Kıbrıs’ın Kuzey’i ve Güney’i bir diziyle karıştı: Famagusta hedefte…

Gözde TÜZER

Yunanistan ve Kıbrıs Cumhuriyeti ortak yapımı Famagusta dizisinin Netflix'te yayınlanacağı haberlerine Ankara ve Kuzey Kıbrıs'tan tepki geldi. Yönetmen Andreas Georgio, dizinin 20 Eylül'de Netflix'te yayımlanacağını açıklasa da Netflix'ten henüz bir açıklama yapılmadı.

Famagusta, Türkiye'nin Kıbrıs Harekatı'nı gerçekleştirdiği 1974 yazında Mağusa kentinde yaşanan olayları Rumların anlatımıyla ele alıyor. Mega TV'nin sosyal medya hesaplarından 26 Ağustos'ta yapılan duyuruda, “MEGA'nın büyük yapımı #Famagusa Netflix'te! Netflix kullanıcıları 20 Eylül'den itibaren dizinin birinci ve ikinci sezonunun bölümlerini izleyebilecek” denildi. Dizinin yönetmeni Andreas Georgiou da Instagram hesabında aynı bilgiyi dizinin posteriyle birlikte paylaştı.

HAREKATIN 50'NCİ YILINDA YAYIMLANDI

Diziye adını veren Famagusta (Mağusa ya da Gazimağusa), tarih boyunca Kıbrıs Adası'nda önemli bir liman kenti oldu ve Kıbrıs Harekatı sırasında Türklerin kontrolüne geçti.

Famagusta dizisinde, Kıbrıs Harekatı sırasında kentte Rum ailelerinin yaşadıklarına odaklanılıyor. Dizide Kıbrıs Harekatı "işgal" olarak nitelendiriliyor ve dizinin fragmanında, Türk askerleri "Rumları zorla yerinden eden ve toplu ölümler gerçekleştiren taraf" olarak tasvir ediliyor. Famagusta dizisi, Kıbrıslı Rumlar açısından, Kıbrıs Harekatı'nın 50'nci yılında yayımlanması nedeniyle önemli görülüyor.

Dizinin 21 Ocak'ta Lefkoşa Belediye Tiyatrosunda yapılan galasına Kıbrıs Cumhuriyeti Cumhurbaşkanı Nikos Hristodulidis da katılmıştı. Kıbrıs'ta 50 yıl sonra hâlâ "sığınmacıların, kuşatılanların ve kayıp insanların" olduğunu kaydeden Hristodulidis, "Bu yapım bize, sorunun çözümü için mümkün olan her şeyi yapmamız gerektiğine dair sorumluluklarımızı gösteriyor" demişti.

‘GERÇEKLERİ ÇARPITTIĞI’ İDDİA EDİLİYOR

Mega TV ve Andreas Georgiou'dan yapılan açıklamalar sonrası, Türkiye ve Kuzey Kıbrıs'tan peş peşe tepkiler geldi. Yapılan açıklamalarda, dizinin "gerçekleri çarpıttığı" söylendi.

Ekol TV'ye konuşan Kuzey Kıbrıs lideri Ersin Tatar da diziyi "Rum propagandası" olarak nitelendirdi. Tatar "Burada ayıp olan Netflix gibi uluslararası platformun bu şekilde bir kara propagandaya alet olmasıdır, mesele çarpıtılmıştır" dedi.

KKTC Dışişleri Bakanlığından yapılan yazılı açıklamada, dizinin, Kıbrıs Adası'nda yaşanan olayları tamamen gerçek dışı bir kurgu ile yansıtan kan dondurucu görüntüler içerdiğini söyledi. Açıklamada, "Bu dizinin yapımcılarını ve yayınlanacağı dijital platformu şiddetle kınıyor, yalan, yanlış ve yanlı savlara dayanan dizinin yayınlanmaması için çağrı yapıyoruz" ifadesi kullanıldı.

Türkiye Dışişleri Bakanlığından yapılan açıklamada, "Dijital bir platformda yayınlanacak olan 'Famagusta' adlı dizi, tarihi gerçekleri çarpıtmak suretiyle Güney Kıbrıs Rum Yönetimi’nin kara propagandasına hizmet etmektedir" denildi.

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz da açıklamasında, "Enosis hayalleriyle darbeye kalkışan, Kıbrıs Türkü'nü çocuk, yaşlı ayırmadan katleden Rum EOKA mezalimi film değil gerçekti" derken, AKP Sözcüsü Ömer Çelik “Barışı getiren ve adaleti tesis eden müdahalenin, Rum propagandasıyla hedef alınmasını kabul edemeyiz. Bu dizi vasıtasıyla Kıbrıs Barış Harekatı, kahraman Türk askeri, barış ve adalet hedef alınamaz" ifadelerini kullandı.

RTÜK’TEN ENGEL SİNYALİ

Netflix’i Türkiye’den kullananlar, “Çok Yakında” gelecek dizi ve filmler kategorisinde Famagusta’yı göremiyor. KKTC Cumhuriyet Meclisi Başkanı Zorlu Töre, Radyo Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) Başkanı Ebubekir Şahin ile görüştüğünü ve kendisine RTÜK’ün bu dizinin Türkiye’deki erişiminin kısıtlanacağını ve gösterimine izin verilmeyeceği yönünde bilgi verildiğini söyledi.

Türkiye'de Radyo ve Televizyon Üst Kurulu (RTÜK) Başkanı Ebubekir Şahin de dizinin üst kurul tarafından yakından takip edildiğini belirtti. Şahin, sosyal medya platformu X (eski adıyla Twitter) üzerinden yaptığı açıklamada şunları söyledi: “Söz konusu yapım Üst Kurulumuzun takibindedir. Kıbrıs Türkünün haklı davasını millet olarak destekliyor ve bu konudaki dezenformasyonlara prim vermiyoruz. Kahraman ordumuz ve aziz milletimiz dün olduğu gibi bugün de Kuzey Kıbrıs Türk Cumhuriyeti’ndeki kardeşlerimizin yanındadır."

RUMLAR DA 'BİR ZAMANLAR KIBRIS' DİZİSİNE TEPKİ GÖSTERMİŞTİ

TRT 1’de 2021'de yayımlanan "Bir Zamanlar Kıbrıs" adlı dizi de Güney Kıbrıs tarafından tepkiyle karşılanmış ve "gerçekleri çarpıttığı" gerekçesiyle eleştirilmişti. Gazimağusa’da çekilen dizi adada 1963-1968 yıllarında yaşananları ele alıyordu. Kuzey Kıbrıs lideri Ersin Tatar dizinin setini ziyaretinde şöyle konuşmuştu: "Türkiye Cumhuriyeti bu ülkenin ana vatanıdır. Türkiye Cumhuriyeti her zaman Kıbrıs Türkü’nün yanında olmuştur. Bu hep böyle olmuştur. Özellikle o yıllarda da. Dizide de muhakkak göreceğiz. Hiçbir zaman Türkiye Kıbrıs Türkü’nü yalnız bırakmamıştır."

‘FAMAGUSTA’, ‘MAĞUSA’ YA DA ‘GAZİ MAĞUSA’

Dijital yayın platformu Netflix’te 20 Eylül’de yayınlanacağı açıklanan ‘Famagusta’ isimli dizi eleştirilerin odağında. Gazimağusa’nın Rumca ismi “Famagusta”. Dizinin adı da buradan geliyor. Famagusta, Türkçe’de Mağusa olarak adlandırıldı ve Kıbrıs Barış Harekatı sonrası “Gazi” ünvanı verildi.

Yunanistan’ın en çok izlenen televizyon kanalı MEGA TV için hazırlanan bu dizi, 24 bölümden oluşuyor. Dizide başrolleri Vasiliki Troufakou, Christos Loulis, Koralia Karanti, Grigoris Valtinos ve Andreas Georgiou canlandırıyor.

Dizide ise bundan tam 50 yıl öncesi, 1974’teki Kıbrıs Barış Harekatı ele alınıyor ve Türk askerlerinin adayı “işgal ettiği” öne sürülüyor. “Türk askerlerinin adayı işgali sırasında ve sonrasında” Kıbrıs adasında yaşananların ele alındığı dizinin fragmanı, “Temmuz ayında sevinç. Bir daha asla!” cümleleriyle başlıyor. Türk askeri, Kıbrıslı Rumları evlerini terk etmeye zorluyor, sivil halka ateş açıyor. Fragmanda, 16 yaşındaki Christina kucağında bebeğiyle koştuğu sırada bir bomba patlıyor ve baygınlık geçiriyor. Uyandığında ise bebeğini bulamıyor. Dizi, Gazimağusa’da bebeklerini kaybeden Christina ve kocasının çocuklarını 50 yıldır aramalarının hikayesini anlatıyor.