Sevda Karaca: Mülteci kadınlar ev içi şiddete karşı nasıl korunuyor?

Emek Partisi (EMEP) Gaziantep Milletvekili Sevda Karaca, Türkiye Büyük Millet Meclisi Kadın Erkek Fırsat Eşitliği Komisyonu (KEFEK) toplantısında sunum yapan İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya’ya sorular sordu.

İLK 6 AYDA 166 KADIN CİNAYETİ

İçişleri Bakanlığının sunumu ve 9. Yargı paketinin ilgili kısımlarının görüşülmesi şeklinde iki gündemle toplanan KEFEK toplantısında, İçişleri Bakanı Ali Yerlikaya ve Bakan Yardımcısı Mehmet Aktaş sunum yaptı. Bakan Yerlikaya, kadına yönelik şiddetin üzerinde “en ciddiyetle durdukları konu” olduğunu vurgularken 2023 yılında 308, 2024 yılının ilk 6 ayında ise 166 kadının cinayete uğradığını ve bugüne kadar toplam 1 milyon 209 bin KADES çağrısı aldıklarını aktardı.

Bakanlık adına sunum yapan Bakan Yardımcısı Mehmet Aktaş sunumunda kadına yönelik şiddet verilerinin yanında erkeklerin öldürülmesi sayısını da paylaşması dikkat çekti. Mehmet Aktaş gelen sorular üzerine öldürülen erkeklerin büyük kısmının yine erkekler tarafından öldürüldüğü açıklarken kadına yönelik şiddet verilerinin yıldan yıla arttığını belirtti. Aktaş, Bakanlık personelinin ise yalnızca yüzde 10’unun kadın olduğunu söyledi.

BAKANLIK HANGİ DERNEKLERE BÜTÇE AYIRIYOR?

Komisyon toplantısında söz alan Emek Partisi Milletvekili Sevda Karaca; Mor Çatı Kadın Sığınağı Vakfı, Kadının İnsan Hakları Derneği ile Ekmek ve Gül’le birlikte hazırladıkları yazılı görüş ve soruları Bakan Yerlikaya’ya iletti. Bakanlığın sunumunda yer alan, kadına yönelik şiddetle ilgili bazı derneklere 2019 yılından bu yana toplam 11 milyon 904 bin 328 TL proje desteği verilmesini hatırlatan Sevda Karaca, “Bu derneklerin kim olduğunu merak ediyoruz ve kamuoyuyla şeffaf paylaşılmasını istiyoruz. Bahsi geçen derneklere hangi proje için ne kadar destek verildi, neden verildi ve nasıl kullanıldı?​” sorularını yöneltti.

GERÇEKLE RESMİYET ARASINDAKİ FARK KADINLARIN HAYATINA MAL OLUYOR

Özellikle kadına yönelik şiddetle ilgili uzmanlaşmış kadın örgütlerinin deneyim, tespit ve verileriyle sizin Bakanlığın verilerinin uyuşmadığını ifade eden Karaca “Ortaya konulan tablonun olumlu gösterilen yanlarıyla, kadın örgütlerinin sahadan ve gerçek hayattan biriktirdikleri arasında bir uçurum var. Yine sizin izleme, önleme ve müdahaleden anladığınızla bizim anladığımız arasında çok temel farklılıklar var. Bu farkın kaynağını açıkça tartışmak durumundayız” ifadelerini kullandı.

Bakanlığın sunum boyunca ortaya koyduğu perspektifin kadına yönelik şiddeti izleme ve önleme bakımından kadın ve LGBTİ’lerin yaşadığı sistematik eşitsizliklerini gideremeyeceğini ifade eden Karaca “Teknik takip, adli önlemler ve teknolojik yaptırımlar önemli ama toplam perspektifin cinsiyet eşitliğine dayanmamasının sonuçlarını yaşıyoruz. Kadın ve LGBTİ’lerin yaşadığı sistematik eşitsizlikler özel bir güçlendirme politikasıyla çözülmeden; adli ve idari önlemler bir sonuca varamıyor. Bize aktardığınız adli, idari ve teknolojik önlemler ışığında bu sistematik eşitsizlikleri gidermek için kiminle birlikte çalışıyorsunuz? İstanbul Sözleşmesinin bir dayanak olması gerektiğini söyleyen, toplumsal cinsiyet eşitsizliğine karşı mücadele eden kadın örgütleriyle ortaklaşa çalışmalar yapılmadığını görüyoruz. Bu yüzden anlattığınız o eğitimler etkili olamamanın yanında sadece bir masraf kalemi haline geliyor” dedi.

Mülteci kadınların şiddet faili erkekleri karakollarda şikayet ettikten sonra Geri Gönderme Merkezlerine (GGM) gönderildiğini ifade eden Sevda Karaca şu soruları sordu:

• Basına yansıdığı kadarıyla, sadece mağduriyetini şikayet ettiği için GGM’ye gönderilerek sınır dışı edilen 5 göçmen kadın var. Şiddet mağdurlarının mağduriyeti giderilmeliyken ekstra bir mağduriyet yaratılmasını nasıl açıklayacaksınız?
• Mülteci kadınlar ev içi şiddete karşı nasıl korunuyor?
• Ayrıca GGM’lerde göçmen ve mülteci kadınlara yönelik kolluk şiddeti ve tacizi konusunda da çok fazla şikayet alıyoruz Kaç tane böyle vaka var?

"KADINLARIN SOYADI HAKKINI ALARAK AÇMAYA ÇALIŞTIĞINIZ KAPIYI KAPATACAĞIZ"

Karaca, toplantıda, 9. yargı paketinde yer alan kadının soyadı hakkına ilişkin konuştu. Karaca “Anayasa Mahkemesi kararlarını tanımayarak, kadın haklarını torbalarla yok ederek açmaya çalıştığınız kapıyı kapatacağız” dedi.

Anayasa Mahkemesinin, evli kadının eşinin soyadını kullanmayı zorunlu kılan maddesini eşitlik hakkına aykırı görerek iptal etmesi üzerine 9. yargı paketiyle gelen yeni düzenleme taslağı KEFEK toplantısında görüşüldü. Eski kanun maddesiyle neredeyse aynı olan yeni teklife, muhalefet milletvekilleri tepki gösterdi.

BU KANUN KADIN HAKLARININ ÖNÜNE GEÇMEK İÇİN YAZILMIŞ

Komisyon toplantısında söz alan EMEP Milletvekili Sevda Karaca, bu teklifin milyonlarca kadının hayatını etkileyeceğini söyleyerek AKP’li milletvekillerine “Sizlerin ‘Anayasa tanımayız biz bildiğimizi okuruz’ huyundan derhal vazgeçmeniz lazım. Medeni Kanun, Ceza Kanunu gibi mücadele edilerek hak kazanılmış çok temel kanunlar üzerine torba yasayla hareket etme mantığı çok riskli. Kazanılmış hakların sürekli torba torba yok etme mantığıyla ortadan kaldırılması, özellikle kadın hakları söz konusu olunca çok daha ciddi sonuçlar doğuracaktır.” dedi.

Hazırlanan kanun gerekçesinde yer alan “ailenin düzenine zarar verme ve çocukların kafasını karıştırma” gibi açıklamalara tepki gösteren Karaca, “Kanun taslağının gerekçesi çok açık bir şekilde kadın haklarının önüne geçmek için yazılmış. Burada gerçek bir tehlike var. Kazanılmış bir soyadı hakkına ilişkin aile bütünlüğüne konusunda çocukların kafasının karıştığını söyleyerek Anayasaya aykırı düzenleme yapan iktidar, aynı gerekçelerle kadınların çalışma, boşanma, eğitim haklarını elinden alabilir. Bu düzenlemeyle bir kapı açılmak isteniyor. Bu mesele bizim için bu kapıyı kapatma meselesidir.” dedi.

KADINLARIN HAK TALEP EDEBİLME UFKUNU VE ÖZGÜRLÜĞÜNÜ ALAMAZSINIZ

İktidar milletvekilleri tarafından mevcut kanun maddesi yerine ne konulacağı ve nasıl sonuçlanacağına ilişkin tartışmalar yapıldığını belirten Karaca “Bu ülkede torba yasayla Anayasa Mahkemesi kararlarını çiğneme mantığıyla kadınların haklarının üstünde tepinilirken milletvekillerinin dünyada ne olup bittiği, daha ileri düzenlemelerin neler olduğu konusundaki ufkunu bile aldınız. Dünyanın her tarafında çeşitli yöntemlerle çözülmüş bir sorunu biz en geri değerler en ilkel yöntemlerle tartışmak zorunda kalıyoruz. Kadınların elinden hak talep edebilme ufkunu ve özgürlüğünü almamanız için de biz bu kapıyı kapatmak istiyoruz.” ifadelerini kullandı.

ÇOCUKLARIN KAFASINI AĞIR DİN DERSLERİ KARIŞTIRIYOR

Çocukların kafasını soyadının karıştıramayacağını belirten Karaca “Çocukların kafasını okula aç gittiklerinde ders anlamamak, 3-4 yaşında pedagojik ve psikolojik olarak uygun bile değilken ağır din dersleri vermek, o din dersleri içinde kadın-erkek eşitliğine ilişkin ortaya koyduğunuz tevatürler karıştırıyor. Kadınların seçme haklarının Anayasa aykırı bir şekilde elinden alınmasının, medeni kanun ve ceza kanununda kadınlar aleyhine başka darbelere yol açacak biçimde konuyu ele almanın kapısının kapanmasını istiyoruz. Bu komisyondan kadın-erkek eşitliğine aykırı olacak bu düzenlemeye asla olur çıkmaması gerektiğini düşünüyoruz.” vurgusunu yaptı.

Düzenlemenin uzmanlarla yapılmadığına dikkat çeken Karaca “Her şeyi, bu masanın etrafında oturmuş insanlar olarak biz bilmiyor. Biz milletvekilleri olarak bu alanda çalışmış akademisyenleri ve uzmanları, bu alanda mücadele vermiş araştırmacıları, dünya örneklerini inceleyerek makaleler ve kitaplar yazmış insanları dinleyerek nasıl bir çözüm olması gerektiğini ortaya koymakla mükellefiz. Ama her şeyi yasa yapıcılar olarak siz bildiğinizi sanıyorsunuz. Hiçbir şey bildiğiniz yok. Bu kapı kapanacak.” sözleriyle konuşmasını sonlandırdı. (HABER MERKEZİ) 

2024’ün ilk 4 ayında 147 kadın katledildi

Kadın cinayetleri artıyor, haklar hedefte

24 saatte 7 kadın katledildi