Özgür bir kadın: Lou Andreas Salomé
Lou Andreas Salomé, Arayışlar ve Feniçka adlı uzun öykülerinde kendi yaşamından parçalar alarak, özgür kadının yürüdüğü dikenli yolu anlatır.
Lou Andreas Salomé
Tarık ÖZYILDIRIM
Lou Andreas Salomé, 20. yüzyıl Avrupa’sında kadın kimliği üzerine çalışmalar yapmış, hikayeler ve denemeler yazmış bir aydın kimlik olarak karşımıza çıkar. Arayışlar ve Feniçka adlı uzun öykülerinde kendi yaşamından parçalar alarak, özgür kadının yürüdüğü dikenli yolu anlatır.
ARAYIŞLAR
Uzun hikaye şeklinde yazılan Arayışlar’ın ana kahramanı Adine; bağımsız ve özgür bir kadın olma yolunda ilerleyen, ressam olma tutkusuyla hayatına yön veren, bütün engellemelere rağmen direnç gösteren bir kadındır.
Salomé, Adine’nin aile yapısına, annesinin yaşadıklarına, ataerkil toplumun baskısına karşın yeni bir kadın kimliği yaratmaya çalışır. Kitabın adından da anlaşılacağı üzere kadının özgürlük yolunun arayışıdır bu uzun hikaye. Anne olma, eş olma, toplumsal yargı içerisinde bir arayış.
“Ah, aslında resim yaparken insan hep bir şeylere aşıktır. Bence insan resim yaparken hep aşık bir tarafını ortaya koyar. Ama bunların hepsi o kadar narin, geçici ve acayip ki bunlarla evlenilmez…” (s.28)
FENİÇKA
Feniçka, 20. yüzyılın başlarında Avrupa’da kendini gösteren özgürleşen kadının bir prototipidir. Feniçka, yaratıcısı Lou Andreas Salomé’nin bir ikizidir. Salomé de yarattığı hikaye kahramanı Feniçka üzerinde kadının birey olma savaşını veren, üniversitede eğitimi için mücadele eden, erkek egemenliğine karşı eşitlik düşüncesini ortaya koyan bir aydındır.
Feniçka kadının var olma, varoluş hikayesidir. Bir kadın-erkek çatışmasının hikayesidir. Kadınlara verilen üniversitede okuma hakkı için Feniçka “Biz bu sayede özgürlüğümüz, haklarımız için mücadeleye daha yeni giriyoruz, hayata daha yeni karışıyoruz! Kendini eğitime adayan bir kadın yalnızca kafa patlatmıyor, bu işe tüm zekasını, tüm iradesini, tüm kişiliğini veriyor! Sadece bilgi edinmiyor, yaşamdan heyecan verici şeylerle dolu bir parça da koparmış oluyor” der. (s.18)
*Lou Andreas Salomé, Arayışlar, Can Yayınları 1. Baskı 2024 İstanbul
**Lou Andreas Salomé, Feniçka, Can Yayınları 1. Baskı 2024 İstanbul