Grevin sürdüğü As Plastik’te ‘makineler çalışamaz’ kararı

Umut Düzgün Bulut

İstanbul

Petrol-İş’İn örgütlü olduğu As Plastik’te patronun “Burada sendika istemiyorum” demesiyle TİS görüşmelerinin tıkanmasıyla işçilerin başlattığı grev sürüyor. Grevi çeşitli biçimlerde kırmaya çalışan patronun bu tutumuna karşı işçilerin yaptığı başvuru sonrası mahkemeden ihtiyati tedbir kararı çıktı. Kararla, makineler mühürlenip üretime son verildi.

İstanbul Hadımköy’de Petrol-İş üyesi As Plastik işçileri ücretlerinin artırılması ve çalışma koşullarının iyileştirilmesi talepleriyle oturdukları toplu iş sözleşmesi (TİS) masasından, patron Edip Z. Behar’ın “Burada sendika istemiyorum” söylemi üzerine 19 Eylül’de greve çıktı. Grev tarihinden kısa bir süre önce işçilerle bireysel sözleşmeler imzalamaya çalışan, fason üretim için 5 farklı işletmeyle en az 5 aylık sözleşmeler imzalayan, yurt dışından işçi getirmeye çalışıp fabrika işçilerinden fazla ücretle çalıştırma planları yapan, grevdeki işçilere para teklif edip birlikteliği bozmayı deneyen Behar ile fabrika yönetimini oluşturan damadı ve kızları, grev kırıcı olarak çalıştırdıkları işçilere silahlı koruma tutarak grevdeki işçilere gözdağı vermeye çalıştı.

EMSAL KARAR

Tüm bunlar üzerine sendika avukatı, hakim, bilirkişi ve şube başkanının yer aldığı bir heyetle fabrikada inceleme yapıldı ve grevci işçilerin işlerinin başkalarına yaptırıldığı tespit edildi.

Sendika yetkilileri yaptığı yazılı açıklamada, “9 Ekim’de mahkeme ihtiyati tedbir kararı verdi. Anayasal suç olan grev kırıcılık yaptırım uygulanmadığı veya yaptırımların bir karşılığı olmadığı için patronlar tarafından kolayca çiğnenebiliyor. Örneğine pek rastlamadığımız bu kararda iki önemli nokta var. Birincisi grevci işçinin çalıştığı ve çalışmaması gerekirken, çalıştırılır halde yakalanan makinaların çalıştırılmaması kararı alınmış. İkincisi ise bu işlerin başka iş yerlerinde ve başka işçilere de yaptıramaması kararı alanmış. Yani mahkemeden çıkan bu karar grev kırıcılığının iki yönüne de doğrudan yaptırım anlamına geliyor. Grevci işçinin makinası durdurulacak, fason üretim yaptırılamayacak. Fason üretime dair de çıkan bu karar özellikle grevlerde işçilerin elindeki en önemli koz” ifadelerine yer verildi.

PATRON ENGEL OLMAK İSTEDİ

Mahkemece “Kesim bölümünde grevde olan kesim makine operatörleri, katlama makine operatörleri ve konik kesim bölümünde çalışan işçilerin grev öncesinde çalıştıkları kesim makineleri, konik kesim makineleri ve katlama makinelerinin çalıştırılmaması, grevde olan işçilerin yaptıkları işlerin başka işçilere yaptırılmaması ve grevdeki işçilerin işinin başka işyerlerinde ve başka işverenlerin işçilerine yaptıramaması yönünde ihtiyati tedbir kararı verilmesine” karar verildi.

İhtiyati tedbirin amacı bu tedbirin gerçekleşmesini sağlayacak gerekli önleyici işlemleri almayı gerektiriyor. Nitekim makinelerin çalıştırılması ancak mühür, makinelerin taşınması, başlarına bekçi dikilmesi gibi biçimlerle sağlanabiliyor. Bu kapsamda kararın infaz edilmesi için İstanbul İcra Müdürlüklerinde icra başlatıldı ve İstanbul İcra Müdürlüğü kararın “mühürleme” işlemi ile infaz edilmesi için Gaziosmanpaşa İcra Dairesine talimat yazıldı.

Gaziosmanpaşa icra memurları ile iş yerine gidildiğinde, patron yetkilileri kararın uygulanmasına engel olmak istedi. Bu engelleme girişimi icra memurluğu zaptına da geçirildi. Kararın infazı işleminde, jandarma eşliğinde, makineler mühürlendi. Ancak daha sonrasında “Mühürleme yönünde kararın icrası gerekir” diyen İstanbul İcra Müdürlüğü, “Mahkeme kararında mühür yazmıyor” gerekçesine dayanarak mühürleme işlemini iptal etti ve mühürlerin kaldırılması yönünde karar verdi.

Sendika yetkilileri ise infaz kararının uygulanmaması kararına dair, “İşveren yetkililerinin yasaya aykırı davrandığı, yasaya aykırı davranmasının önlenmesi için alınan ihtiyati tedbir kararına uymadıkları, bırakın işvereni icra müdürlüklerinin bile grev kırıcılığına karşı verilmiş mahkeme kararını gereği gibi infaz etmemek için çaba ve gayret içerisine girdiği görülüyor. Bu durum Türkiye’de hukuk güvenliğinin olmadığını göstermekte. Bu mahkeme kararını uygulayacak bir devlet otoritesi aranmaktadır” ifadelerini kullandı.

Fabrikada üretimin tam anlamıyla durmasının ardından yaklaşık 3 saat kalan mühürler, 3 saat içinde patron avukatının icra müdüründen mühürlerin kaldırılması yönünde sözlü uyarıda bulunması üzerine karar değiştirmesiyle kaldırıldı. Yaşananlar sonrasında konuşan bir As Plastik işçisi, “Biz Anayasal hak olan sendika hakkını kullanmak için 2 yıl mahkeme mahkeme koşturduk, bekledik. Ancak iş patronların işi olunca ne hikmetse 3 saat içinde mahkeme kararı boşa düşürülebiliyor” diye konuştu.