İşgücü uyum programı: Kamuda esnek çalışmanın yeni adı

Andaç Aydın ARIDURU

İstanbul

İşgücü Uyum Programı (İUP) 29 Ağustos’ta Resmi Gazete’de yayımlandı. Program, 18 yaşından büyük işsiz yurttaşların haftada 3 gün olmak üzere; çocuk bakım işleri, ağaçlandırma geri dönüşüm ve atık imha faaliyetleri, bakım ve onarım faaliyetleri, parkların ve yeşil alanların korunması ve geliştirilmesi, geri dönüşüm ve atık imha faaliyetleri, biyolojik çeşitlilik ve doğal yaşam alanlarının restorasyonu, tarımsal üretim ve hayvancılık, spor ve kültür faaliyetlerinin desteklenmesi alanlarında kamu kurumlarında istihdamı “müjde”liyor.

Program dahilinde işe alınanlara günlük 566 TL’lik bir “cep harçlığı” şeklinde ödenecek ve sigorta primleri de çalışılan gün sayısı kadar asgari ücret üzerinden yatırılacak. Bir defaya mahsus işe alınan işsizler, 10 ay boyunca çalışacak ve istihdamlarının son iki haftasında özel sektörde iş bulma eğitimi alacak. Uygulamanın Resmi Gazete’de duyurulmasının ardından konuşan Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz programın genç işsizlerin ve üniversite öğrencilerinin istihdamını ve iş öğrenmelerini sağlayacağını iddia ederken kamuda çalıştırılacak işsizlerin ve üniversite öğrencilerinin “İş tecrübesi elde edeceğini” öne sürdü.

‘SOSYAL YARDIM YAPIYORUZ’ ADI ALTINDA YEDEK İŞ GÜCÜ ORDUSU

Programı değerlendiren Akademisyen Özgür Müftüoğlu 2008 ekonomik krizinde de kamuda benzer bir uygulamayla geliştirilen esnek çalışma uygulamalarını hatırlatarak, “Artık görünürlüğü giderek artan işsizliğin daha da artacağını hükümet de görüyor” dedi. Müftüoğlu, çalışanlara verilecek ücretin “cep harçlığı” olarak nitelenmesinin de AKP iktidarının çok ucuza çalıştıracağı bu kitleye bir sosyal yardım ve destek yapıyormuş görüntüsü verme çabası olduğunu belirtti. Müftüoğlu esnek ve güvencesiz çalışmanın bir sosyal yardım gibi gösterilmek istendiğini vurgulayarak, “On ay asgari ücretin üçte biri ücrete çalıştırdığınız insanlara ödediğiniz ücrete cep harçlığı diyerek emek sömürüsünü gizlemiş olmuyorsunuz” yorumunu yaptı.

Program kapsamında sıralanan işe alım yapılacak alanlarla ilgili kamu kuruluşlarının sigortalı personel sayısının yüzde 30’u kadar personeli “cep harçlığı” karşılığında istihdam etmesinin önünün açıldığını söyleyen Müftüoğlu, “Hükümet burada TÜİK verilerinde işsizliği gizlemiş oluyor. Aynı zamanda sıralanan alanlar kamuda her zaman ihtiyaç ve personel eksiği bulunan alanlar. Bu uygulamayla birlikte düzenli çalışan kamu personeli, güvencesiz ve çok ucuza çalışan bir işsizlik ordusuyla ikame etmek isteniyor” diye konuştu. Müftüoğlu kamudan emekli edilecek personel yerine çok daha ucuza çalışacak kadroların oluşturulmasının da bu programla sağlanmak istendiğini vurguladı.

KAZANILMIŞ HAKLARA SALDIRILAR ARTACAK

 “Bugün bir üniversite öğrencisi bu yöntemle kara yollarında işe girdi diyelim. Yol parası ve günlük ihtiyaçlarını zaten işe gidip gelebilmek için harcayacak” diyen Müftüoğlu, kamuda örgütlü işçi ve memur sendikalarının uygulamaya tepki göstermesi gerektiğini belirtti. “Kamuda emeğin ucuzlatıldığı ardından özel sektöre sunulduğu uygulamalar karşısında ses çıkarılmadığı takdirde, kazanılmış haklara saldırılar artar. Geçtiğimiz hafta esnek çalışmanın yeniden düzenleneceğinin duyurulması, bu hafta kamuda esnek çalışmanın yardım kisvesiyle anlatılışı ve emeklilik yaşının yukarı çekileceği yönündeki söylemler karşısında mücadele şart.”