NATO Zirvesi: Ukrayna'ya daha fazla silah ve füze
NATO Zirvesi, ittifakın 75. yıl dönümünün kutlandığı törenle başladı. Törende Rusya "en büyük güvenlik krizi" olarak tanımlandı, Ukrayna'ya daha fazla silah verileceği yönünde açıklamalar yapıldı.
Fotoğraf: TCCB / Murat Kula
NATO üyesi 32 ülkenin liderlerini bir araya getiren NATO Zirvesi, ittifakın 75. yıl dönümünün kutlandığı törenle başladı.
Tören, 1949 yılında "Kuzey Atlantik Anlaşması"nın 12 ülke tarafından imzalanarak NATO'nun kurulduğu Washington'daki "Andrew W. Mellon Oditoryumu"nda gerçekleştirildi.
Önce liderlerin eşlerinin giriş yaptığı törene, daha sonra davet edilen Ukrayna, Avustralya, Japonya, Yeni Zelanda ve Güney Kore liderleri katıldı. NATO üyesi 32 lider ise NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg ile tören alanına gelerek sahneye çıktı.
Törende, İkinci Dünya Savaşı, NATO'nun kuruluşu, Bosna Savaşı, Kırım'ın ilhakı ve Rusya-Ukrayna Savaşı gibi farklı olaylara ilişkin görüntülerin yer aldığı video gösterildi.
"RUSYA'NIN KAZANMASINA İZİN VEREMEYİZ"
Törenin açılış konuşmasını yapan NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg, "75. yıl dönümümüzde rahatlıkla şunu söyleyebiliriz, NATO sadece en başarılı ve güçlü ittifak değil, aynı zamanda tarihin en uzun ömürlü ittifakıdır" diye konuştu.
"Rusya'nın Ukrayna'ya karşı savaşı nesillerdir meydana gelen en büyük güvenlik krizidir" diyen Stoltenberg, NATO müttefiklerinin Ukrayna'ya eşi benzeri görülmemiş düzeyde destek sağladığını, bu desteğin bazı risk ve maliyetleri olduğunu söyledi. Stoltenberg, "Ancak en büyük risk Rusya'nın Ukrayna'da kazanması olur. Buna izin veremeyiz. Bu savaşın sonucu onlarca yıl boyunca küresel güvenliği şekillendirecek. Şimdi demokrasiye sahip çıkma zamanı ve bunu Ukrayna'da yapmalıyız." dedi.
Rusya'nın kazanmasının sadece Putin'i değil, İran, Kuzey Kore ve Çin gibi "otoriter liderleri" cesaretlendireceğini savunan Stoltenberg, bu ülkelerin Rusya'yı desteklediğini ve NATO'nun başarısız olmasını istediğini söyledi.
BIDEN: UKRAYNA'YA 5 STRATEJİK HAVA SAVUNMA SİSTEMİ VERİLECEK
ABD Başkanı Joe Biden, törende bir konuşma yaptı. NATO'nun Gayri Safi Yurtiçi Hasılası'nın (GSYH) yüzde 2'sini savunmaya ayırması ile övünen Biden, "Hiç olmadığımız kadar güçlüyüz." dedi.
Biden, "Bugün Ukrayna'nın hava savunması için tarihi bir bağış yapacağımızı duyurmak istiyorum. ABD, Almanya, Hollanda, Romanya ve İtalya, Ukrayna'ya ilave 5 stratejik hava savunma sistemi için teçhizat sağlayacak. Gelecek aylarda ise ABD ve ortakları, Ukrayna'ya onlarca ilave taktik hava savunma sistemi sağlayacak" açıklamasında bulundu.
ABD, Almanya, Hollanda, Romanya ve İtalya liderileri ortak açıklamada Rusya'ya karşı Ukrayna'ya verilecek ek hava savunma sistemi ile ilgili "Bugün, toplu olarak Ukrayna'ya, ek Patriot bataryaları da dahil olmak üzere ilave stratejik hava savunma sistemleri sağladığımızı duyuruyoruz. Moskova'ya ve dünyaya mesajımız açık: Ukrayna'ya desteğimiz güçlü ve sarsılmazdır." ifadelerine yer verildi.
700 MİLYON DOLARLIK SÖZLEŞME İMZALANDI
NATO ülkeleri, silah üretim kapasitelerini güçlendirmek üzere harekete geçerek daha fazla Stinger füzesi için yaklaşık 700 milyon dolarlık bir sözleşme imzaladı. Ukrayna’ya daha fazla Patriot gönderme konusunda anlaştı ve Ukrayna hükümeti de “ABD savunma sanayisi ile bağlarını güçlendirmek için” Washington’da bir ofis açtı.
Yeni bir ortak anlaşmaya göre, ABD ve bir dizi diğer NATO müttefiki önümüzdeki aylarda Ukrayna’ya, Patriot sistemlerinden en az dördü de dahil olmak üzere düzinelerce hava savunma sistemi gönderecek. ABD Başkanı Joe Biden salı günü zirvenin açılışında yaptığı konuşmada “Bugün Ukrayna için tarihi bir hava savunma ekipmanı bağışını duyuruyorum. Amerika Birleşik Devletleri, Almanya, Hollanda, Romanya ve İtalya Ukrayna’ya beş ilave stratejik hava savunma sistemi için ekipman sağlayacak” dedi. Ayrıca önümüzdeki aylarda ABD ve diğer ülkelerin düzinelerce başka taktik hava savunma sistemi ve bunlar için yüzlerce mühimmat sağlayacağını söyledi.
"DAHA FAZLA UÇAK İSTİYORUZ"
Salı günü yayımlanan ortak açıklamaya göre ABD, Almanya ve Romanya Ukrayna’ya ilave Patriot bataryaları gönderecek, Hollanda ve diğerleri ise bir batarya daha oluşturmak üzere Patriot bileşenleri sağlayacak. İtalya da bir SAMP-T hava savunma sistemi sağlayacak. Aralarında Kanada, Norveç, İspanya ve İngiltere’nin de bulunduğu diğer müttefikler ise Ukrayna’nın “Kapsama alanını genişletmesine yardımcı olacak” bir dizi başka sistem sağlayacak. Bu sistemler arasında NASAMS, HAWKS, IRIS T-SLM, IRIS T-SLS ve Gepards yer alıyor. Diğer ülkeler de bu sistemler için mühimmat sağlamayı kabul etti.
Ukrayna Devlet Başkanı Volodimir Zelenskiy, salı günü sosyal medyada yaptığı bir paylaşımda hava savunmasının hâlâ ülkesinin en önemli talebi olduğunu söyleyerek, “Ayrıca F-16’lar da dahil olmak üzere daha fazla uçak temin etmeye çalışıyoruz. Ayrıca Ukrayna’ya silah, mali yardım ve siyasi destek de dâhil olmak üzere daha fazla güvenlik garantisi verilmesi için çabalıyoruz” dedi.
ABD Ukrayna’ya biri geçen yılın sonlarında, diğeri de ABD’li yetkililere göre geçen ay olmak üzere iki Patriot füze sistemi göndermişti. Romanya’nın en üst düzey savunma kurumu da geçen ayın sonlarında ülkenin komşu Ukrayna’ya bir Patriot füze sistemi bağışlayacağını açıklamıştı.
UKRAYNA’DA AÇILACAK ‘NATO OFİSİ’ NETLEŞİYOR
ABD Ulusal Güvenlik Danışmanı Jake Sullivan salı günü yaptığı açıklamada Ukrayna’da üst düzey bir yetkili tarafından yönetilecek bir NATO ofisinin kurulacağını duyurdu. Daha önce yapılan açıklamalarda Ukrayna’da çalışacak “bir sivil yetkili” atanacağı ve Almanya’da üç yıldızlı bir generalin yönetiminde bir “Ukrayna komutanlığı” oluşturulacağı bildirilmişti. Bu hazırlıkların NATO zirvesinde onaylanacağı belirtiliyordu. Sullivan da konuyla ilgili verdiği bilgilerde Ukrayna’da bir NATO ofisi kurulacağını ve ofisin Ukrayna’daki savaşı denetleyecek NATO komutanlığının kurulmasına eşlik edeceğini, “Silah ve lojistik gözetimin sağlanmasını” doğrudan NATO’nun üstleneceğini kaydetti.
Sullivan’ın açıklamayı, Tomahawk füzesinin üreticisi RTX, Predator insansız hava aracının üreticisi General Atomics ve Bradley savaş aracının üreticisi BAE’nin ortak sponsorluğunda ABD Ticaret Odasının ev sahipliğinde düzenlenen bir forumda yapması da dikkat çekti. ABD’li ve Avrupalı silah şirketleri Ukrayna savaşı ve İsrail’in Gazze saldırılarından en büyük kazancı sağlayan kesimler olmaya devam ediyor. (DIŞ HABERLER)
