Çeşme Alaçatı Port'ta vergi usulsüzlükleri bitmiyor

Ramis SAĞLAM
İzmir 

İmar planları ve kıyı kenar çizgisiyle gündeme gelen “milyonlarca avronun” buharlaştığı Alaçatı Turizm Yatırım ve İşletme A.Ş. (Alaçatı Port) usulsüzlük dosyası vergi incelemesiyle derinleşiyor. Değerinin altında konut satma, kayıt dışı alma, 20 milyon avroluk kayıp para ve vergi kaçırma iddialarıyla mahkemelik olan Alaçatı Port’a ilişkin Maliye Bakanlığı tarafından hazırlanan 2019- 2023 Vergi İnceleme Raporları’nda yeni usulsüzlükler ortaya saçıldı. Soruşturmada sadece şirketin ortakları arasında usulsüzlük olmadığı, kamunun da vergi usulsüzlüğü ile zarara uğratıldığı ortaya çıktı.

HER AŞAMASI USULSÜZLÜK 

Alaçatı Koyu’nda, denizle derenin birleştiği Karşıyaka Azmağı’nda tasarlanan ve 2 bin 304 adet lüks konut inşa edilmesi planlanan projenin birinci etabında, 27 bin 500 metrekare alan üzerinde yapılaşma gerçekleştirildi. Şirket ortaklarının açtığı davayla ortaya çıkan usulsüzlük dosyası Maliye Bakanlığı vergi müfettişlerince başlatılan inceleme sonucunda derinleşti.  

İzmir Asliye Ticaret Mahkemesinde şirket ortaklarının açtığı dava ile ortaya çıkan usulsüzlükler ardından başlayan vergi inceleme sürecine ilişkin 2019-2023 vergi inceleme raporlarına ulaştık. Maliye Bakanlığının Alaçatı Turizm Yatırım ve İşletme Anonim Şirketinin 2019-2023 yıllarını kapsayan vergi denetimi sonucunda “örtülü kazanç” adı altında gerçekleşen işlemleri ve değerinin altında konut satışlarını tespit ettiği teyit edildi. 

AKRABAYA USULSÜZ ÖDEMELER YAPILDI

Söz konusu raporlarda, şirket ortaklarından Kenan Suiçmez’in yeğeni Ender Gür’e örtülü kazanç aktarımı ve bedelsiz bir konut devri tespit edilirken sadece 2019 yılında tespit edilen usulsüzlük nedeniyle 148 bin lira usulsüzlük cezası kesilmesine karar verildi. 2023 yılı vergi inceleme raporunda beyan edilmeyen resen tarh edilen miktar olan 1 milyon 642 bin 690 lira vergi ziyaı cezası kesildi.

Mahkemeye yansıyan iddialar arasında bazı taşınmazların usulsüz şekilde belirli kişilerin üzerine geçirildiği ve bir şirket yöneticisinin akrabasına usulsüz ödemeler yaptığı yer alırken, bu iddialar raporlara da yansıdı. İnceleme raporunda F5 numaralı konut satışındaki usulsüzlük ortaya çıktı. Satış faturasında 300 bin avro bedel gösterilirken, alıcı konutu 300 bin avronun yanı sıra sahip olduğu iki konutu da şirkete geri vermek suretiyle satın aldığını bildirdi. Konutu satan firmanın iki konutu beyanlarına yansıtmadığı tespit edildi. 

ÖRTÜLÜ KAZANÇ ELDE EDİLDİ

2019 KDV inceleme raporunda yapılan tespitlerden biri de konut satışları, G2 numaralı konutun 25 Ekim 2019 tarihinde Erkin KIR isimli şahsa 800 bin lira tapu harcı matrahı ile G9 numaralı konutun ise 14 Kasım 2019 tarihinde Ender Gür isimli şahıslara devredildiği tespitler arasında yer aldı. 

2021 gelir stopaj inceleme raporunda, elde edilen kazancın şirket hesapları yerine, şirket ortaklarından Kenan Suiçmez’in yeğeni Ender Gür’e devredildiği, bu devir “örtülü kazanç” olarak değerlendirilirken yine şirket ortaklarından Kenan Suiçmez ve Serdar Çorakay’ın şirkete ait konutları kendilerine değerinin çok altında satarak örtülü kazanç transferi yaptıkları da tespit edildi.

Alaçatı Turizm Yatırım ve İşletme AŞ’nin, konut emsal değerleri ile tapuda gösterilen satış bedelleri arasındaki farklar, 2019 ve 2021 yılları arasındaki raporlara yansıdı. Toplam 30 milyon TL civarında o günkü kurla yaklaşık 5 milyon avro olarak tespit edildi.

ÇEŞME BELEDİYESİ DE ORTAK

Alaçatı Port projesinin ortaklarından biri de Çeşme Belediyesi. Projede yaşanan usulsüzlüklerin, Çeşme Belediyesini olduğu kadar ortaklarını da zarara uğrattığı ortaya çıktı. 2019 yılına kadar şirketin yönetim kurulu başkanlığını Çeşme Belediye Başkanı Muhittin Dalgıç yaparken, 2019 yılında Çeşme belediye başkanı seçilen Ekrem Oran bu görevi devraldı. Oran, 2021 yılında yönetim kurulu başkanlığından istifa edene kadar şirket yönetim kurulu başkanlığı, belediye başkanları tarafından yürütüldü. 

MİLYONLARCA LİRA MATRAH DA BUHARLAŞMIŞ

Vergi müfettişliği tarafından hazırlanan 2017 ve 2021 yıllarını kapsayan vergi inceleme raporlarında 80 milyon lira matrah farkı tespit edildi. Bununla da dönemsel kurlarla yaklaşık 20 milyon avro usulsüzlük tespit edilmiş oldu.

Vergi inceleme raporunda tespit edilen satış bedelleri arasındaki tutarsızlıklar, örtülü transferler ve tapu değerlerinin altında gösterilen satışlar milyonlarca lira vergi kaybını teyit etmiş oldu. Çeşme Belediye Başkanları Muhittin Dalgıç ve Ekrem Oran’ın yönetim kurulu başkanlığı yaptığı dönemlerde, sadece vergi kaybıyla birlikte kamunun zarara uğratıldığı ortaya çıkmış oldu.