İktidarın 2025 için bütçe teklifi: Halka kemer sıkma, patronlara teşvik

2025 bütçesinde ücretlilerden alınan gelir vergisinin 2 trilyon 130 milyar lira olması planlanıyor. Bütçe gelirlerindeki payın büyük bölümü ise yine dolaylı vergilerle halktan alınacak.

GÜNCELLENDİ

Fotoğraf: ANKA

ANASAYFA

EKONOMİ

Paylaş

Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, 2025 yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanun Teklifi’ne ilişkin Bütçe Bağlama Toplantısı'nda konuştu. Yılmaz’a; Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek ve Strateji ve Bütçe Başkanı İbrahim Şenel de eşlik etti.

Yılmaz, “Bütçe giderlerinin 14 trilyon 731 milyar lira, bütçe gelirlerinin ise 12 trilyon 800 milyar lira olacağını öngörmekteyiz” dedi.

Yılmaz, “Yüksek katma değerli üretimin, Türkiye’nin artan AR-GE ve yenilikçilik kapasitesinin bütçesidir. 2025 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifimiz; çevresel sürdürülebilirliğin; yeşil ve dijital ekonomiye geçiş yönünde teknolojik dönüşümün bütçesidir" diyerek, 2025'te patronlara teşvik yağdırmaya devam edeceklerinin sinyalini verdi.

Orta Vadeli Program (OVP) hedeflerini yeniden hatırlatan Yılmaz, "Bütçe Kanunu Teklifimiz; mali disiplinin sağlanması, ekonomik istikrarın korunması ve sürdürülebilir büyümenin desteklenmesi ile uyumlu. Bütçe açığının gayri safi yurtiçi hasılaya oranının ise yüzde 3,1 olarak gerçekleşeceğini tahmin etmekteyiz" dedi.

KURUMLAR VERGİSİ KDV'NİN YARISINDAN AZ

İktidarın bütçe teklifinde kurumlar vergisi hedefi 1 trilyon 637 milyar lira oldu. Geçtiğimiz yıl bu hedef 1 trilyon 275,7 milyar lira düzeyindeydi. Kabaca şirket karlarından alınan kurumlar vergisi hedefindeki artış yaklaşık yüzde 28 olurken bu miktar enflasyonun çok altında kaldı.

Ücretlilerden alınan gelir vergisinin ise 2 trilyon 130 milyar lira olması planlanıyor.

Bütçe gelirlerindeki payın büyük bölümü ise yine dolaylı vergilerde:

Katma değer vergisi (KDV): 3 trilyon 599 milyar lira
Özel tüketim vergisi (ÖTV): 2 trilyon 121 milyar lira
Diğer vergi gelirleri: 1 trilyon 652 milyar lira
Vergi dışı gelirler: 1 trilyon 662 milyar lira.

2 TRİLYON FAİZE, 340 MİLYA SERMAYE TRANSFERİNE

2025 yılı bütçe ödeneklerinin ekonomik sınıflandırmaya göre öngördükleri dağılımı ise Yılmaz şu şekilde anlattı; “Personel giderleri için toplam 3 trilyon 911 milyar lira, mal ve hizmet alım giderleri 1 trilyon 24 milyar lira, cari transferler 5 trilyon 813 milyar lira, sermaye giderleri 1 trilyon 102 milyar lira, sermaye transferleri 338 milyar lira, borç verme giderleri 306 milyar lira, yedek ödenekler 287 milyar lira, faiz giderleri 1 trilyon 950 milyar lira."

SİLAHIN PAYI MEB BÜTÇESİNDEN FAZLA

“Milli Eğitim Bakanlığı bütçesini 2025 yılında 1 trilyon 452 milyar liraya yükselttik. Yükseköğretim kurumları bütçelerini 2025 yılında 488 milyar liraya çıkarıyoruz. Yükseköğretimi de dâhil ettiğimizde eğitim bütçemizi; 2025 yılında 2 trilyon 181 milyar liraya yükseltiyoruz. Böylece merkezi yönetim bütçesinden yüzde 14,8 oranı ile en büyük payı yine eğitime ayırıyoruz” diye konuşan Yılmaz, Sağlığa toplam 2 trilyon 435 milyar liralık ödenek ayrılacağını belirtti.

Yılmaz şöyle devam etti; “Savunma sanayiinde dışa bağımlılığını asgari seviyeye düşüreceğiz. Savunma harcamaları için 913,9 milyar lira, iç güvenlik için 694,5 milyar lira ödenek öngördük. Savunma Sanayii Destekleme Fonu için ayrılan kaynak da dâhil edildiğinde toplamda savunma ve güvenlik sektörü için 2025 yılında 1 trilyon 608 milyar lira ödenek tahsis ediyoruz.”

DİN EĞİTİMİNE 127 MİLYAR TL BÜTÇE

Diyanet İşleri Başkanlığının geçen sene 91 milyar 824 milyon lira olan bütçesi yüzde 41 oranında artışla 130 milyar 119 milyona yükseldi.

Milli Eğitim Bakanlığı bütçesi ise geçen yıla göre yüzde 32,87 artarken, Sağlık Bakanlığı bütçesi ise yüzde 39 artmış olacak.

2025 yılı Merkezi Yönetim Bütçe teklifinde, “Din Hizmetleri ve Yaygın Din Eğitimi” için 2025 yılında 127 milyar 269 milyon 146 bin TL ayrıldı. Bütçe teklifinde bu program kalemi için 2026 yılında 150 milyar 64 milyon TL, 2027 yılında ise 171 milyar 473 milyon TL ayrılması öngörüldü.

CUMHURBAŞKANLIĞI BÜTÇESİNDE 2025 İÇİN YÜZDE 38 ARTIŞ

Cumhurbaşkanı Tayyip Erdoğan'ın imzasını taşıyan 2025 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi, Cumhurbaşkanlığı Strateji ve Bütçe Başkanlığı tarafından TBMM Başkanlığına sunuldu.

Teklife göre Cumhurbaşkanlığı’nın bütçesi, geçen yıla göre yüzde 38 arttı ve 16 milyar 928 milyon 146 bin lira oldu.

ANKA'nın aktardığına göre bu bütçede en fazla ödenek 9 milyar 857 milyon 811 bin lira ile mal ve hizmet alımına; 2 milyar 784 milyon 216 bin lirası ise personel giderlerine ayrıldı.

Bütçenin 2 milyar 370 milyon lirası cari transferler, 1 milyar 753 milyon lirası sermaye giderleri ve 163 milyon 119 bin lirası ise sosyal güvenlik kurumlarına devlet primi giderleri olarak belirlendi. 2024 Bütçe Kanunu Teklifi’nde Cumhurbaşkanlığı bütçesi için 14 milyar 840 milyon 194 bin liralık ödenek tahmin edilmişken; bu rakam, 2025 bütçesinde yüzde 14 artış gösterdi.

ARAÇ ALIMINA 17 MİLYON LİRA ÖDENEK

Cumhurbaşkanlığı’na 2025 yılında 5’i makam aracı olmak üzere toplam 20 araç alınacak. Bu araçların 10’u binek otomobil, beşi en fazla sekiz kişilik arazi binek aracı olacak.

Cumhurbaşkanlığı’nın alacağı araçlar için bütçe teklifinde vergi hariç toplam 16 milyon 940 bin lira ödenek ayrıldı. Alınacak 5 makam aracının her biri için vergi hariç 1 milyon 502 bin lira ödenek belirlendi. Makam araçlarına toplam 7 milyon 510 bin liralık ödenek ayrıldı. Ancak Hazine ve Maliye Bakanlığı bu rakamları artırmaya yetkili olacak.

Tasarruf Tedbirleri Genelgesi'ne göre kamuda üç yıl süreyle yeni taşıt alımı kısıtlanmıştı.

BÜTÇE TASLAĞI 22 EKİM’DE TBMM’DE

İnsan odaklı ve sosyal adaleti gözeten bir anlayışla hazırladığımız 2025 yılı bütçesini hazırladıklarını ileri süren Yılmaz, “22 Ekim’de TBMM Plan ve Bütçe Komisyonuna sunum ile maraton başlayacaktır” dedi.

2025 yılı bütçe görüşme takviminin taslağına göre; 2025 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi ve 2023 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifi, 22 Ekim’de TBMM Plan ve Bütçe Komisyonu’na sunulacak.

2025 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi ve 2023 Yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifi'nin Geneli ile Sayıştay Raporları Üzerinde Görüşmeler ise 30 Ekim’de komisyonda yapılacak.

Bütçe görüşmeleri 29 Kasım Cuma günü sona erecek. 2025 Yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi, aralık ayında Genel Kurul gündemine gelecek ve yıl bitmeden yasalaşacak.

Bütçe görüşme takviminin taslağına göre program şöyle:

31 Ekim 2024 Perşembe TBMM
5 Kasım 2024 Salı Gençlik ve Spor Bakanlığı
6 Kasım 2024 Çarşamba Tarım ve Orman Bakanlığı
7 Kasım 2024 Perşembe Sanayi ve Teknoloji Bakanlığı
8 Kasım 2024 Cuma Çevre, Şehircilik ve İklim Değişikliği Bakanlığı
12 Kasım 2024 Salı Ticaret Bakanlığı
13 Kasım 2024 Çarşamba Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanlığı
14 Kasım 2024 Perşembe Milli Eğitim Bakanlığı
15 Kasım 2024 Cuma Hazine ve Maliye Bakanlığı
18 Kasım 2024 Pazartesi Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlığı
19 Kasım 2024 Salı Sağlık Bakanlığı
20 Kasım 2024 Çarşamba İçişleri Bakanlığı
21 Kasım 2024 Perşembe Dışişleri Bakanlığı
22 Kasım 2024 Cuma Kültür ve Turizm Bakanlığı
25 Kasım 2024 Pazartesi Milli Savunma bakanlığı
26 Kasım 2024 Salı Ulaştırma ve Altyapı bakanlığı
27 Kasım 2024 Çarşamba Aile ve Sosyal Hizmetler bakanlığı
28 Kasım 2024 Perşembe Adalet bakanlığı
29 Kasım 2024 Cuma Cumhurbaşkanlığı 2025 yılı Gelir Bütçesi, 2025 yılı Merkezi Yönetim Bütçe Kanunu Teklifi Maddeleri, 2023 yılı Merkezi Yönetim Kesin Hesap Kanunu Teklifi Maddeleri