Adana’da meslek odaları: Yoksuldan alıp zengine veren vergi sistemi değiştirilmelidir

Adana Tabip Odası, Adana Eczacı Odası, Adana Diş Hekimleri Odası, Adana Veteriner Hekimler Odası, Adana Barosu, Adana Mali Müşavirler Odası ve TMMOB Adana İl Koordinasyon Kurulundan oluşan Adana Akademik Meslek Odaları Birliği (ADAMOB), Maliye Bakanlığı tarafından hazırlanan yeni vergi paketine dair basın açıklaması yaptı. Basın açıklamasını okuyan ADAMOB Dönem Sözcüsü Adana Mali Müşavirler Odası Başkanı Güney Yılmaz, Türk Vergi Sistemi’nin vergi yükünü orta ve yoksul kesimlerin tabanına yayması konusunda yeni bir şey getirmediğini belirterek çok kazananın çok, az kazananın az vergi ödeyeceği yeni bir vergi sisteminin gerekli olduğunun altını çizdi.

SERVET ÜZERİNDEN ALINAN VERGİLERİN DÜŞÜK ORANI

Adana Eczacı Odası’nda düzenlenen "Vergide Adalet İstiyoruz" konulu basın toplantısında konuşan Güney Yılmaz, Türkiye’de vergi gelirlerinin büyük bir kısmının harcamalar üzerinden alındığını söyledi. Toplam 4,5 trilyon TL’lik vergi gelirlerinin yüzde 32,88’inin gelir ve kazanç üzerinden alındığını, servet üzerinden alınan vergilerin ise sadece yüzde 1,65 olduğunu vurguladı. Ayrıca, harcama üzerinden alınan KDV ve ÖTV gibi dolaylı vergilerin toplam vergiler içerisindeki payının yüzde 36,18 olduğunu belirtti.

DOLAYLI VERGİLERİN YÜKSEK ORANI

Yılmaz, dolaylı vergilerin toplam vergi gelirleri içindeki payının yüzde 65,24 olduğunu belirtti. Bu durumun vergi adaletsizliğinin açık bir göstergesi olduğunu söyledi. Gelir, kazanç ve servet üzerinden alınan vergilerin toplam vergi gelirleri içindeki payının ise yüzde 34,54 seviyesinde olduğunu ifade etti. Bu tablo, vergi yükünün geniş kitlelere, özellikle de orta ve yoksul kesimlere yayıldığını göstermektedir.

YENİ VERGİ PAKETİ TABOYU DEĞİŞTİRMİYOR

Maliye Bakanlığı tarafından hazırlanan yeni vergi paketinin mevcut adaletsiz durumu değiştirmekten uzak olduğunu belirten Yılmaz, yeni paketin asgari kurumlar vergisi, hasılat takibi, kaynakta kesinti ve cezalar üzerine kurulu olduğunu söyledi. Türkiye’de kurumlar vergisi oranının yüzde 25 olmasına rağmen, büyük şirketlerin istisna ve indirimlerden yararlanarak çok düşük oranlarda vergi ödediğini ifade etti. Ayrıca, geçmişte uygulanan "Özel Gider (Harcama) Bildirimi" uygulamasının geri getirilmesinin gerekliliğine dikkat çekti.

GELİR DAĞILIMINDAKİ EŞİTSİZLİK

Türkiye İstatistik Kurumu (TÜİK) tarafından yayınlanan gelir dağılımı istatistiklerine değinen Yılmaz, Türkiye’de zengin ile yoksul arasındaki uçurumun giderek büyüdüğünü belirtti. 2023 yılı verilerine göre, Türkiye nüfusunun en yüksek gelirli yüzde 20’lik kesiminin toplam gelirin yüzde 49,8’ini aldığını, en düşük gelirli yüzde 20’lik kesimin ise sadece yüzde 5,9’unu aldığını ifade etti. Bu durumun Türkiye’yi, gelir dağılımında Avrupa ülkeleri arasında en kötü durumda olan ülke haline getirdiğini söyledi. GINI katsayısı kıyaslamasında Türkiye’nin birçok Afrika ülkesinden bile daha kötü durumda olduğunu vurguladı.

Çözüm Önerileri

ADAMOB, vergi adaletini sağlamak için aşağıdaki önerilerde bulundu:

• Vergi ödeme bilincini artırmak için adil dağıtım ve bölüşüm uygulanmalı, tasarruf adı altında sadece belirli kesimlerden tasarruf beklenmemeli, kaynak israfına son verilmelidir.
• Gelir vergisi tarifesinde yer alan tutarlar arttırılmalı, ücretlilerin vergileri azaltılmalıdır.
• Aşırı yüksek kazanç vergisi getirilmelidir.
• Servet üzerinden alınan vergiler artırılmalı ve gerçek anlamda lüks tüketim vergisi getirilmelidir.
• KDV, ÖTV gibi geniş tüketici kesimlerini doğrudan ilgilendiren dolaylı vergilerin oranı azaltılmalıdır.
• Gelir ve kazanç üzerinden alınan vergiler için etkin vergi denetimi getirilmelidir.
• Büyük şirketlere uygulanan teşvik, muafiyet ve indirimlerden vazgeçilmelidir.

Toplantıya Adana Tabip Odası Başkanı Uzm. Dr. Özden Polatöz, Adana Eczacı Odası Başkanı Ecz. Ö. Mürsel Yalbuzdağ, Adana Veteriner Hekimleri Odası Başkanı Nihat Köse, Adana Baro Başkan Vekili Av. Miyesser Ersalan Önenli, TMMOB İKK Sekreteri Kerem Şahin ile oda yöneticileri ve üyeleri katıldı. (Adana/EVRENSEL)