Discord'a erişim engeli | Erkan Saka: Sosyal bir sorunu çözmek yerine erişim engeli getiriyorlar

Gözde TÜZER

İki genç kadının katil Semih Çelik tarafından öldürülmesi sonrası hedefe konan sosyal medya uygulaması Discord ‘istismar ve müstehcenlik’ gerekçesiyle mahkeme kararıyla engellendi. Prof. Dr. Erkan Saka engellemenin bir çözüm olmadığını, çocukların daha da fazla yeraltına itildiğini söyleyerek “Temel bir sosyal sorun var. Çözülebilmesi de çok paydaşlı olarak mümkün” dedi.

ERİŞİME ENGELLEME GELDİ

19 yaşındaki İkbal Uzuner ve Ayşenur Halil’i katlettikten sonra Edirnekapı’da intihar eden katil Semih Çelik’in kullandığı sosyal medya uygulamaları hedefe konuldu. Bir sosyal medya uygulaması olan Discord’da çocuk ve kadınlara yönelik şiddet, şantaj ve cinsel saldırılarda bulunduğu iddia edilen gruplarla ilgili soruşturma açıldı, 2 çocuk gözaltına alındı.

Soruşturmaların ardından Ankara 1. Sulh Ceza Hakimliğinin 9 Ekim tarihli kararı ile Discord erişime engellendi. Sosyal medya hesabından paylaşım yapan Adalet Bakanı Yılmaz Tunç, şunları söyledi:

“Ankara Cumhuriyet Başsavcılığının talebi üzerine Ankara 1. Sulh Ceza Hakimliğince Discord isimli sosyal medya platformuna 5651 sayılı ‘İnternet Ortamında Yapılan Yayınların Düzenlenmesi ve Bu Yayınlar Yoluyla İşlenen Suçlarla Mücadele Edilmesi Hakkında Kanun’un 8/1 maddesinde yer alan 'çocukların cinsel istismarı ve müstehcenlik' suçlarının işlendiğine dair yeterli şüphenin bulunması nedeniyle tüm yayınlarının içerikten çıkartılarak belirtilen URL adreslerine Türkiye’den erişimin engellenmesi kararı verilmiştir. Geleceğimizin teminatı gençlerimizi ve çocuklarımızı sosyal medyanın ve internetin suç teşkil eden zararlı yayınlarından korumakta kararlıyız. Toplumsal yapımızın temelini sarsmaya yönelik girişimlere asla müsaade etmeyeceğiz."

"ÇÖZMEK YERİNE ENGELLEME GETİRİYORLAR"

Ancak toplumsal bir sorun olan “şiddet” ve var olan şiddeti yeniden üretme uygulamanın erişime engellenmesi ile son bulmuyor. Uygulamayı kapatmak bir çözüm olmadığı gibi çocuklar daha fazla yeraltına itiliyor. Prof. Dr. Erkan Saka şiddetin çocuklar açısından yükselen bir problem olduğunu söyleyerek “Bunu çözmek yerine engelleme getiriyorlar. Genellikle böyle sosyal problemleri çözmek daha çok zaman aldığı için her zaman olduğu gibi en kısa yolu seçtiler. ‘Bir mecra öne çıktı, haydi o zaman orayı yasaklayalım...’ Hep aynı pratiğin uygulandığını görüyoruz. Şimdi aynı sorun başka bir platformda devam edecek. Orayı yasaklayacak, başka bir yer çıkacak. Bu sonu gelmez bir süreç. O yüzden zaten bu yaklaşım yanlış” dedi.  

Discord’un yalnızca çocukların kullandığı bir mecra olmadığını söyleyen Saka “Yapay zeka start up’ları olan şirketlerin neredeyse hepsinin bir serverı var orada. Onları da oradan takip ediyoruz ama şimdi elimizi kolumuzu bağladılar” ifadelerini kullandı. Kişisel verilerin korunması kısmında otoritelerin sorumluluğu olduğunu belirten Saka “Çok sayıda kişisel veri ve vatandaşlık bilgilerimiz özellikle Discord üzerinden satışa sunuluyor. Devletin yapması gereken ilk şey bunu durdurmak. Yoksa o platformu kapatsa başka bir yerden bu bilgiler bulunmaya devam edilecek. Bunun üzerine gidebilirler” dedi. 

DAHA KARANLIK BİR NOKTA…

Discord’a erişim engellense de, gençler ve çocuklar yoğun bir VPN kullanımı ile sosyal mecralara girebiliyorlar. Bu duruma dair konuşan Erkan Saka şunları söyledi: “Bu durumda çocuklar daha karanlık bir tarafa itiliyor. Çok çok derin bir engelleme yapmadıkça, gençler çok çeşitli yollarla her yere erişilebiliyor ve bu noktada kontrol daha da zayıflıyor. Üstelik bu tip engellemelere girişler çok hızlı yayılıyor. Nasıl girilecek, hangi VPN kullanılacak gibi… Engellemeden önce veri daha fazla takip edilebilirdi. Şimdi iyice anonimize olacaklar. Daha karanlık bir noktaya doğru gidiyor aslında çocuklar.”

Çocuk ve kadınlara yönelik şiddet, şantaj ve cinsel saldırılarda bulunuluyor, çocuklar zorbalığa maruz kalıyor. Erkan Saka bu suçlarla ilgili bir çok yasa olduğunu belirterek “Ama bu, kişiler bir süredir ifşa oluyor. Özellikle kadınlar ve çocuklar daha da mağdur oluyor. İstenirse daha aktif bir rol alınabilir. Ama engelleme ile kolaya kaçıldı yine. Ancak bu durum sosyal bir sorunun yansıması” ifadelerini kullandı. 

ÇOK PAYDAŞLI ÇÖZÜMLER ÜRETİLMELİ

“Ne yapılması lazım?​” diye sorduğumuz Prof. Dr. Erkan Saka son olarak şunları söyledi: “Klişe olacak ama temel bir sosyal sorun var ve bunun çok paydaşlı çözümleri üzerine kafa yormak lazım. Çözüm ‘Bu mecraları yasaklayalım’ olmuyor. Olsaydı, olurdu şimdiye kadar. İşin içinde çocuk, gençler ve kadınlar var. Psikologlardan, internet kullanımıyla ilgilenenlere, devlete, sosyal ağların temsilcilerine, sivil topluma ve hukukçulara kadar bir sürü boyutu olan bir sorun. Bu yüzden çok paydaşlı olarak bu sorunun masaya yatırılması lazım.”