Atalay’dan miting talimatı: “İstifa” çağrısı yapan işçilere servis verilmedi

Hilal TOK
Zonguldak

26 Ağustos’taki Çerkezköy mitinginde protesto ve istifa çağrısıyla karşılaşan Türk-İş yönetimi Zonguldak’ta ‘kontrollü’ miting yaptı. Mitinge GMİS dışındaki sendikaların katılımı temsili düzeyde kalırken, Harb-İş üyeleri ise mitinge getirilmedi. Alana katılan işçiler “İnsanca yaşanacak ücret, vergide adalet istiyoruz” yazılı dövizler taşırken, Polonez işçileri ise “Sendikalaşmak anayasal haktır” talebini dile getirdi.

September 3, 2024

Artan enflasyon, vergi yükünün emekçilere yıkılması, TİS süreçlerinde elde edilen zamların çoktan erimesi nedeniyle işçilerin ek/ara zam talepleri ve büyüyen tepkileri sonucu eylem kararı almak zorunda kalan Türk-İş, ikinci mitingini Çerkezköy’ün ardından Zonguldak’ta gerçekleştirdi. GMİS öncülüğünde, “Zordayız, geçinemiyoruz” ve “Vergide adalet istiyoruz” talepleriyle gerçekleştire mitig Madenci Anıtında yapıldı. Çevre illerden; Kastamonu’dan Yol-İş üyeleri ve Şeker-İş üyeleri, Ereğli’den ve Bolu'dan Türk Metal üyeleri, TTK madenlerinden GMİS üyeleri, Toleyis, Tezkoop İş ve Türkiye Denizciler Sendikası üyeleri ve sendikalaştıkları işten atılan Tek Gıda İş üyesi Polonez işçileri mitinge katıldı. Alana göre çok büyük bir sahnenin kurulduğu ve bu sahnenin, polis barikatlarının alanı oldukça küçülttüğü mitinge 4 bin kadar kişi katıldı.

İşçilerin “Kurtuluş yok, tek başına ya hep beraber ya hiç birimiz “, “Birleşe birleşe kazanacağız”, “Vergide adalet istiyoruz” gibi sloganlar atıldı. Madenci Korosunun konseri ile başlayan mitingde alana giren işçi grupları slogansız ve sessiz girişler yaptı.

YER ÜSTÜ MADENCİLERİ VERGİ YÜKÜ ALTINDA

GMİS, miting öncesi Zonguldak çarşıda stant kurup mitinge çağrı bildirileri dağıtırken, miting sabahı da TTK madenlerinde kuyubaşlarında işçilere mitinge katılım çağrısı yaptı. Görüştüğümüz bir madenci, “Bizim sendikacılar madene girmez, anca kuyubaşlarına gelirler, öyle çağırırlar” diyerek üretim alanlarının sendikacılar tarafından ziyaret edilmemesini eleştirirken yer altı madencilerini eyleme az sayıda katılmasını ise şöyle açıkladı: “Yeraltı madencileri vergiden muaf, böyle bir taleple alanda değiller.  Ortalama ücretlerimiz de 68 bin lira. Bizim asıl sorunumuz iş güvenliği önlemlerinin yetersizliği. Her gün bir kaza yaşanıyor, işçi arkadaşlarımız can veriyor. Buna karşı önlemler alınması için sendikalar daha çok baskı yapmalı” dedi.

Öte yandan TTK madenlerinde çalışan yer üstü madencileri vergiden muaf değil, Temmuz’dan beri yüzde 27 vergi diliminde olan yer üstü madencileri, özellikle eski işçilerin yüzde 35 vergi dilimine girme ihtimalinin olduğunu da söylüyorlar. Yer üstü madencilerinin ortalama ücretleri ise 35 bin lira civarında. Bu ücretlerle geçinemediklerini söyleyen işçiler, merkez atölyeden “TTK harici çalışanları üvey evlat değildir “ pankartı açarak alana yürüdü. 11 yıllık işçi TTK yer sütü madencisi Serkan Tepebaşı, “”Kamudaki gelir adaletsizliğine, artan enflasyona, yüksek vergilere karşı sesimizi duyurmak için mitingdeyiz. Nisanda yüzde 20, Haziran’da yüzde 27 vergi dilimine girdim. Aldığımızın yüzde 50’sine el koyuluyor. TÜİK enflasyonu da gerçeği yansıtmıyor. Ücretlerimiz hep eriyor. Özelleştirme söz konusu, eper madenler özelleşirse patronların insafına kalırız, haklarımız elimizden alınır. İşimize sahip çıkmalıyız. İş kazalarının yüzde doksanı önlenebilir. Burada özel sektörde çok fazla kaza oluyor. İşçi arkadaşlarımız ölümle karşı karşıya” dedi.

Serkant Baymak ise, “Yer sütü işçileri az olduğu için üvey evlat muamelesi görüyoruz. Biz üvey evlat değiliz. Vergide adalet istiyoruz. Geçinebilmek istiyoruz. Kiralar olmuş 15 bin lira. TÜİK verileri gerçeği yansıtsa gıda yüzde 200-300 zammı göreceğiz. Ama TÜİK enflasyonu düşük gösteriyor bizim de ücretimiz ona göre belirlendiği için TİS'te düşük zam alıyoruz. işimiz ağır sanayi olarak geçmesine rağmen haftada 45 saat çalışıyoruz. En büyük sorunumuz vergi, yüzde 14 sigortaya, yüzde 2 işsizliğe yüzde en az 20 de vergi kesintisine gidiyor bir de. Yüzde 46 kesinti demek bu” diyerek tepki gösterdi.

HARB-İŞ MERKEZİ MİTİNG İÇİN ŞUBELERE OTOBÜS VERMEDİ

Türk-İş’in Çerkezköy mitinginde kamu işçilerinin Atalay’a “istifa” çağrıları yapıp yuhalamasının ardından kamu işçilerinin Zonguldak mitingine katılmasının önü ise servis sağlanmayarak kesildi.

Mitinge Harb-İş Sendikasının İstanbul Şubesi gelmek istemiş ancak sendika merkezi tarafından miting için otobüs ve kumanya taleplerine olumsuz yanıt geldi. Savunma işçileri, “Atalay ve sendika merkezi miting alanında tepkilerimizin önünü kesmek için böyle yaptı belli ki. Çerkezköy’de verdikleri servis desteği şimdi neden vermediler?​” diye sordu.

"EK ZAMMA İHTİYAÇ VAR"

Son olarak Atalay şunları söyledi: "Biz bu ülkede canımızdan da malımızdan da bedel ödemeye devam ediyoruz. Bu ülkenin bizim için altı da vatan üstü vatan. Kamu emekçilerinin büyük yoğunluğunun memnun olduğu bir TİS imzaladık ama ne oldu birkaç ayda toz oldu. Asgari ücret öyle bir noktaya geldi ki, az kazanandan az çok kazanandan çok vergi alınmalı. Aldığımız ücret ortada. Zenginler bir aylık kazancını versinler, biz zaten aç yaşıyoruz bize de hiç maaş vermesinler madem ülke kurtulacak. Ek bir zamma ihtiyaç var mı? Herkese var. Ülkeyi yönetenler kulak versinler. Yarın çok geç olabilir. Sürekli iş cinayeti oluyor. Bu kaçak ocaklara bir çözüm bulunmalı."

ATALAY KATLİAMIN YAŞANDIĞI AMASRA MADENİNİ ÖVMÜŞTÜ

Zonguldak’ta kaçak madenlerde, özel şirketlere rödevansla kiralanan madenlerde ve TTK’ya ait madenlerle madencilerin yoğun yaşadığı bir şehir. Ancak Türk-İş’e bağlı GMİS sadece TTK madenlerinde yetkili. Zonguldak haricinde bölgede bir de Amasra’da TTK müessesi var. Burada bulunan madencilerin her biri iş kazalarına, maden göçüklerine şahit. Türk-İş 24. Olağan Genel Kurulu öncesi Zonguldak’tan görüştüğümüz madenciler, sendikacılara tepki göstererek, düşük ücretler, iş cinayetleri, sendika içi demokrasinin işletilmemesi gibi sorunlara tepki göstermişti. Amasra Katliamını hatırlatan madenciler, “Bu patlama sürecinde ne yaptı Türk-İş?​” diye sormuş, dava sürecinde de sendikacılara tepkiler gösterilmişti. Amasra Katliamı davası sürecinde de ne Türk-İş’ten ne de GMİS’ten tek bir kişi davayı takip etmemiş, işçilerin yanında olmamıştı.

Türk-İş Başkanı Atalay da Türk-İş Genel Başkanı Ergün Atalay 14 Ekim 2022’de Amasra Müessesinde yaşanan ve 43 kişinin ölümüne sebep olan patlamanın ardından, Amasra'daki madeni övmüş, Amasra Müessesesindeki sistemin bütün maden ocaklarına kurulmasını istemişti: “Aslında Amasra’daki kömür ocağında bizim iyi de bir teknolojimiz var”. Ancak dava sürecinde TTK Genel Müdürlüğü kazanın meydana gelmesinde yüzde 100 kusurlu bulunmuş, üretim baskısı, tahlisiye ekiplerinin olmayışı, havalandırmanın yetersizliği, kömür tozuna karşı önlemlerin yetersizliği, iş güvenliği önlemlerinin sadece kağıt üzerinde olduğu, hatta okuma yazma bilmeyen işçinin dahi bu eğitimlerin sınavına katıldığına dair imzasının olduğu ortaya çıkmıştı. Sendikacıların madenlerden bihaber oluşu, madenlere hiç inmediği de işçilerin mahkeme salonlarındaki iddiaları arasındaydı. 

Öte yandan TTK, özel ve kaçak ocaklarda da göçüklerle iş cinayeti yaşanmaya devam etti. Ancak Türk-İş ve GMİS, bu işçi ölümlerini tıpkı iktidar gibi “fıtrat”tan saymayı sürdürdü. Ayrıca özel ve kaçak ocaklardaki iş cinayetlerine dair ise sessiz kaldı. Bunun bir örneği de, vahşice katledilen Afgan Mülteci Vezir Mohammed Nourtani. Çalıştığı ocağın sahipleri tarafından benzin dökülerek yakılmıştı. Bölgede kaçak ocaklar cirit atıp işçileri güvencesizlik ve ölümle yüz yüze getirirken, bölgenin “hakim” sendikası GMİS’in bu iş cinayetlerine, alınmayan önlemlere karşılık çabaladığını söylemek zor. Neredeyse her gün ocaklarda iş kazası geçiren ve can veren Zonguldaklı madencilerin kent müzesindeki uzun bir liste halindeki isimlerinin anıtı bunun en canlı örneği!