Atanmak için bekleme süresi tam 41 yıl!

Vural NASUHBEYOĞLU
İstanbul

Okulların açılmasına sayılı günler kala Millî Eğitim Bakanlığından (MEB) öğretmen atamalarına ilişkin bir ses yok. 2024 KPSS sonuçları açıklanırken 2023 KPSS’ye girip kazanan öğretmenler halen atama bekliyor. Yaklaşık 480 gündür tek bir öğretmen ataması yapmayan MEB, 3 ay sonrası için 24 Kasım Öğretmenler Günü’ne ilişkin kutlama genelgesi yayımladı. Genelgede öğretmenlerin sorunlarına ve taleplerine yer vermeyen MEB, öğretmenleri bu yıl uygulamaya koyacağı piyasacı ve gerici müfredatın temel yapı taşları olarak ilan etti.

25 YIL SONRA İLK KEZ ATAMA YOK

MEB’in günlerini kutlamaya hazırlandığı öğretmenlerin bugünkü durumu ise iç açıcı değil. Yüz binlerce öğretmen atama beklerken en son 8 Mayıs 2023’te öğretmen ataması yapan MEB yaklaşık 480 gündür tek bir öğretmen ataması yapmadı. 2024 yılı için toplamda 20 bin öğretmen ataması yapacak olan MEB cüzi atamayı bile yapmıyor. 2 Eylül’de anaokulları ve ilkokul 1. sınıfların uyum eğitimiyle açılacak 2024-2025 eğitim öğretim yılına MEB, yaklaşık 25 yıl sonra öğretmen ataması yapmadan giriyor. İl içi, dışı ve mazeret tayinlerinin yapıldığı düşünüldüğünde birçok ilde tayin olan öğretmenlerin yerlerinin nasıl doldurulacağı da soru işareti.

ATANMA SÜRESİ ÖMÜR TÖRPÜSÜ!

Atanma konusu öğretmenler için ömür tüketen bir sürece dönüşmüş durumda. Sadece 2024’teki aday öğretmen sayısını tüketmek için ortalama 10 yıldan fazla zaman geçmesi gerekiyor. Ama örneğin 2024’te Tarih öğretmenliği için aday sayısı 20 bin 257, bu alanda son 23 yılda atanan öğretmen sayısı ortalaması ise 487. Yani 2024’te bir tarih öğretmenin atanması için geçmesi beklenen süre tam 41 yıl. Türk Dili ve Edebiyatı öğretmenliği için atama bekleyen sayısı 35 bin 791, atanma ortalaması bin 383, atanma süresi de 25 yıl 10 ay. Okul öncesi öğretmeni için atanmada geçirilecek süre ise 19 yıl 2 ay oluyor. İngilizce, sınıf öğretmenliği, fen bilgisi ve ilköğretim matematik öğretmenleri hariç 2024 yılı tüm branşların atama süresi 10 yılı geçiyor.

ON BİNLER ATAMA BEKLİYOR

Branşlara göre 2024’te atama bekleyen öğretmen sayıları ise şöyle:Biyoloji: 6 bin 318, Türkçe: 20 bin 57, coğrafya: 9 bin 272, D.İ.K.A.B.: 59 bin 390, tarih: 20 bin250, sosyal bilgiler: 16 bin  302, ilköğretim matematik: 16 bin 602, fen bilimleri: 16 bin 581, fizik: 4 bin 210, İngilizce: 19 bin 844, okul öncesi: 56 bin 542, beden eğitimi: 22 bin 949, Türk dili ve edebiyatı: 35 bin 791, lise matematik: 16 bin 535, kimya: 4 bin 698, rehberlik: 23 bin 235, sınıf öğretmenliği: 19 bin 431, İ.H.L. meslek dersleri: 44 bin 197, diğer branşlar: 65 bin 184…

ÜCRETLİ KÖLELİK DÜZENİ

MEB öğretmen ataması yapmazken kölelik koşullarında, güvencesiz ve asgari ücretten az bir ücrete çalıştıracağı ücretli öğretmenler için e-devlet üzerinden başvuru formu açıyor. Normalde doğum, hastalık vb. mazeretlerle görevden belli bir süre uzak kalan öğretmenlerin yerine istihdam için planlana ücretli öğretmen sayısı AKP döneminde katlandı. Bugün MEB eliyle AKP, kamu okullarında ücretli öğretmen adı altında ucuz ve kaçak işçi çalıştırıyor. MEB’e bağlı okullarda çalışan ücretli öğretmen sayısı 100 bine yaklaşırken, ücretli öğretmenlerin resmi ve dini bayramlarda, tatillerde; ücretleri ve sigortaları kesiliyor. Ücretleri haftalık ders saati üzerinden belirlenen bir ücretli öğretmenin eline bu yıl haftada 20 saat derse girerse 13 bin 250 TL, 24 saat derse girerse 15 bin 750 TL geçecek. Yüksek sayıda derse girse bile ücretli öğretmenlerin aldığı para asgari ücreti geçemeyecek.  Özel okullarda görev yapan 200 bine yakın özel sektör öğretmenleri ise patronların insafına terk edilerek asgari ücret düzenine mahkum edilmiş durumda.

DESTEK KAŞIKLA, KESİNTİ KEPÇEYLE

Kadrolu öğretmenlerin bile yoksulluk sınırının altında ücrete mahkum edildiği, emekli bir öğretmenin açlık sınırının bir tık üstünde 26 bin TL aldığı koşullarda öğretmenlerin maaşlarından çok sayıda kesinti yapılıyor. 2024’te eğitim ödeneği yardımı olarak 4 bin 85 TL alacak öğretmenlerin maaşlarından yapılan kesintiler ise say say bitmiyor: “Gelir vergisi, damga vergisi, emekli keseneği (devlet), emekli keseneği (kişi), genel sağlık sigortası primi (devlet), genel sağlık sigortası primi (kişi), kefalet, İlksan aidatı (üyelik varsa), sendika aidatı (sendika üyeliği varsa)”

BAKAN VE MAAŞLAR DEĞİŞMELİ TALEBİ

Peki öğretmenlerin talepleri neler? Onu da öğretmenler kendileri cevaplamış. Öğretmenlerle yapılan bir ankete göre köyüne ya da ailesinin yazlığına gitmek dışında yüzde 97’si hiç tatil yapamıyor. Öğretmenlerin mesleğinizle ilgili neyi değiştirmek isterdiniz sorusuna verdikleri yanıtlarda öne çıkan ise şunlar: “Maaş ve ek ders ücreti. İdarecilerin mobbingleri. Milli eğitim bakanı. Yetkinin az sorumluluğun fazla olması. Liyakatsiz okul yöneticileri. Öğrencilerin ukalalığı.”