İhracatta 'tuhaf' rakamlar: mücevher, çimento, madenle Filistin'e ihracat yüzde 1180 arttı

Uğur ZENGİN

Türkiye İhracatçılar Meclisi tarafından yayımlanan ihracat verileri, İsrail’e ihracat konusunda kuşku yarattı. Türkiye’den İsrail’e yapılan ihracat sıfırlanırken, savaşın şiddetlendiği Filistin’e yapılan ihracat geçtiğimiz yılın temmuz ayına göre yüzde 1180 arttı. Sıcak savaşın yaşanmadığı temmuz 2023’te Türkiye’den Filistin’e 9.3 milyon dolar tutarında ihracat yapılırken, bu yılın temmuz ayında yapılan ihracat tutarı 119.6 milyon dolar oldu.

İsrail ile geçtiğimiz yılın temmuz ayında 383.9 milyon dolarlık, geçtiğimiz yılın ocak-temmuz döneminde ise 3.1 milyar dolar tutarında ihracat yapılmıştı. TİM verilerine göre İsrail’e ihracat temmuz ayında tamamen sıfırlandı.

Filistin ise geçtiğimiz yılında temmuz ayında Türkiye’den 9.3 milyon dolar tutarında ihracat gerçekleştirmişti. TİM verilerine göre Filistin, 40 bin insanın öldüğü savaşın ortasında Türkiye’den ihracatını yüzde 1180 artırdı. Filistin’in Türkiye’den ihracatı ağır saldırı altında olduğu temmuz 2024’te 119.5 milyon dolara çıktı.

TÜRKİYE’DEN İHRACATINI EN ÇOK ARTIRAN ÜLKE FİLİSTİN

Filistin’e yapılan ihracat artışı rekor kırdı. Türkiye’nin Filistin’e yaptığı ihracat tutarı hiç olmadığı kadar arttı. Türkiye’nin 500 bin dolar üzerinde ihracat yaptığı ülkeler arasında Filistin, açık ara en çok ihracat artışının görüldüğü ülke oldu. Türkiye’nin Filistin’e ihracatı bir önceki yılın aynı ayına göre yüzde 1180 artarken, haziran ayına göre yüzde 104.6 arttı. Haziranda Türkiye’den Filistin’e 58.4 milyon dolarlık ihracat yapılmıştı.

FİLİSTİN’E ÇELİK İHRACATI YÜZDE 51 BİN Mİ ARTTI?

İsrail’in en büyük çelik ihracatçısı olan Türkiye, TİM verilerine göre İsrail’e çelik ihracatını kağıt üzerinde sıfırladı. Ancak Filistin’e olan çelik ihracatı devasa arttı.

TİM verilerine göre Türkiye, geçtiğimiz yılın temmuz ayında Filistin’e sadece 27 bin dolarlık çelik ihracatı gerçekleştirirken, bu ihracat tutarı 2024 temmuzda 14.3 milyon dolara tırmandı. Bu çelik ihracatında yüzde 51 bin 756 artış anlamına geliyor.

ÇİMENTODA İHRACAT ARTIŞI: YÜZDE 453 BİN 680!

İsrail için önemli bir ithalat kalemi olan çimento ve cam ürünlerinde de yüzde 453 binin üzerinde artış gerçekleşti. Filistin geçtiğimiz yılın temmuz ayında bu kalemde sadece bin dolarlık ithalat gerçekleştirmişti. Bu tutar 2024 temmuzunda 4.7 milyon dolara çıktı.

AYLIK İHRACAT ORANLARI DA ARTTI

Türkiye’den Filistin’e gerçekleşen aylık ihracatta da dikkate değer artışlar görüldü. Haziranda 3.6 milyon dolar olan çimento ürünleri ihracatı 4.7 milyon dolara, haziranda 1 milyon dolar olan çelik ihracatı 14.3 milyon dolara fırladı.

FİLİSTİNLİLERİN MÜCEVHER İTHALATI: SIFIRDAN 170 BİN DOLARA ÇIKTI

Öte yandan Filistin’in Türkiye’den hiç ithalat yapmadığı kalemlerde de ciddi ithalat artışları görüldü. Türkiye’den geçtiğimiz yıl hiç mücevher, zeytin, yaş meyve, tekstil ve ham maddeleri, halı, mobilya almayan Filistin, bu alanda büyük ithalata başladı.

TİM verilerine göre, Filistin’in Türkiye’den yaptığı ithalat tutarı 170 bin doları buldu. Filistin’in 2023 temmuz ve haziran aylarında bu alanda Türkiye’den ithalatı sıfırdı. Bu tutar geçtiğimiz haziran ayında 33 bin dolar olmuştu. Şiddetlenen savaş ile birlikte Filistin’in mücevher ithalatı aylık bazda yüzde 417 arttı.

Mobilya ürünleri ithalatı sıfırdan 12 milyon dolara çıktı. Filistin’in halı ithalatı da 2.4 milyon dolar oldu.

TÜCCAR ‘ALTERNATİF YOLLAR ARIYORUZ’ DEMİŞTİ

Ticaret Bakanlığı “İsrail hükümeti, Gazze’ye kesintisiz ve yeterli miktarda insani yardım akışına izin verinceye kadar” İsrail ile ihracat ve ithalatın durdurulduğunu açıkladı. Bakanlık, 4 Mayıs’ta ihracat sınırlamasının tüm ihracat ve ithalat ürünlerine uygulanacağını duyurdu.

Reuters haber ajansına konuşan ihracatçı firma sahipleri, Türkiye’nin ikili ticareti durdurma kararını şaşkınlıkla karşıladıklarını, ihracatçı Türk firmalarının siparişlerini üçüncü ülkeler üzerinden İsrail’e göndermenin yollarını aradığını söylemişti.

EKİMDEN BU YANA 40 BİN FİLİSTİNLİ ÖLDÜRÜLDÜ

İsrail savaş uçaklarının Gazze Şeridi’nin güneyindeki Han Yunus kentinde bir evi hedef aldığı hava saldırısında 4 Filistinli öldü.

Gazze’deki Filistin Sivil Savunma Biriminden yapılan yazılı açıklamada, İsrail savaş uçaklarının Han Yunus’ta “Berbeh” ailesinin evini hedef alması sonucu enkaz altında kalan 4 Filistinlinin naaşının çıkarıldığı, saldırıda çok sayıda kişinin de yaralandığı belirtildi.

Hamas’ın silahlı kanadı İzzeddin el-Kassam Tugayları, “Filistinlilere ve başta Mescid-i Aksa olmak üzere kutsal değerlere yönelik sürekli ihlallere karşılık verme” gerekçesiyle İsrail’e 7 Ekim 2023’te kapsamlı saldırı düzenledi. İsrail, 7 Ekim’deki saldırılarda 1200 İsraillinin öldüğünü, 5 bin 132 kişinin de yaralandığını açıkladı.

İsrail’in 7 Ekim’den bu yana Gazze Şeridi’ne düzenlediği saldırılarda en az 16 bin 314’ü çocuk, 10 bin 980’i kadın olmak üzere 39 bin 480 Filistinli öldü, 91 bin 128 kişi yaralandı.