Enflasyon kırılmadı, hedefte ücretler var
Hükümetin ve Merkez Bankasının ücretleri ve tarımsal ürün taban fiyatlarını baskılayarak enflasyonu dizginleme programı duvara çarptı. Merkez Bankası raporuna göre enflasyon artış eğilimi kırılmadı.
Fotoğraf: DHA
Merkez Bankası Para Politikası Kurulu, 17 Ekim’de yapılan kurul toplantısının ardından enflasyona ilişkin toplantı özetini yayımladı. Yayımlanan rapora göre ekim ayında yoksulları en çok etkileyen enflasyon alt kalemlerinden olan gıda enflasyonunda artış sürecek.
Merkez Bankasına göre ‘enflasyondaki iyileşmenin hızına dair belirsizlik’ son dönemdeki veri akışı ile arttı. Şimşek yönetimi ile birlikte parasal sıkılaşmaya giden Merkez Bankası, yayımladığı toplantı özetinde yeniden ücretleri hedefe koydu.
Raporda, “ Para politikasındaki kararlı duruş; yurt içi talepte dengelenme, Türk lirasında reel değerlenme ve enflasyon beklentilerinde düzelme vasıtası ile aylık enflasyonun ana eğilimini düşürecek ve dezenflasyon sürecini güçlendirecektir” denildi.
Raporda bireysel kredilerin 4 haftalık büyümesinin 20 eylül’den itibaren yüzde 3.3 seviyesinden yüzde 2.0 seviyesine geldiğine dikkat çekilirken, azami faiz artışı yaşandı.
Enflasyon karşısında reel olarak eriyen ücretler nedeniyle iç talep daraldı. Raporda, “Otomobil ve beyaz eşya satışlarının seyri üçüncü çeyrekte yurt içi talepte kademeli yavaşlamaya işaret etmiştir. Mevsimsellikten arındırılmış olarak tüketim malı ithalatı da ağustos-eylül döneminde artmakla birlikte çeyreklik olarak gerilemiştir. Bununla birlikte, imalat sanayi firmalarına yönelik anket verileri, üçüncü çeyrekte iç piyasa siparişlerinde çeyreklik bazda azalış olduğunu göstermektedir. Özetle, üçüncü çeyreğe ilişkin göstergeler yurt içi talebin yavaşlamaya devam ederek enflasyondaki düşüşü destekleyici seviyelere yaklaştığını ima etmektedir. Firma görüşmelerinden edinilen tüketim harcamalarına ilişkin tespitler ise yılın son çeyreğinde iç talepte görece yatay bir görünüme işaret etmektedir. Bu çerçevede, tüketim göstergelerine bir bütün olarak bakıldığında, yurt içi talepteki yavaşlamanın ılımlı şekilde sürdüğü değerlendirilmektedir” denildi.
Merkez Bankasına göre talepte daralma hâlâ ‘ılımlı’ yavaşlarken, ağustos ayında sanayi üretim endeksi yüzde 5.3 geriledi.
MB: EĞİTİM, ULAŞTIRMA FİYATLARINDA YÜKSELİŞ GÜÇLÜ
Merkez Bankası, hizmet grubunda aylık fiyat artışlarının güçlü seyrettiğini kaydetti. “Kira ile birlikte okula dönüş etkisinin hissedildiği ulaştırma, konaklama ve eğitim hizmetleri olmuştur. Temel mal grubu fiyat artışı döviz kuru gelişmelerinin de yansımasıyla bir miktar yükselmiştir” denilen raporda şu ifadeler kullanıldı:
“Beyaz eşya ve otomobil kalemleri ile sezon geçişine bağlı olarak fiyat artışı güçlenen giyim ve ayakkabı alt grubu etkili olmuştur. Diğer yandan, temel mal enflasyonu diğer gruplara kıyasla ılımlı seyretmeye devam etmiştir. Bir önceki ay düşüş sergileyen gıda fiyatları bu dönemde görece yüksek bir artış kaydetmiştir. İşlenmemiş gıda grubunda enflasyon, sebze fiyatları öncülüğünde yükselmiştir. İşlenmiş gıda grubu ise görece olumlu bir görünüm sergilemiştir. Enerji fiyatları da bu dönemde ılımlı bir seyir izlemiştir.”
ENFLASYONDA ANA EĞİLİM YÜKSELİŞTE
Hizmet enflasyonunun yanı sıra, enflasyonun ana eğilimi de arttı. Raporda, “Eylül ayında enflasyonun ana eğilimi bir miktar yükselmiştir. Mevsimsellikten arındırılmış verilerle, aylık artışlar bir önceki aya kıyasla B göstergesinde yatay seyrederken, C göstergesinde sınırlı bir miktar artış göstermiştir. B ve C endekslerinde mevsimsellikten arındırılmış üç aylık ortalama artışlar, sırasıyla, yüzde 2.7 ve yüzde 2.8 seviyelerinde gerçekleşerek bir miktar yükseliş sergilemiştir. Bu dönemde, fiyat artışları, B endeksini oluşturan gruplardan işlenmiş gıdada yavaşlarken, hizmetlerde yatay seyretmiş, temel mallarda ise yükseliş kaydetmiştir. Medyan, SATRIM ve diğer ana eğilim göstergeleri de bir miktar yükselmiştir. Eylül ayında ana eğilime ilişkin göstergeler bir bütün olarak incelendiğinde, üç aylık ortalama artışın bir önceki aydaki yüzde 2.4 seviyesinden yüzde 2.5 oranına sınırlı bir artış gösterdiği izlenmiştir” denildi. (EKONOMİ SERVİSİ)