Dr. Arif Koşar: Teknoloji her şeyi yapar dedikçe emek küçültülüyor

Bornova Belediyesinin düzenlediği 5. Kitap Günleri'nde Dr. Arif Koşar, "Robotlar İşimizi Elimizden Alacak mı" başlıklı sunum yaptı.

Bornova Büyükpark'ta gerçekleşen moderatörlüğünü Eğitim Sen 4 Nolu Şube Başkanı İsmail Akyol'un yaptığı söyleşide, geçmişte teknoloji günlük hayatı kolaylaştırırken şimdi artık temel motivasyonun zenginleşmek olduğunu dile getiren Koşar, "İlk teknolojik gelişmeler işleri ortadan kaldırırken yeni teknolojiler aynı zamanda milyonlarca iş üretiyor" dedi. Sosyal medya danışmanlığı gibi yeni işlerle, motokuryelik gibi aslında kargoculuk olan eski bir işin teknoloji ile sayısının artması gibi değişikliklerin ortaya çıktığını dile getiren Koşar, "Robotlar yeni işler yarattı. Gelecekte de yaratacak. Teknoloji işi ve çalışma biçimlerini değiştiriyor" dedi.

Teknolojinin artık kapitalizme entegre edilmiş bir durumda olduğuna dikkat çeken Koşar, "Teknoloji her şeyi çözer diyoruz ama tam olarak öyle değil. Yapay zeka borsada oynayabiliyor ama ekonomik krizi çözemiyor. Teknoloji gelişti ama insanlar daha ucuz ürünü bulabilmek için market market gezmeye devam ediyor" dedi.

TEKNOLOJİ HER SORUNU ÇÖZMÜYOR

Teknolojinin her şeyi çözmediğini, "teknoloji her şeyi yapar" dedikçe emeğin küçültüldüğünü ifade eden Koşar, "Teknoloji emeğin değersizleştirilmesinin bir aracı haline getiriliyor. İşçi ve emekçiler daha düşük ücrete ve daha zor koşullarda çalışmaya mahkum ediliyor. Sermaye açısından böyle bir misyonu var" dedi.

Teknoloji ile çalışma sürelerinin uzadığını belirten Koşar, "Çünkü önceden büroda çalışan emekçi bürodan çıktığında işle ilişkisi biterdi. Ama artık telefon ve bilgisayar ile artık iş ofisten çıktıktan sonra da devam ediyor. İkincisi çalışma yaşamındaki denetim arttı.

GPS teknolojisi çalışanların üzerinde sürekli bir denetim aracı durumunda. Emekçiler üzerinde baskı ve denetim artıyor. Bu kadar denetim altında olmak insan doğasına aykırı ve psikolojik baskı stres unsurlarını arttırıyor. İş kazaları ve cinayetlerinin yolunu açıyor" dedi.

SÖMÜRÜYÜ ARTTIRAN BİR İŞLEVE SAHİP

Teknolojinin sermaye tarafından kullanılmasının sonucu olarak daha güvencesiz işlerde çalışıldığına dikkat çeken Koşar, "Artık bir işçiyi 10 dk. için işe almak 10 dk'lık ücret ödeyip işten atmak mümkün. Grafikerler için örneğin... İsveçte yüzde 14, İngiltere'de yüzde 8 oranında dijital işlerde çalışılıyor.

Dijital işler giderek çalışma kurallarını düzenlemeye başlıyor ve çalışma yaşamını güvencesizleştiriyor" dedi.

Sorunun işin niceliğinden çok niteliği ile ilgili olduğunu belirten Koşar, "Teknoloji emekçilere karşı bir nitelik kazanıyor. Bizim işimizi çok kolaylaştıran telefonlar insanların işinin uzamasının aracı haline geliyor. Sömürüyü arttıran bir işlev görüyor. Emekten yana kullanımını sağlamak gerekli" dedi.

Savaşlarda da yeni savaş araçları üretilip kullanılmasını örnek gösteren Koşar, "Bu kullanım biçimini sonlandırıp emekçilerin, halkın yararına kullanımını sağlamak gerekli. Yoksulluğu, açlığı, barınma sorununu çözebilecek teknolojiye sahibiz ama insanlar hâlâ refah içinde yaşamıyor.

Teknolojinin yarattığı zenginliğin kullanımı ve paylaşımı bu sonucu ortaya çıkarıyor" dedi.

ULAŞILMAMA HAKKI

Beş milyar insanın gelirine 34 şirketin sahip olduğuna dikkat çeken Koşar,

"Teknolojinin yarattığı zenginliğe el koyan egemenlerin olduğu sisteme son vermek gerek. Teknoloji, yapay zeka bizim daha az çalışmamızı sağlamalı" dedi.

Soru-cevap bölümünde bir dinleyici "Pandemide uzaktan eğitim denildi ama öğrenci ve öğretmenler bu teknolojiye sahip mi demediler" şeklinde örnek verdi.

Bu bölümde gelen sorular üzerine teknoloji ile birlikte uzayan çalışma saatleri, mesai saati dışında da çalıştırılma gibi sorunlara karşı emekçilerin "Ulaşılmama hakkı" gibi taleplerinin bulunduğunu dile getiren Koşar, "Bir işveren aradığında açmamak ertesi gün sorun yaratabilir. Bunlar henüz zayıf mücadeleler" dedi.

Örgütlü bir toplumla teknolojini emekçiler lehine kullanılmasının sağlanabileceği vurgulandı. (İzmir/EVRENSEL)