ZeleMele Mem: Şarkılarım Zazaca için bir direniş

Şerif KARATAŞ
İstanbul

Aktif müzisyenliği bıraktığı açıklayan Dersimli Müzisyen “ZeleMele Mem” uzun bir aradan sonra “Vêsno” (Yaktı) adlı tek parça şarkısıyla dönüş yaptı. Şarkı geçtiğimiz günlerde tüm dijital platformlarda müzikseverlerin beğenisine sunuldu.

ZeleMele Mem ile tekrar aktif müzik çalışmalarına dönmesini konuştuk. Aktif müzisyenliğe dönüşün en önemli nedeninin Dersim’in doğası ve demografik yapısının büyük bir tehdit altında olduğunu belirten Mem, “Dersim, inancıyla, doğasıyla kültürel yapısıyla özel bir bölgedir. Dünya kültür mirası olarak sahip çıkılması gerekir” dedi. Mem, son yıllarda Dersim’den çok göç verildiğini de belirtti.

Dersim’e yönelik yapılan tehditlerin, karşı sanatın önemli bir araç ve güçlü mesaj aracı olduğunu anlatan Mem, Zazacanın yok olma tehlikesine karşı müziğin önemli bir araç olduğunu belirtti. Zazaca çalışmaların da yeterli desteği görmediğini söyleyen Mem, “Bu da sanatçıları farklı arayışlara itiyor” dedi.

‘MÜZİK HAYATIM’

Müziğin hayatı olduğunu söyleyen Mem, “Bunun sonucunda birçok üretim de ortaya koyuyorum. Bunları sergileme, kitlelere sunma isteği de var tabii ki. Beni gerçekten büyük bir zevkle dinleyen, hatta beni ya da duruşumu örnek alan onlarca insanın olduğunun daha belirgin olarak farkına vardım. Bunu da bir diğer sebep olarak sayabilirim” ifadelerini kullandı.

Aktif müzisyenlik yapmadığı dönemde sanatsal üretim yapmaya devam ettiğini anlatan Mem şunları söyledi: “Onlarca beste yaptım. Zazaca çocuk şarkıları yaptım. Belki önümüzdeki yıl yeni bir çocuk albümü daha çıkarırım. Onun dışında Almanya’nın Bochum şehrinde Bochum Dersim Derneği bünyesinde bir çocuk korosu oluşturdum. Bu koro ile benim yapmış olduğum Zazaca şarkıları çalıştık. Ve iki konser verdik. İkinci konserimizde yetişkinler koromuz da sahne aldı. Çünkü geçen sene bir de yetişkinler korosu oluşturdum. Üçüncü konserimizi de 12 Ocak 2025’te Bochum’da vereceğiz.” Mem, Zazaca müziğe yeni eserler kazandırmaya devam edeceğini de belirtti.

‘BİR DİRENİŞÇİYİM’

Kendisini bir direnişçi olarak tanımlayan Mem, “Zazaca-Kırmancki için bir direniş ortaya koyuyorum. Neden mi? Çevremdeki birçok kişi ‘Bu dil ölecek’ diyor. Ben de çocuklarıma, eşime bu dili öğreterek bu dilin ömrünü uzatmaya çalışıyorum. Ve inanın ki çok sayıda kişi benim duruşumdan etkilenerek bu dili öğrendi” dedi. Kendisine kolay yoldan gelen şöhret olma tekliflerini ve Zazaca bestelerin Türkçeye çevrilmesi durumunda gelen maddi teklifleri de kabul etmediğini hatırlatan Mem, Zazaca eserler ortaya konulabileceğinin mücadelesini verdiğini söyledi. Dil şovenisti olmadığını, Türkçe, Ermenice ve Arapça şarkılar da seslendirdiğini anımsatan Mem, “Hangi dilden olursa olsun, güzel müziği severim. Belki yeri gelince yine çeşitli dillerden eserler seslendiririm. Ama evet ben bir Dersimli sanatçıyım, ben Zazaca-Kırmancki müzik yapıyorum… Güzel eserler ortaya koyuyorum. Belki geniş kitlelere ulaşmıyor ama bu da bana dert değil. Bunu arayan bir gün gelip bulur. Hem benim yapabileceğim bunlar, yayma işini de başkaları yaparsa yaparlar” ifadelerini kullandı.

Farklı nedenlerden ve akademik kariyer yapmak için Almanya’ya gitmek zorunda kaldığını anlatan Mem, “Birçok değerli müzisyenle tanıştım üniversitede. Bu benim müzik alanındaki ufkumu da genişletti. Çok farklı ülkelerden, farklı kültürlerden değişik onlarca insan. İki farklı proje de oluşturmuştum. “Zelemele-Salsa” ve “Zelemele-Girls” adlı iki farklı grup. Ama toplumumuz çok tutucuydu. Hiçbir konser yapmadan grupları dağıtmak zorunda kaldım. Çok iyi müzisyen ve iyi tonmaisterler (ses yönetmeni) tanıdım. Son iki albümümde onların da katkıları vardı. Bu yönüyle olumlu katkıları oldu” dedi. Hâlâ Dersimli olduğunu anlatan Mem, Dersim’e dönmek istediğini belirterek, “Umarım geç kalmam” dedi.

‘TEK RENKLİLEŞMEYE KARŞI BİR DURUŞ’

ZeleMeleyi “yok olmaya, tek renklileşmeye karşı bir duruş” olarak kullanan Müzisyen Mehmet Ali Güler, 2018’de yaptığı açıklama ile aktif müzisyenliği bıraktığını açıklamıştı. ZeleMele Mem sırasıyla; Şêle (Şêle Kızı, 1999), Ameyme (Biz buradayız!, 2002), Munzur o (Munzur, 2006), Dêsu ra doy'm (Duvarların Arkasında, 2010) ve Şeribana (2010) albümlerini çıkardı.