Öğrencilerin eti de sizin kemiği de...

MEB, çocuk işçiliğini yaygınlaştırma ve mesleki eğitim yaşını düşürme peşinde. MESEM’ler artırılacak, OSB’lere pansiyonlu meslek liseleri kurulacak. Eğitim patronların ihtiyacına göre şekillenecek.

GÜNCELLENDİ

Fotoğraf: Hilal Tok/Evrensel

ANASAYFA

GÜNCEL

Paylaş

Vural NASUHBEYOĞLU
İstanbul

Milli Eğitim Bakanlığı (MEB) tarafından hazırlanarak ‘paydaşlarımız’ diye nitelendirilen patron örgütlerine sunulan “Mesleki ve Teknik Eğitim Politika Belgesi”, çocuk işçiliğini teşvik etme ve mesleki eğitim yaşını düşürme peşinde. MEB, belgeye ve mesleki eğitime ilişkin Türkiye Odalar ve Borsalar Birliği (TOBB), Türkiye Esnaf ve Sanatkarları Konfederasyonu (TESK) ile Organize Sanayi Bölgeleri Üst Kuruluşundan (OSBÜK) görüş ve önerilerini sunmasını istedi. Belgede, MEB’in 2024-28 stratejik planında da yer alan OSB’lere meslek liseleri açılması, patronlara bedava iş gücü olarak sunulan ve 10 çocuğun iş cinayetinde can verdiği Mesleki Eğitim Merkezlerinin (MESEM) sayısının artırılması ve tüm yurda yayılması planı var. Geçici koruma altındaki bireyler (mülteciler) ile ne eğitimde ne de istihdamda yer alan çocukların MESEM’lere yönlendirilmesi de hedefler arasında. MEB, MESEM’lerle 14 yaşına indirdiği çocuk işçiliğini ilkokuldan itibaren teşvik edecek, ortaokulda ise çocuklar bir mesleği seçecek. MEB’in belgesinde akademik eğitim, paydaşları arasında da eğitim sendikalarının olmadığı görülüyor.

ÖĞRENCİLER SANAYİYE HAZIRLANACAK

Belgede, mesleki ve teknik eğitimde 12. kalkınma planında belirlenen öncelikli sektörler başta olmak üzere iş gücü piyasasının ihtiyacına uygun alan ve dallar açılacağı belirtiliyor. Türkiye’nin çocuk nüfus oranı ve çalışma çağındaki nüfusu ile demografik açıdan önemli fırsatlara sahip olduğu belirtilerek özel sektörün nitelikli iş gücü ihtiyacını karşılamak amacıyla işbaşı eğitimini önceleyen yaklaşımla yoğunlaştırılmış mesleki eğitim verilecek. Belgede temel amaç olarak sektörle iş birliği içinde öğrencilerin istihdama hazırlanacağı belirtildi.

SEKTÖREL OKUL, OSB’LERE PANSİYON, ÖZELLERE TEŞVİK…

MEB’in stratejik planına uygun olarak mesleki teknik eğitimde ‘sektör içi okul’, ‘sektöre entegre okul’ gibi kavramlarla eğitimin tamamen sermayenin ihtiyaçlarına uygun olarak çocukların ucuz iş gücü olarak hazırlanması yer alıyor. “Sektörle iş birliği protokolleri yaygınlaşacak” denilen belgede, organize sanayi bölgelerinde (OSB) mesleki ve teknik okullar ile pansiyon binalarının birlikte planlanması, standarda dönüştürülmesi ve bunun tüm yurda yayılması isteniyor. OSB’lere kurulacak mesleki ve teknik okullarda öğrencilerin konaklaması için kamuya ait imkanların kullanılacağı, konaklama giderlerinin de işsizlik fonundan sağlanması hedefleniyor. OSB içinde veya dışında kurulacak özel mesleki ve teknik Anadolu liselerine yönelik teşvikler de artırılacak. 2024’te OSB içinde eğitim gören öğrenci başına 34 bin, OSB dışındakilere 22 bin TL’ye varan kamu tarafından verilen teşvikler daha da artırılacak.

REKLAMINI RTÜK VE TRT YAPACAK

MEB, TRT ve RTÜK’ün de desteğiyle mesleki eğitimi özendirecek kısa filmler, animasyonlar, söyleşiler ve kamu spotlarının ulusal medya kuruluşlarında yayımlanmasını sağlayacak. Meslek erbabı kişilerle röportajlar yapılacak.

ÖĞRETMENLERE SEKTÖR EĞİTİMİ!

Belgede, öğrencilerin yanı sıra öğretmenlerin ‘eğitimi’ de var. İşveren örgütleriyle yapılacak protokollerle öğretmenlere sektör deneyimi kazandırılacağı belirtiliyor. Öğretmenlerin eğitimi, istihdamı ve öğretmen alım kontenjanları da mesleki ve teknik eğitime göre planlanacak. Okul müdürleri de atölye ve laboratuvar öğretmenlerinden seçilecek, müdürler bir işletme yönetir gibi profesyonel yönetim becerileri ile donatılacak. Öğretmenlerin sürekli mesleki gelişimini güçlendirmek için sektörel mükemmeliyet merkezleri oluşturulacak. Meslek kuruluşları ile yapılacak iş birliği protokolleri kapsamında öğretmenlerin sektör deneyimi kazanması sağlanacaktır.

İLKÖĞRETİMDEN BAŞLAYACAK

Belgenin stratejik hedefleri ise şu maddeler altında toplandı:

7. ve 8’inci sınıflardan itibaren bütün bireylerin mesleki eğitime erişimi sağlanacak (MEB’in bu yaz döneminde ilk defa açtığı ‘zanaat atölyeleri’ bunun ilk adımı gibi).
8’inci sınıf öğrencileri meslek seçimlerinde teşvik edilecek, ailelere gerekli rehberlik hizmeti sağlanacak.
11’inci sınıftan itibaren mesleki ve teknik eğitim kurumları ile sektörün bir araya geleceği kariyer fuarları düzenlenecektir (İlgili kurum TOBB ve TESK).
İlköğretimden itibaren öğrenciler başta olmak üzere toplumun tüm kesimlerine İŞKUR aracılığıyla mesleki eğitim farkındalık çalışmaları yapılacak.
Akademik eğitim alan ortaöğretim öğrencileri için de meslek edinme imkanları geliştirilecek.
Geçici koruma altındaki bireyler de dahil olmak üzere ne eğitimde ne de istihdamda olan gençler, mesleki eğitim merkezi programlarına yönlendirilecek.
Bağımsız Mesleki Eğitim Merkezlerinin (MESEM) sayısı artırılacak.

PİYASANIN İHTİYACINA UYGUN EĞİTİM

“Mesleki ve Teknik Eğitimde Öğretim Programları” başlığı adı altında sunulan maddeler ise eğitim ve öğretimin tamamen piyasanın ihtiyaçlarına uygun şekilleneceğini ortaya koyuyor. Yine 12. kalkınma planına atıf yapılarak şu ifadelere yer veriliyor: “Belirlenen öncelikli sektörler başta olmak üzere iş gücü piyasasının güncel ihtiyaçlarına uygun nitelikli insan kaynağı yetiştirecek alan ve dallar açılacak. Özel sektörün nitelikli iş gücü ihtiyacını karşılamak amacıyla yoğunlaştırılmış mesleki eğitim verilecek. Ahilik kültürü temelinde öğrencilerin milli ve manevi değerlere duyarlılıkları artırılacak, ülke genelinde ahilik hareketi oluşturulacak. Okulların döner sermaye çalışmaları eğitim ve öğretim sürecinin destekleyicisi olarak tasarlanacak.”

AKADEMİK EĞİTİM DİPLERDE

Mesleki Eğitim Merkezi Programı (MESEM): “Yüzde 11 akademik eğitim, yüzde 89 mesleki eğitim. Temel akademik ders saati: 684, meslek ders saati: 756, işletmelerde mesleki ders saati: 4608. Anadolu Meslek Programı: “Yüzde 47 akademik eğitim, yüzde 53 mesleki eğitim. Akademik ders saati: 2988, mesleki ders saati: 2520, mesleki eğitim saati: 864.” Anadolu Teknik Programı: “Yüzde 73 akademik eğitim, yüzde 27 mesleki eğitim. Akademik ders saati: 4896, meslek ders saati: 1476, staj:320.”