Miting önemli ama sonrasında ne yapacağız?

Ahmet AKARSU

Kayseri

Hak-İş, Türk-İş ve DİSK'in yaptığı ortak açıklama sonrası işçilerin düşük ücretlere ve vergi kesintilerine dair tepkileri konfederasyonları salon açıklamalarından saha açıklamaları yapmaya itti. Üç konfederasyon da sanayi kentlerinde ayrı ayrı mitingler yapacağını duyurdu. Hak- İş açıkladığı eylem planı doğrultusunda ilk mitingini yarın Kayseri'de gerçekleştirecek.

Mitingin, Kayseri Organize Sanayi Bölgesi Camii yanında bulunan boş alanda gerçekleştirilmesi işçiler açısından iyi bir karşılık buldu. Ancak sendikaya muhalif olduğunu söyleyen Hak-İş üyesi işçiler, "3 konfederasyon açıklamayı ortak yapıyor da mitingler neden ortak olmuyor?" diye sorarak konfederasyonların alanlarda yan yana gelememesini eleştirdi.

Kayseri'de yerel gazetelere mitinge dair bilgi veren Hak-İş’e bağlı Hizmet-İş Şube Başkanı Serhat Çelik, hedeflerinin 25 bin işçi olduğunu açıkladı. Mitingin örgütlenmesine dair eleştirileri açıktan yapan Kayseri’de metal, tekstil ve hizmet iş kolunda çalışan Hak-İş üyesi işçiler; taleplerini Evrensel’e anlattı.

MİTİNGDEN HABERİ OLMAYAN İŞÇİ SAYISI ÇOK FAZLA

Kayseri’de gerçekleştirilecek mitingin sosyal medya paylaşımları ya da bir kısa mesajla sınırlı kalması işçiler arasında tepkiye yol açmış gözüküyor. İş yerlerinde bilgilendirme toplantılarının yapılmaması, ortak gruplara mesajın atılıp bırakılması, mitingi örgütleyecek işçi komitelerinin oluşturulmaması mitingin sonucuna ilişkin nüveler barındırıyor. Hizmet-İş üyesi işçiler, bazı iş yerlerinde temsilcilerin işçilerle yüz yüze gelerek mitingi örgütlediğini anlatırken Öziplik-İş üyesi işçiler mitingden haberlerinin dahi olmadığını söylüyor. Metal sektöründe çalışan işçilerse usta başlarının mitinge dair, “Çalışanlar gidemeyecek ama çalışmayanlar gidebilir" dediğini anlattı.

Mitinge katılan işçi sayısının 25 bin olup olmayacağına dairse bir işçi, "İç Anadolu'dan işçileri getirirlerse ve Kayseri'de servisler kaldırılırsa, esas olarak üretim sürmezse, sendika 'haydi' derse katılım büyük olabilir" dedi. 

İŞÇİLER AÇISINDAN ‘ÜCRET ZAMMI’ TALEBİ ÖNE ÇIKACAK

Hak-İş mitingini, "İşçinin öfkesini ve tepkisini boşaltma” ya da "Gaz alma” mitingi olarak yorumlayan işçiler de var. Özellikle “Miting sonuç verecek mi?​” sorusu tartışılıyor. Hak-İş üyesi işçilerin ücretlerinin asgari ücret düzeyinde ya da çok az üzerinde olduğu iş kollarında mitinge katılım, "ücret zammı" talebiyle olacağa benziyor. Vergi dilimi meselesi de can yakan, işçilerin tepki gösterdiği meselelerin başında geliyor. İleri, sendikacılara muhalif, deneyimli işçilerin başka bir kaygısıysa ücret zammının mitingin gündemi edilmemesi, mitingin “vergide adalet” talebiyle sınırlandırılması. Hak-İş üyesi işçilerin, sendikaya dair geçmiş deneyimlerinden çıkardığı sonuçlar olumlu değil. İşçilerin sendikacılardan uman bekleyen bir tutumu yok ancak “Erdoğan ile çözerse ücretleri Hak-İş çözer” beklentisi işçiler açısından hâlâ diri. Bir grup Hak-İş üyesi işçi, "Miting önemli ama miting sonrasında iş yerlerinde neler yapılacağı önemli” diyor.

‘TALEPLERE KULAK TIKAYANLAR EMEKÇİNİN SESİ OLACAĞI İDDİASINDA’

Hak-İş’e bağlı Hizmet-İş üyesi bir grup belediye işçisi (Kayseri): Biz Kayseri'de Hak-İş’e bağlı Hizmet-İş üyesi bir grup işçi olarak her zaman olduğu gibi bu buluşmaların da işçilerin talepleri için yeterli olacağını düşünmüyoruz. Geçmişte sendikamıza dair yaşadığımız süreçler böyle düşünmemize neden oluyor. Biz işçiler olarak toplanıp sendika yetkililerini davet ettiğimizde dahi bizimle görüşmeyi kabul etmedikleri dönemleri gördük. Bizim taleplerimizi dinlemeye dahi gelmeyen sendikacılar şimdi bizim taleplerimizi meydanlara taşıyacağını, “Emekçilerin sesi ve nefesi” olacağını iddia ediyor.

Örneğin; yerel seçimlerin hemen öncesinde Kayseri'de belediye işçilerinin tamamında ek zam talebi vardı. Bu talepler doğrultusunda sendika ile görüşmek istediğimizde sendika yöneticileri il dışında ya da toplantıda olduklarını iddia ederek görüşme taleplerimizi geri çevirdiler. Süreç sonunda ilçe belediyeleri işçilerine seçimi kaybetmemek için zam yaptı. Büyükşehir Belediyesi işçileri ve diğer merkez belediye işçileri bu zammı alamadı. 400'den fazla arkadaşımız sendikanın sessiz kalmasına tepki olarak sendikadan istifa etti. İstifa eden arkadaşlarımızı “Ortalığı karıştırıyorsunuz” diye işten atmakla tehdit ettiler. Bunun üzerine arkadaşlarımızın birçoğu tekrar sendikaya üye oldu. Mart ayından bu yana gündemimizde olan ek zam talebimize karşı sendikacıları yanımızda değil karşımızda gördük. Biz biliyoruz ki bu süreçte yanımızda olmayan sendika yöneticileri bu buluşmalarla da işçinin gazını almaya çalışıyor.

‘İŞÇİLERİN YARISINDAN FAZLASININ HABERİ YOK’

Hak aramanın bu şekilde birkaç ilde sembolik olarak birkaç büyük buluşma yaparak olmayacağını biliyoruz. Bu şekilde olsa olsa reklam olur, şov olur. Yapılacak olan mitingden işçilerin yarısından fazlasının haberi yok. Sadece toplu mesaj atarak ve birkaç işçi ziyareti yaparak miting örgütleniyor. Sendika temsilcileri kol kol, bölüm bölüm işçi ziyaretleri yapmalı ve mitingi duymayan işçi kalmamalı, mitingi işçiler örgütlemeli diye düşünüyoruz. Sendika temsilcileri işçilerden talepleri toplamalı ve ortak bir havuz yapıp taleplerimizi yeniden gözden geçirmelidir. İşçiden talepler sorulmadan, işçilere haber verilmeden miting kararı alınmamalıdır. Sendika dediğin sürekli işçilerle toplantılar yapıp sürekli talep toplamalıdır. Tam bir sendika örgütlülüğü bunu gerektirir.

‘AÇIKLAMA ORTAK, MİTİNG NEDEN AYRI?​’

Geçtiğimiz günlerde Hak-İş, Disk ve Türk-İş ortak basın açıklaması yapmıştı. Bu 3 konfederasyon şimdi miting kararını neden birlikte almadı? Konfederasyonlara ve birlikte mücadele ettiğimiz işçi arkadaşlarımıza buradan çağrımız şudur: Ses getirecek bir miting yapmak istiyorsak bütün işçiler olarak birleşip ortak mitingler yapmalıyız. Kayseri'de yapılacak miting ortaklaştırılmalı Hak-İş, Türk-İş ve DİSK birleşip ortak hareket etmelidir. Sadece birkaç mitingle herhangi bir neticeye ulaşmak mümkün değildir. Miting sonrası için ayrıca bir yol haritası çizilmelidir. Taleplerimiz kabul edilene kadar mücadele devam etmelidir. Ve en önemlisi de üretimi, hizmeti, hayatı etkileyecek eylemlikler kazanım getirecektir.

‘MİTİNGE KATILIMI AMİRLER BELİRLİYOR’

Hak-İş'e bağlı Özçelik-İş üyesi Kumtel işçileri (Kayseri): WhatsApp gruplarına atılan mesajlar ya da iş yeri temsilcisinin, şube başkanının durum paylaşımlarından miting olacağını öğreniyoruz. Attıkları mesajlarda “Ulusal kanallarda yayın yapılıp Türkiye'ye duyurulacaktır. Bu yüzden katılımlarınız çok önem arz etmektedir” diyorlar. İşçilerin ücretlerini, yaşam koşullarını herkes biliyor. Dostlar alışverişte görsün demek için katılım sağlanılmaz. Elbette ücretlerimizin artması için mitinge gideceğiz. Ama iş yeri temsilcileri işçileri gezip bilgi bile vermiyor. Ustabaşları diyor ki; 'miting olacak saatte biz çalışacağız diğer vardiyalar gidecek' Hak-İş’in mitingini ustabaşları, amirler yönlendiriyor.

‘SENDİKAYA MUHALİF İŞÇİLERİN TALEPLERİ NE OLACAK?​’

Hak-İş’e bağlı Özçelik-İş üyesi Erbosan Boru işçisi (Kayseri): Lafa gelince mangalda kül bırakmayan sendikalar örgütlü oldukları yerlerde neden sessiz kalıyorlar? Önemli olan kişilerin söylemleri değil yaptıklarıdır. Kayseri'de örgütlü oldukları süre boyunca kaç defa greve gitmişler kaç defa işçinin üretimden gelen gücünü kullanıp iş bıraktırmış ya da iş yavaşlatmışlar? Sözde işçinin temsilcisi olanlar “Biraz da patronu düşünün” diyorlar. İşten çıkartmalara karşı eylem yaptığını iddia edenler dik duran hakkını arayan işçiyi patrona şikayet edip pişmiş aşa su katıyor diye kendilerini haklı çıkartmaya çalışıyorlar. Buradan üyesi olduğum Hak-İş’e çağrıda bulunuyorum: Mitinge örgütlü olduğunuz fabrikalardan kaç işçi katacaksınız? Sendikaya muhalif işçilerin taleplerini de dillendirecek misiniz? Göstermelik bir miting mi olacak yoksa iş yerlerinde devamı gelecek mi?

Hak-İş’e bağlı Öziplik-İş üyesi Şirikçioğlu Tekstil işçileri: Mitingden haberimiz olmadı. Siz sordunuz öyle öğrendik. Sendika henüz yetkiyi almadı. Ama büyük bir miting yapılacağı zaman yeni sendikaya üye olan iş yerindeki işçilerin daha kalabalık katılması iyi olmaz mıydı? Mitinge katılmak önemli, organize sanayi bölgesinde mitingin yapılıyor olması da önemli ama bakıp göreceğiz değişen bir şey olacak mı?

KAYSERİ DIŞINDAKİLERİ MESAJ DAHİ ATILMAMIŞ

Hak-İş’e bağlı Öz Sağlık-İş üyesi sağlık işçisi (İstanbul): İş yerinde sendikanın açıkladığı eylem planına dair herhangi bir duyuru yapılmadı. Ben de şimdi öğreniyorum. İş yerinde her gün ücretlerin erimesini ve kesilen vergileri konuşuyoruz. Sendikadan kimse herhangi bir şekilde eylemleri duyurmadı.

SENDİKALARI AŞAN BİRLİĞE İHTİYACIMIZ VAR

Benden yüzde 27 vergi kesiliyor. Sendikadan kimse benim vergide adalet için talebim nedir öğrenmeye de gelmedi. Şubeden sendikacılarla yaptığımız görüşmede “Ek protokol yapılsın ücretler iyileştirilsin” talebimizi söyledik. Yönetimle görüşüp “Uygun bulunmadı” denildi. Ben yanımdaki arkadaşımla dertleşiyorum ama çözülmüyor mesele. Bizim bu taleplerimizin gerçekleşebilmesi için sendikaları da iten hatta sendikaları da aşan bir birliğe ihtiyacımız var.

Öz Sağlık-İş üyesi sağlık işçisi (İstanbul): İşçiden ortak bir ses çıkmadığında sendikacılar istedikleri gibi davranabiliyorlar. İşte bize ne eylemi soran var ne de taleplerimizi soran. Molalarda, yemek aralarında tartışılsa da birlik olup hareket edemiyoruz. Sendika da bunun rahatlığıyla istediğini yapıyor. Biz taleplerimizi birleştiremiyoruz, onlar da hem sorunları çözme gereği hem de harekete geçme gereği hissetmiyor.