İhlas Matbaacılık'tan Yenigün'e sansür: Cemaat yurdunu konu alan manşeti basmadı
İzmir’de yayımlanan Yenigün gazetesinin manşeti, İhlas Matbaacılık tarafından "beğenilmeyip" basılmayınca gazete, manşetini geri çekmek zorunda kaldı. Basın meslek örgütlerinden tepki geldi.
Yenigün gazetesinin İhlas Matbaacılık tarafından sansürlenen manşeti (solda) ve değiştirilmiş hali (sağda).
Emirhan DURMAZ
İzmir
İzmir'de yayın yapan Yenigün gazetesinin manşeti matbaa tarafından basılmadı, gazete manşet değiştirmek zorunda kaldı. Evrensel'e konuşan Yenigün Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Hakan Dirik, darbe gibi olağanüstü dönemlerde gazetelerin bembeyaz, boş sayfalarla çıktığını hatırlatırken, Türkiye Gazeteciler Sendikası (TGS) İzmir Şube Başkanı Nil Kahramanoğlu, “Sansür uygulamalarına son olarak ‘matbaa sansürü’ eklendi” dedi.
"BOŞLUĞA ‘IŞIK’ SIZDI" MANŞETİ
İzmir’de yayımlanan Yenigün Gazetesi, İzmir Buca Atatürk Mahallesi’nde Işıkçılar Cemaatine ait İhlas Vakfı tarafından açılan yükseköğrenim erkek öğrenci yurdunu manşetine taşımak istedi. “Boşluğa ‘Işık’ Sızdı” manşeti, baskı aşamasında matbaa tarafından veto edilirken, gazete manşet tasarımını değiştirmek zorunda bırakıldı.
Yenigün Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Hakan Dirik, yaşananlara ilişkin kaleme aldığı ve yenigun.com’da yayımlanan yazısında saat 20.00 dolayında matbaa tarafından arandıklarını ve “Biz bu manşetle gazetenizi basmayız” denildiğini belirtti.
Yaşanan durum üzerine bahse konu haber, “Devlet boşluk yaratıyor, tarikatlar dolduruyor: Işıkçılar Cemaatinden İzmir’e yeni yurt” başlığıyla yayımlanırken, birinci sayfada ise Mustafa Kemal Atatürk’ün gazete okuduğu fotoğraf “Işıklar İçinde Uyu” başlığıyla yer buldu.
Konuya ilişkin Yenigün Gazetesi Genel Yayın Yönetmeni Hakan Dirik ve TGS İzmir Şube Başkanı Nil Kahramanoğlu ile görüştük.
BOŞ SAYFALARLA ÇIKAN GAZETELER
Darbe gibi olağanüstü dönemlerde gazetelerin bembeyaz, boş sayfalarla çıktığını gördüğünü kaydeden Hakan Dirik, “Ancak matbaa özelinde, bu tarz bir engelleme ve sansür basın tarihinde yaşanmış mıdır, anımsayamadım. Baskı saati gelmişti, gazete basılmazsa başka sorunlar yaşanabilir. Bu sebeple biz de Atatürk’ün çizdiği rotaya işaret eden bir direnme yöntemi seçtik” diyerek yaşananları aktardı.
Yenigün’ü her kesimin sesini duyurabileceği bir platform olarak kurduklarını; öğrencilerin, gençlerin eğitim hakkını konu alan bir haberin önlerine geldiğini aktaran Dirik şöyle devam etti: “Ailelerinin yanından başka şehirlere öğrenim görmek üzere gelen öğrenciler ya sermayenin ya cemaatlerin, cemaat yurtlarının kucağına itiliyor ya da imkansızlıklar nedeniyle öğrenciler evlerine dönmek zorunda kalıyor. Bu da eğitim hakkının ihlal edilmesi, engellenmesi demek. Bu perspektiften baktığımız bir haberdi. Benzer durumların, engellemelerin bir daha yaşanmamasını diliyoruz.”
"TOPYEKÛN MÜCADELEDEN BAŞKA ŞANSIMIZ YOK"
TGS İzmir Şube Başkanı Nil Kahramanoğlu ise “Ne yazık ki ülkemizde hemen her gün basın özgürlüğüne yönelik müdahaleleri duyuyoruz, yaşıyoruz. Yıllardır mücadele ettiğimiz sansür uygulamalarına son olarak ‘matbaa sansürü’ eklendi” diye sözlerine başladı. Kahramanoğlu, “Şunun altını kalın çizgilerle çizmek gerekir ki, Yenigün gazetesinin manşetinin matbaa eliyle sansürlenmesi, basın tarihine geçecek kara bir lekedir” dedi.
Basına yönelik uygulamaların ülke demokrasisi için büyük bir tehdit olduğunu vurgulayan Kahramanoğlu şunları kaydetti: “Gazetecilerin tehdit edilmesinin, gazetelerin sansürlenmesinin giderek olağanlaşması, sansür yasası vb. uygulamalarla gazetecilere ve gazetelere gözdağı verilmesi, cezalarla yıldırılmaya çalışılması ülke demokrasisi için büyük tehlikedir. Biliyoruz ki basın özgürlüğüne yönelik saldırılara karşı topyekûn mücadele etmekten başka bir şansımız yok. Bizler; dün olduğu gibi bugün de mücadele etmeye, işimizi yapmaya ve gerçekleri halka duyurmaya devam edeceğiz.”
UYGULAMALARA BİR DE MATBAA SANSÜRÜ EKLENDİ
Gazetenin matbaa eliyle sansürlenmesi büyük tepki topladı.
Türkiye Yazarlar Sendikası (TYS) İzmir Temsilciliği sansüre uğrayan Yenigün gazetesine destek mesajı yayımladı. Mesajda “Sansürlenen bu haber ülke gerçeklerine tutulan bir ışık oldu” ifadelerini kullanan TYS, gazetecilikte ısrarcı olan tüm basın ve medya kuruluşlarının yanında olduklarını belirtti.
İzmir Gazeteciler Cemiyeti (İGC), "Matbaa sansürü asla kabul edilemez" diyerek yaşananlara tepki gösterdi. Cemiyet “Türkiye yıllardır değişik biçimlerde ‘sansür’ tartışmalarının odağında yer alırken tarihsel süreç içerisinde yaşanan ‘sansür’ uygulamalarına son olarak ‘matbaa sansürü’ eklenmiştir. İzmir Gazeteciler Cemiyeti olarak bilinsin ki sansüre asla boyun eğmeyeceğiz. Kentimizdeki gazetelerin bu anlamdaki mücadelelerinde yanlarında yer almaya devam edeceğiz. Bu nedenle gazeteyi basmama kararını veren İhlas Matbaacılık’ı kınıyoruz” açıklamasında bulundu.
Türkiye Gazeteciler Sendikası Genel Merkezi ise “Basın Hürdür Sansürlenemez” etiketiyle yaptığı paylaşımda şöyle dedi: “Türkiye basın tarihi matbaa baskınlarıyla, savcılık kararıyla gazete toplatmalarla, yayın yasakları ve gazete kapatmalarla doludur. İzmir’de yayımlanan Yenigün gazetesinin manşetinin matbaa eliyle sansürlenmesi, basın tarihine geçecek kara bir lekedir. Öte yandan 2024 yılındayız ve bilginin yayılmasını engellemek mümkün değil. Hem sansürcülere bir ders vermek hem de Yenigün’deki meslektaşlarımızla dayanışma içinde olduğumuzu duyurmak üzere, bugün okuyucuya ulaştırılmayan manşeti yayımlıyoruz.”
October 2, 2024
