Borsa ve kripto varlıklar tepetaklak oldu

Kapitalist sistem küresel ölçekte kriz üretmeye devam ediyor.

Birgün'ün hazırladığı habere göre; ABD Merkez Bankası (Fed) çarşamba günkü toplantısında politika faizini sabit bırakırken eylül toplantısı için faiz indirim sinyali verse de geçen hafta boyunca açıklanan verilerin resesyon endişesini beslemeye devam etmesi risk algısının önemli derecede yükselmesine neden oldu.

ABD'de açıklanan verilere göre tarım dışı istihdam 114 binle beklentilerin oldukça altında artarken, haziran ayındaki 206 binlik tarım dışı istihdam verisi de 179 bine revize edildi.

Ülkede saatlik kazançlar yüzde 0,2 ile öngörülerin altında yükselirken, işsizlik oranı da yüzde 4,3'le Ekim 2021'den bu yana en yüksek seviyesine ulaştı.

BİTCOİN'DE YÜZDE 10 DEĞER KAYBI

Kripto para piyasalarında da sert düşüşler dikkati çekerken, Bitcoin dahil küresel kripto para piyasasının değeri 24 saatte yüzde 14'ten fazla azalarak 1 trilyon 840 milyar dolara düştü.

Son 24 saatte fiyatında yüzde 12,5 düşüş yaşayan Bitcoin, 53 bin 230 dolar seviyesine geriledi. Piyasa değeri bakımından ikinci sırada yer alan Ethereum ise son 24 saatte yüzde 19,3 değer kaybederek 2 bin 346 dolar seviyesine kadar düştü.

FED YETKİLİLERİNDEN DEĞERLENDİRMELER

New York Borsası'nda cuma günü Nasdaq endeksi yüzde 2,45, S&P 500 endeksi yüzde 1,84 ve Dow Jones endeksi yüzde 1,51 geriledi. ABD'de endeks vadeli kontratlar haftaya yüzde 4'e yakın düşüşle başladı.

İstihdam verilerinin ardından Fed yetkililerinden de ilk değerlendirmeler geldi. Chicago Fed Başkanı Austan Goolsbee, Fed'in bir veriye aşırı tepki vermeyeceğini vurguladı ve bankanın bir sonraki toplantısı öncesinde birçok veri geleceğini belirtti. Goolsbee, işsizlik oranının yüzde 4,1'in üzerine çıkmasının, Fed'in yanıt vermesi gereken bir durum olduğunu da ifade etti.

Richmond Fed Başkanı Thomas Barkin de para politikasında nasıl tepki verileceğine dair bir karar vermek zorunda kalmadan önce bir istihdam raporunun daha açıklanacağına dikkati çekti.

Para piyasalarındaki fiyatlamalarda, Fed'in eylülde politika faizini 50 baz puan indirme ihtimali yüzde 75'in üzerine çıktı.

Resesyon endişeleriyle güvenli liman varlıklara olan talep güçlenirken, yüzde 3,72'ye inerek 29 Haziran 2023'ten bu yana en düşük seviyeyi test eden ABD'nin 10 yıllık tahvil faizi daha sonra yüzde 3,73 seviyelerinde dengelendi.

Dolar endeksi, 102,9 seviyelerine gerilerken, altının ons fiyatı şu sıralarda yüzde 0,3 azalışla 2 bin 435 dolardan alıcı buluyor. Cuma gününü yüzde 3,3 azalışla 77,3 dolardan tamamlayan Brent petrolün varil fiyatı ise şu sıralarda yüzde 1,65 azalışla 76,2 seviyelerinde seyrediyor.

AVRUPA BORSALARINDA SERT DÜŞÜŞ

Avrupa borsaları, yeni güne sert düşüşle başladı.

Açılışın ardından Stoxx Europe 600 gösterge endeksi yüzde 3 düşüşle 483,1 puan, Almanya'da DAX 40 endeksi yüzde 2,7 azalışla 17.162 puan seviyesinde işlem görüyor.

İngiltere'de FTSE 100 endeksi yüzde 2,4 değer kaybıyla 7.979 puan, İtalya'da MIB 30 endeksi yüzde 3,9 düşüşle 30.773 puan, Fransa'da CAC 40 endeksi yüzde 2,9 azalışla 7.043 puan ve İspanya'da IBEX 35 endeksi yüzde 3,2 değer kaybıyla 10.336 puanda bulunuyor.

Avro/dolar paritesi, 10.50 itibarıyla önceki kapanışının yüzde 0,2 üzerinde 1,0933 seviyesinden işlem görüyor.

ASYA PİYASALARINDA TARİHİ DÜŞÜŞ

New York borsasında cuma günü öne çıkan satış ağırlıklı seyrin haftanın ilk işlem gününde Asya pay piyasalarına taşındığı görülürken, Asya borsalarındaki sert düşüşler dikkati çekti.

ABD'de resesyon endişesinin artması Asya piyasalarında, tarihi bir düşüşün yaşanmasına neden oldu. Japon pay piyasalarında, düşüş yüzde 10'u aşarken, Güney Kore'de de yüzde 10'a yaklaştı.

Analistler, Japonya Merkez Bankası'nın (BoJ) faiz artırım döngüsünün girmiş olabileceği yönündeki beklentilerin ABD'deki resesyon endişeleriyle birleşmesinin ardından ülke varlıklarına ilişkin risk algınının had safhaya ulaştığını söyledi.

Öte yandan den dolar/yen paritesi 142,2 ile ocak ayından bu yana en düşük seviyeyi test etti.

Analistler, hem BoJ'un şahinleşmesiyle güçlenen yenin, hem de dünyada artan resesyon endişesinin ihracatçı Japon şirketlerin performansını olumsuz etkileyebileceği endişesinin Japonya pay piyasalarındaki satış baskısının derinleşmesinde önemli rol oynadığını bildirdi.

Kapanışa yakın Japonya'da Nikkei 225 endeksi yüzde 12,6 Güney Kore'de Kospi endeksi yüzde 9,4, Hong Kong'da Hang Seng endeksi yüzde 0,2 değer kaybederken, Çin'de Şanghay bileşik endeksi ise yüzde 0,1 yükseldi.

Nikkei 225 vadeli işlemlerinde de devre kesici çalıştı ve işlemler durduruldu.

Öte yandan bugün açıklanan verilere göre, Çin'de Satınalma Yöneticileri Endeksi (PMI) 52,1 ile beklentilerin üzerinde gerçekleşti. (EKONOMİ SERVİSİ)