17 Ekim 2024 04:20

Aykırı bir ses: Yusuf Atılgan üzerine

Aylak Adam’ın C’si de Anayurt Oteli’nin Zebercet’i de yalnızlık ve yabancılaşmanın onulmaz bir tipi olur Türk romanında.

"1959'dan Günümüze Yusuf Atılgan Üzerine Yazılar" kitabının kapağı

KÜLTÜR

Paylaş

Tarık ÖZYILDIRIM

Aylak Adam’ın, Anayurt Oteli’nin yaratıcısı, Türk edebiyatının aykırı sesi Yusuf Atılgan’ın yazın dünyası üzerine 1959’dan günümüze kadar kaleme alınan eleştiri, söyleşi, incelemeler; Cem Akaş tarafından “1959’dan Günümüze-Yusuf Atılgan Üzerine Yazılar” adlı bir derleme çalışmasıyla bir araya getirildi.

Yusuf Atılgan’ın 1959’da Aylak Adam C’yle başlayan edebiyat yolculuğu, 1973’te Anayurt Oteli’yle devam eder. Aylak Adam’ın C’si de Anayurt Oteli’nin Zebercet’i de yalnızlık ve yabancılaşmanın onulmaz bir tipi olur Türk romanında. Bu tipler, en ince ayrıntılarına kadar bu derleme içerisinde yer alır.

Octavia Paz, “Yalnızlık, insan duygusunun en derindeki gerçeğidir. Yalnız olduğunu bilen ve bir başkasını arayan tek varlık insandır” der. Atılgan da bu arayışın iki dramatik tipini, Aylak C’yi ve Zebercet’i Türk romanının unutulmazları arasına katar. Cem Akaş’ın Yusuf Atılgan edebiyatı üzerine yaptığı bu derlemede, bu iki tipin toplum karşısındaki kimsesizliği enikonu ele alınır. Ayrıca eserinde içerisinde Yusuf Atılgan’ın yarattığı tiplerle nasıl bir özdeşlik kurduğu, kentte aylak aylak dolaşan C’nin, bir kasaba otelinde sıkışıp kalan Zebercet’in Yusuf Atılgan’dan nasıl izler taşıdığını bu derleme çalışmasındaki birçok yazıda tanık oluruz.

Kitap; edebiyat kuramcılarının, yazarların ve akademisyenlerin eleştirileri, incelemeleri ve görüşlerinin bir araya getirilmesi ile oluşur. Selim İleri’den Fethi Naci’ye, Ahmet Oktay’dan Füsun Akatlı’ya kadar birçok tanıdık simanın yazıları, kitap sayfaları arasında size eşlik eder. Kitap her ne kadar Aylak Adam’ı ve Anayurt Oteli’ni merkeze alsa da Atılgan’ın tamamlanmamış romanı Canistan’ı, hikayelerini topladığı Bodur Minareden Öte’yi de tanıtmaktan geri kalmaz.

Yusuf Atılgan, Türk edebiyatına sadece dört kitapla damga vurmuş ender yazarlardandır. Edebiyata vurduğu damgayı, Aylak Adam C’yi, Anayurt Oteli’nin Zebercet’ini tanımak ve anlamak adına önemli bir derleme. Yusuf Atılgan’ın 68 yıllık yaşamının ve edebiyatının bir başucu kitabı, okurları için de bir yol arkadaşı, bir rehber. Yusuf Atılgan’ın okuyucularına ve sevenlerine buradan duyurulur.

Cem Akaş, 1959’dan Günümüze-Yusuf Atılgan Üzerine Yazılar, Can Yayınları 1. Baskı İstanbul 2024