmişti.

Uluslararası insan hakları örgütleri, AB'nin yeni göç ve iltica kuralları ile göçmenlerin aylarca kabul merkezlerinde tutulmasının yolunu açabileceğini belirtiyor. Ayrıca "mücbir sebep" durumlarında üye ülkelere çeşitli muafiyetler sağlaması nedeniyle uygulamada mülteci hukuku ve uluslararası insan hakları hukuku kapsamındaki yükümlülüklerin ihlal edilmesi riskine dikkat çekiliyor. Anlaşmanın, AB'nin üçüncü ülkelerle yaptığı anlaşmalar yoluyla sınır kontrolünü "kendi sınırlarının dışında yapma" ve Avrupa'nın mülteci koruma sorumluluğundan kaçması yönünde bir adım anlamına geldiği belirtiliyor.

Anlaşma tüm üye ülkelerin onayından sonra 12 Haziran 2026'da yürürlüğe girecek. (DIŞ HABERLER)