MFRR’den '2024 Hukukun üstünlüğü raporu' açıklaması: "Gazetecileri korumak için harekete geçilmeli"

Uluslararası basın meslek kuruluşlarından oluşan Medya Özgürlüğü Hızlı Tepkisi (MFRR) Koalisyonu, Avrupa Komisyonunun 2024 hukukun üstünlüğü raporunun yayımlanmasına dair bir açıklama yayımlayarak, basın özgürlüğünün Avrupa’da tehdit altında olmaya devam ettiğini söyledi. MFRR “Komisyonun değerlendirmesi; cesur ve kararlı eylemlere dönüşmeli” dedi.

"İHLALLER KRİZE DÖNÜŞÜYOR"

MFRR açıklamasında “2024 hukukun üstünlüğü raporunun, güçlü demokratik geleneklere sahip ülkelerde bile basın özgürlüğünün bir kazanım olmadığını ve tekrarlanan ihlallerin sistemik bir krize dönüşme riski taşıdığını gösterdiğini” belirtti. Medya özgürlüğü ilkelerinin Avrupa genelinde giderek kötüleştiği bir zamanda, hukukun üstünlüğü raporunun eleştirel, spesifik ve uygulama araçlarıyla bağlantılı olmasının her zamankinden daha gerekli olduğunun altını çizen MFRR “Koalisyonumuz, basın özgürlüğünü ve çoğulculuğu desteklemek için AB’den sağlam önlemler alınması gerektiğini vurgulamaktadır” ifadelerine yer verdi.

Basın meslek örgütleri; komisyon raporunda gazetecilere ve medya çalışanlarına yönelik fiziksel ve dijital taciz ile saldırıların yüksek olmasının öne çıkarılmadığını vurguladı.

MFRR’nin açıklamasında bazı ülkelerde, gazetecilerin güvenliğini ve çalışma ortamlarını iyileştirmek için adımlar atmış olsa da tehditlerin devam ettiğini belirtti. MFRR raporun hâlâ eyleme dönüştürülebilir önerilerden ve somut takip mekanizmalarından yoksun olduğu tespitinde bulundu.

ŞEFFAFLIK VE SİYASİ MÜDAHALELER

Kamu hizmeti veren medya yönetiminin, siyasi müdahaleye karşı yeterince korunmadığı birçok ülkede risk altında olduğunu belirten MFRR Koalisyonu; İtalyan kamu yayıncısı RAI’nın Meloni hükümeti tarafından medya ele geçirmesinin son kahramanı haline gelmesini ve Slovakya’da kamu medyasının editoryal bağımsızlığını artırma konusunda hiçbir ilerleme kaydedilmediğini vurguladı.

Çıkar çatışmalarını önlemek için medya sahipliğinin şeffaflığının Avrupa genelinde artırılması gerektiğini vurgulayan MFRR, devlet reklam tahsisinin hâlâ her yerde adil ve şeffaf olmadığını, bunun da medya kuruluşları üzerinde haksız etki yaratma riskini artırdığını vurguladı.

“Gazetecilerin tehdit ve şiddete karşı korunması, özgürce çalışabilmelerini garanti altına almak yeterli değil. Özellikle Malta, Yunanistan, İtalya ve Slovakya, gazetecilerin hem fiziksel hem de taciz davalarına karşı güvenliğini garanti altına alma konusunda yeterli ilerleme kaydetmemiştir” diyen meslek örgütleri “Genel olarak, gazetecilere, özellikle kadın gazetecilere yönelik çevrim içi taciz ve çevrim içi tehditler acil bir sorun olmaya devam etmektedir” ifadelerine yer verdi.

"GAZETECİLERİN GÜVENLİĞİ ÖNCELENMELİ"

Uluslararası Basın Enstitüsü (IPI), ARTICLE 19 Avrupa, Avrupa Basın ve Medya Özgürlüğü Merkezi (ECPMF), Avrupa Gazeteciler Federasyonu (EFJ), Sınırsız Basın Özgürlüğü (FPU), OBC Transeuropa’dan (OBCT) oluşan Medya Özgürlüğü Hızlı Tepkisi (MFRR) Koalisyonu; atılması gereken adımları ve yapılmasını istediği değişiklikleri şöyle sıraladı:

• Her şeyden önce, gazetecilerin fiziksel ve yasal tehditlere karşı güvenliği önceliklendirilmelidir. Bunu yapmak için, gelecekteki hukukun üstünlüğü raporlarında gazetecilerin güvenliğini ve dijital güvenliğini ayrı bir kategori olarak dahil etmeyi öneriyoruz.
• Kamu hizmeti medyası üzerindeki yaygın siyasi etki, medya sahipliği ve devlet reklamcılığı konusunda şeffaflığın olmaması ışığında, AB’nin Avrupa standartlarına uymayan mevzuata itiraz etmesine olanak tanıyan bir mekanizmanın geliştirilmesini savunuyoruz.
• Komisyonu, üye devletlere, gelecekteki raporlarda ihlalleri bildirmek ve Avrupa genelinde medya özgürlüğünü koruma çalışmalarında engellerle karşılaşan sivil toplum paydaşlarını desteklemek için özel bir mekanizma da dahil olmak üzere daha uygulanabilir önerilerde bulunmaya teşvik ediyoruz.
• Hem ulusal hükümetlerin hem de AB’nin ihlalleri izleme ve vurgulanan boşlukları acilen ele alma konusunda proaktif bir duruş sergilemesi zorunludur.

(MEDYA SERVİSİ)