Üreticinin isyanı sürüyor: Maliyetler yüksek, çiftçi zor durumda
Yozgat’ta çiftçiler, maliyetleri bile karşılayamamaktan yakınırken, Bolu’da ise çiftçiler işçi maliyetlerini karşılayamadığı için ürünlerini yarı fiyattan vermek zorunda kaldı.
Fotoğraf: Anka
Türkiye’nin önemli tarım bölgelerinden Yozgat’ta, yanlış tarım politikaları, iklim krizi ve artan maliyetler üretim yapan çiftçiyi zor durumda bıraktı.
Yozgat’ta birçok tarımsal üründe hasat tamamlandı, bazı ürünlerde de hasadın sonuna gelindi. Yeni sezon için hazırlık yapmaya hazırlanan çiftçi, tarlasını ekip, ekmeme konusunda tereddüt yaşıyor.
Çünkü, Yozgat’ta çiftçiler, bu yıl hiçbir üründe fiyatların maliyetleri karşılamamasından yakınıp zarar ettiklerini belirtti.
Yozgat Ziraat Odası Başkanı İsmail Açıkgöz, 2024 yılının çiftçinin hüsran yılı olduğuna vurgu yaparak, “Çiftçi şu saatten sonra konuşuyor, konuşacak. Çünkü cebinden parası gitti, emeğinin karşılığını alamıyor. Artık kendi çalıştığını bırak, girdi maliyetlerini karşılayamıyor” dedi.
Yozgat Ziraat Odası Başkanı İsmail Açıkgöz, “Türk çiftçisinin ürettiğinin tamamında ya kota var ya fiyat düşüklüğü var. Domatesin ihracatını kapattı, patates yerlerde sürünüyor. Hububat çiftçi elinden çıkartamadı, bedava çıkarttı, 7.5 ila 9 lira arası buğday sattı, bin 700 lira hariç. Bizim maliyetimiz belli. Gübre 22 liradan, 20’ye 20 süper 15 bin 800 lira. Bir ton tohum 22 lirayla 19 lira arası seyrediyor. Üç kiloya yakın buğday vereceğim, bir kilo buğday alacağım. Daha evvel bir römork buğday götürüyordum yaklaşık bir römork gübre getiriyorduk. Bugün bir römork buğday götürüyorsun bir ton gübre getiriyorsun, çiftçi bu hale geldi, elinden dörtte üçü gitti. Bu şekilde nasıl çiftçilik yapacağız? Nasıl üretim yapacağız bunu merakla izliyorum. Türkiye'de artık mısır patlağı gibi çiftçi patlıyor, her gün bir ilde eylem oluyor. Belki burada da olacak, belli bir süre içerisinde burada da aynı şekilde yapılacak. Ama bunu hala yetkililerimiz duymuyor. Sayın Bakanımız kulağını kapattı, çiftçiden yana dönüp bakmıyor. Bu ne olacak? Bir ara ihracat yaptı, buğday getirdi, şimdi ithalatı açtı, tüccara yaratıyor üreticiye yaratmıyor. İhracat da yapacaksa devlet yapması lazım, ithalat da yapacaksa da devlet yapması lazım, biz devletin evladıyız, tüccarın evladı değiliz. Bizi de tüccara boğdurdular. Nohut geldi, dikkat edin 58 liraya, 50 liraya, 45 liraya tohum aldık nohut ektik, 35 lira, 30 lira şu an. Mercimek ekildi 65 liradan aşağıya tohum alınmadı, bugün 28 lira. Yani bu çiftçi ne yapacağını artık şaşırdı. Patates dediğim gibi yerlerde sürünüyor, soğanın istikbali belli değil. Çiftçi hangi ürünü üreteceğini şu an artık gözü görmüyor, göremiyor. Çünkü hangisine elini atsak girdi maliyeti çok yüksek. İlaçlar alabildiğine gitti, yüzde 150 arttı. Gübre hakeza öyle, tohum hakeza öyle ama çiftçiye verilen hububatta yüzde 12, bu içler acısı, artık hükümet bizi duyması lazım” dedi.
BAMYA YARI FİYATINA GİTTİ
Bolu'daki çiftçiler ise işçi maliyetlerinden yakındı. Bolu’nun Mudurnu ilçesinde, kendisine ait çiftlikte bamya yetiştiren Muhterem Çilata, ürünlerini toplayacak olan işçi maliyetlerinin yüksek olması nedeniyle yarı fiyatına tarladan satışa başladı.Muhterem Çilata, yaptığı açıklamada şunları söyledi:
"Ektiğimiz bamyayı işçi maliyetlerinin yüksek olması nedeniyle toplatamadık. Hem pazarlaması hem de toplatılması bizim için külfet olmaya başladı. Artık bu işi bırakarak tarlamızı sürmeyi düşündük ancak gönlümüz buna el vermedi. Ortada büyük bir emek var ve bu emeği zayi etmek istemedik. Zaten alım gücü düşen vatandaşlarımız yarı fiyatına bamya alabilsin diye tarlamızı onlara açtık” dedi.
ERHAN ADEM: SORUMLU ÇİFTÇİ DEĞİL, TARIM POLİTİKALARI
CHP Genel Başkan Yardımcısı Erhan Adem ise bugün Resmi Gazete’de yayımlanarak yürürlüğe giren Tarım ve Orman Bakanlığı’nın “İşlenmeyen Tarım Arazilerinin Tarımsal Amaçlı Kiraya Verilmesine İlişkin Yönetmelik” hakkında şunları söyledi: “Çiftçilerimizin iki yıldır ekemediği tarlayı ellerinden alınıp kimlere verileceği bilinmiyor. Bu yasa kabul edilemez. Desteklemelerinizi, planlamalarınızı doğru vermiş olsaydınız bugün çiftçilerimiz ürettiği her üründen para kazanıyor olurdu ve tarlalar iki yıl boş kalmazdı. Çiftçilerimiz para kazanmadığı, maliyetler altında ezildiği için üretimden kaçıyor. Bunun sorumlusu çiftçiler değil, sizin uyguladığınız tarım ve ekonomi politikalarıdır” dedi.(ANKA)