Turgutlu’ya nefes aldıran karar Manisa 1. İdare Mahkemesi’nden geldi

Özer AKDEMİR
Manisa

Manisa'nın Turgutlu ilçesi Çepnidere Mahallesi yakınında işletilmek istenen kalay kazanım ve akü kutup başı üretim tesisi ile ilgili Manisa Valiliği tarafından verilen “ÇED Gerekli Değildir” kararına karşı açılan davada yürütmeyi durdurma kararı verildi. Mahkeme bilirkişi raporuna dayandırdığı kararında projenin uygulanması halinde telafisi imkansız zararlar meydana gelebileceğine dikkat çekti.

“SULAR VE TOPRAKLAR OLUMSUZ ETKİLENİR”

Heper Metal Döküm Sanayi ve Ticaret AŞ tarafından yapılması planlanan Kalay Kazanım ve Akü Kutup Bası Üretim Tesisi projesine Manisa Valiliği tarafından 22 Temmuz 2022 tarihinde verilen "Çevresel Etki Değerlendirmesi (ÇED) Gerekli Değil" kararına karşı Ege Çevre ve Kültür Platformu (EGEÇEP) ile yörede yaşayan yurttaşlar tarafından dava açılmıştı. 45 bin 900 ton/yıllık bir toplam ergitme kapasitesine sahip olması planlanan işletmede yapılan bilirkişi keşfi sonrası çeşitli disiplinlerden uzmanlar mahkemeye sundukları raporda projenin ÇED Gerekli Değildir kararının bilimsel yönden uygun olmadığını iletmişlerdi. Bu bilirkişi raporunun ardında Manisa 1’inci İdare Mahkemesi yürümeyi durdurma talebini kabul etti. Mahkeme heyeti oy birliği ile aldığı ve itiraz yolunu kapattığı kararında faaliyetin yüzey ve yeraltı sularıyla tarımsal ürünlerin ve toprakların olumsuz etkilenme potansiyeli olduğu,

kamu yararı bulunmadığı, proje sahasının Çepnidere mahallesine yakınlığı, sanayi bölgesinde insanların 8 saat boyunca çalıştıkları alana olan yakınlığına dikkat çekti.

MAHKEME KARARININ GEREKÇELERİ

Mahkeme heyeti  kararında ayrıca şu konulara dikkat çekti;

• Proje alanında bulunan omurgasız hayvanlar ile yarasa türlerinin tespit edilmemesi, alan ve çevresinin biyolojik çeşitliliğinin tam olarak ortaya konmaması, alan ve çevresi ile ilgili ekolojik bir değerlendirme yapılmaması, fauna için gerekli koruma önlemlerinin alınmaması, varsa kritik tür veya türlerin belirlenmesi gerektiğinden fauna ve hayvan ekolojisi açısından ‘ÇED Gerekli Degildir’ kararının eksik inceleme neticesinde alındığı,
• Sağlık üzerine önemli etkileri olabilen hava kirleticilerin yayımlanabileceği tesiste uygulanacak teknolojinin ve alınacak önlemlerin denetime açık biçimde açıklanmamış olmasının önemli bir eksiklik olduğu,
• Dava konusu etkinlikle tarım topraklarının ve tarımsal ürünlerin olumsuz etkilenme potansiyelinin olması,
• Proje tanıtım dosyasında risklerin ve alınabilecek önlemlerin yeterli düzeyde irdelenmemiş olması,
• A grubu kanserojen olarak da sınıflandırılmış olan arsenikli gazların atmosfere verilmesi, yakalanması ve sistemden uzaklaştırılmasına dair alınacak önlemlerin belirtilmediği,
• Toz filtre torbalarında toplanan kursun tozlarının depolanma veya taşınması sırasında çevreye tekrar uçuşmasının nasıl engelleneceği, filtrasyon sistemindeki olası arıza, torba yırtılması vb. gibi durumlarda alınacak önlemlerin eksik olduğu,
• Ortaya çıkacak antimon vb diger tehlikeli kimyasallarla ilgili yeterli açıklamaların bulunmadığı ve bu konuda eksiklikler olduğu,
• Dış ortamdan gelebilecek olumsuz etkileri önlemek amacıyla ayrılan bölgeyi veya mesafeyi ifade eden sağlık koruma bandının detaylı olarak belirlenmediği,

Mahkeme heyeti tüm bu çevresel etkiler de göz önünde bulundurulduğunda, telafisi güç ya da imkansız zararlar meydana getirebileceği gerekçesi ile projenin yürütmesini durdurdu.

Turgutlu akü tesisi bilirkişi raporu: Kamu yararı yok, çevre ve sağlık üzerinde etkisi olumsuz olur