Evrensel'in manşeti | Eğitim pert
Gerici ve piyasacı politikalar kamusal eğitimi yok ediyor. Kalabalık sınıflar ve imam hatip baskısının da etkisiyle okullar her kademede özel sektörün eline geçti.
Fotoğraf: DHA
İktidarın gerici ve piyasacı eğitim politikası kamusal eğitimi yok olmanın eşiğine getirdi. Kalabalık sınıflar ve imam hatip baskısından kaçışın da etkisiyle okullar her kademede özel sektörün eline geçti. Türkiye genelinde liselerin yarısı özel. Eğitim kâr amaçlı bir sektöre dönüştürülürken, parası olmayanlar ise çocuk emeği merkezi haline gelen meslek liselerine itiliyor.
ÖZEL OKUL İSTİLASI
İstanbul Planlama Ajansı ve Milli Eğitim Bakanlığının verilerine göre, eğitim özel okul istilası altında. 2022-2023 eğitim yılı itibarıyla okul öncesi eğitimde özel okulların oranı, Türkiye genelinde yüzde 19.76’ya, İstanbul’da yüzde 43.43’e yükseldi. 18 bin okul öncesi eğitim kurumundan 6 bin 500’ü özel. Özel okulların oranı tüm büyük şehirlerde artıyor.
İSTANBUL: LİSELERİN ÜÇTE İKİSİ ÖZEL
Özel sektörün ağırlığı eğitimin tüm kademelerinde artıyor. Türkiye geneli için 2012-2013 döneminde 992 olan özel ilkokul sayısı 2023’te 2 bin 65’e çıkmış durumda. 2 bin 266 özel ortaokul, 3 bin 422 özel lise var. Özel okul sayısında lider olan İstanbul’daki liselerin yüzde 68’den fazlası, özel okul statüsündeki kâr amaçlı işletme.
DEVLET OKULLARI KALABALIK
Okul sayısı artan özellerin performansı toplam öğrenci oranında geriliyor ve Türkiye genelinde yüzde 8.48, İstanbul’da yüzde 12.26’ya düşüyor. Bu ise devlet okullarındaki kalabalık sınıflar gerçeğini bir kez daha gözler önüne seriyor. Devlet okullarında 30-40 olan derslik başına düşen ortalama öğrenci sayısı, özel okullarda 11-13 arasında.
İMAM HATİP: OKUL ÇOK, GİDEN YOK
İktidarın tüm baskısına rağmen imam hatipli öğrenci oranı da geriliyor. Ülke genelinde devlet ortaokullarının yüzde 20’si, İstanbul’da ise yüzde 30’u imam hatip olurken, bu okullarda okuyan öğrenci oranı ise sırayla yüzde 14.46 ve yüzde 17.04’te kaldı. Meslek liseleri oranı ise son 10 yılda Türkiye genelinde yüzde 0.79’dan yüzde 6.45’e çıktı.
- Türkiye’deki özel okul öncesi kurum sayısı: 7 bin 871
- Özel ilkokul sayısı: 2 bin 65
- Özel ortaokul sayısı: 2 bin 266
- Özel lise sayısı: 3 bin 422
ÖZEL OKUL SAYISI ARTIYOR AMA BAŞARISI YERİNDE SAYIYOR
Türkiye’de özel liseler, okul öncesi eğitim kademesiyle beraber en hızlı artan ve oransal olarak devlet okulları içerisinde en yaygın olanlardan. Gittikçe yaygınlaşan imam hatip ve meslek liseleri, LGS’yle beraber puansız mahalledeki en yakın liseye yerleşme uygulamaları yurttaşların nitelikli bir ortaöğretime ulaşımını güçleştiriyor. Bu tabloda özel okul sayıları da hızlı şekilde artıyor.
EĞİTİMDE GEÇEN SÜRE AZALDI
TÜİK’in verilerine göre Türkiye’de muhtemel eğitim süresi 2021’den beri sürekli azalıyor. 2021’de 18.8, 2022’de 18.2 yıl olan eğitimde geçen süre 2023’te 17.9’a geriledi. İki yıl içindeki azalma yüzde 4.78 oldu.