2024 yılı tarımsal destekler açıklandı: Destek diye açıklanan çiftçinin yangınına çare değil

Murat UYSAL
İstanbul

2024 yılı tarımsal destekler Resmi Gazete'de yayımlandı. Çiftçi kayıt sistemi kayıtlarına göre arpa, buğday, çeltik, pamuk gibi ürünler için verilecek olan mazot ve gübre desteği çiftçileri memnun etmedi. Ülkenin dört bir yanında üreticilerin eylemleri sürerken çiftçiye verilecek olan desteğin artış oranı önceki yılın artış oranının da altında kaldı.

2024 yılında yapılacak bitkisel üretime yönelik desteklemeler ile diğer bazı tarımsal desteklemelere ilişkin hususları kapsayan karar Resmi Gazete’de yayımlandı.

2024 üretim yılı çiftçi kayıt sistemi (ÇKS) kayıtlarına göre tarımda kullanılan mazot ve gübre için destek ödemesi yapılacak.

“ÖNCEKİ YILIN ARTIŞ ORANININ DA ALTINDA KALANLAR VAR”

Yayımlanan kararla, arpa, aspir, buğday, çavdar, tritikale, kuru fasulye ve yulafta 2023 yılında 149 TL olan destek yüzde 24 artışla 185 TL’ye çıktı. Dane mısır, fındık, kuru soğan, yeşil çay ve zeytin için destek 2023’te 107 liraydı yüzde 28’lik artışla 138 TL oldu. Mercimek ve nohutta ise 2023 yılında verilen destek 124 TL’ydi. Yüzde 27 artışla destek 158 TL’ye çıktı. 2023 yılında yüzde 29 artış yapılmıştı. Ayrıca çeltik için 362 TL, kütlü pamuk için 472 TL, soya için 267 TL, yağlı ayçiçeği ve kanola için 206 TL, yem bitkileri için 165 TL mazot ve gübre desteği verileceği duyuruldu.

SARIBAL: ÜRETİCİYE DESTEK DEĞİL KÖSTEK MODELİ

2024 yılı için geçerli olacak tarımsal destekleri değerlendiren CHP Bursa Milletvekili Orhan Sarıbal, tarımsal desteğin yok denecek kadar az olduğunu, bu desteklerin üreticiyi üretmeye teşvik edecek destekler olmadığını söyledi. Sarıbal, “Açıklanan destekler üretici için bir şey ifade etmiyor. İktidarın tarımdaki modeli üreticiye destek değil köstek oluyor. Haftalardır üreticiler tarlada kalan ürünleri için eylemler yapıyor. Bu eylemler üreticinin yaşadığı çaresizliği ortaya koyma biçimi oluyor. Çiftçilerin kendi örgütlülüğüyle olan bu eylemler artık üreticinin isyanı noktasına geldi. Çünkü üreticinin mahsulünün tarlada kalmasıyla toplayıp satması arasında fark kalmadı. Ürün tarlada kalsa da zarar edecek toplayıp satsa da aynı oranda zarar edecek. Bu durum bu sene için telafi edilemez bir hal aldı” dedi.

“ÇİFTÇİ ÜRETTİĞİNİ SATAMIYOR”

Çiftçinin borç içinde olduğunu vurgulayan Sarıbal, üreticinin sadece kredi borcunun 700 milyar TL’ye ulaştığını söyledi. Sarıbal, “Bu kredi borcunun üstüne, işçi maliyetini, gübre maliyetini, yem maliyetini eklediğinizde borç 1.5 trilyona kadar çıkıyor. Çiftçinin üretmeye devam edebilmesi için borçlanarak ürettiğini satması gerekiyor. Bugün çiftçi ürettiğini satamıyor” diye konuştu.

Bu tablonun iktidarın politikalarının bir sonucu olduğunu söyleyen Sarıbal, “Çiftçi üretemiyor, toplumun yarısından fazlası tüketemiyor, halk yüksek enflasyon ortamında tüketimden uzaklaştı. Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek yıl sonu enflasyon hedefini tutturabilmek için çiftçiyi eziyor. Gıda enflasyonunu düşürerek sonuç almaya çalışıyor. Bile isteye çiftçiyi batırıyorlar, pazarda fiyatları düşürüp yıl sonu enflasyonunu düşük çıkarmaya çalışıyorlar” dedi.

TÜM KÖY SEN GENEL BAŞKANI TURAN: DESTEK 3 BİNDEN AŞAĞI OLMAMALI

Tüm Köy Sen Genel Başkanı Sadık Turan açıklanan desteklerin yeterli olmadığını söyledi. Üreticilerin haftalardır devam ettirdiği eylemlerin açıklanan desteklerde etkisi olduğuna dikkat çeken Turan, “AKP açıkladığı bu desteklerle tepkileri azaltmaya çalışıyor ama bakıyorsun artış oranları önceki seneyle birebir aynı. Ton başına 1500 olan hububat desteğini 1850 liraya çıkarmışlar. Destek olacaksa o desteğin en aşağı 3 bin lira olması gerekiyor. Çiftçilerin eylemleri bıçağın kemiği de geçtiğini gösteriyor artık. Bu açıklanan destekler de çiftçinin yangınına çare olmayacaktır” dedi.

Ya zararına ek ya terk et!

Üreticinin isyanı sürüyor: Maliyetler yüksek, çiftçi zor durumda

Tüm Köy Sen: Üretici köylü tarıma destek bekliyor

Çiftçiye 250 lira, sanayiciye arazi