Patates üreticisi: En ufak çiftçi bile bankaya 1 milyon TL borçlu
Patatesi depoya kaldırmak zorunda kalan üreticiler TMO'nun alım yapması çağrısında bulundu.
Fotoğraf: CHP
CHP Niğde Milletvekili Ömer Fethi Gürer, patates üreticilerinin düşük fiyat nedeniyle ettiği zararı gündeme getirdi. Çiftçilerin bankalara olan borcunun 749 milyar liraya ulaştığını belirten Gürer, "Borçsuz çiftçi kalmadı. Çiftçiye 'daha çok ekin' dediler, çiftçi de ekti. Toprak Mahsulleri Ofisi, Tarım Kredi Kooperatifi ve Türkşeker, maliyeti artı makul bir kârla patatesi almalı." dedi.
"TMO ALMAZSA PATATESLER ÇÖP OLACAK"
Gürer, "Niğde, patates üretiminde 1. sırada; bu yıl 1 milyon ton patates hasadı hedefleniyordu. Ancak, tüccar gelmeyince ürüne talep olmadı ve depolandı. Kamunun da alıma girmemesi üreticiyi zor durumda bıraktı. Doğal olarak, üretici kaygılı; maliyetinin altında bir fiyatla tüccar, üreticinin ürününü almak istedi. Üretici ise ürününü depolayarak bekliyor. Bir süre bu ürün depoda kalacak. Eğer tüccar ya da kamu eliyle Toprak Mahsulleri Ofisi gelip almazsa, yine çöp olacak. Büyük şehirlerde vatandaş, patatesi pahalıya aldığından şikayet ediyor; burada ise maliyeti 6-7 lira olan patates, 3 liraya tüccar almadığı için depoya kondu" dedi.
"İŞÇİ PARASINI ÖDEYEMEDİK"
Patates üreticisi Şükrü Şahin de patatesten bu yıl hiç para kazanamadıklarını belirterek "Zarar ettik. En az zararı olan çiftçi bile bu sene 1 milyon TL zarar ediyor. Hiç para etmedi, tüccar da gelmedi, işçi parasını ödeyemedik. Normalde bu patates 8-10 lirayken şimdi 3 lira, alan da yok, para veren de yok" diyerek tepki gösterdi.
Üretici Ramazan Avşar da "Çiftçinin fasulyesi para etmedi, buğday para etmedi. Biçerdöver parasını zor ödedik, balyaları getiremedik, hayvanımız para etmiyor. İneğimizi satmaya kalkıyoruz, 150 bin liralık ineğe 90 bin lira verip pazarlık yapıyorlar. Kavunu karpuzu atıldı, çiftçinin domatesi atıldı, bütün patatesler depoya kondu. İçinde satılanlar bile 3 aylık, 5 aylık çeklerle sattı ama para da alamadı.” diye belirtti.
Çiftçinin borç yükünün arttığını belirten Avşar, “Kahvede birbirimize çay ısmarlayamaz hale geldik.” dedi.
"TÜCCAR ZARAR ETTİRİYOR"
Patates üreticisi Şükrü Şahin ise “Buğdayı 8 liraya verdik; buğday şu anda 12 lira. Fasulyeyi 30 liraya sattık; fasulye 40 lirayı geçti. Tüccar, eline fırsat geçince bize zarar ettiriyor. En ufak çiftçi bile Ziraat Bankası’na 1 milyon TL borçlu.” dedi.
Patates üreticisi Sinan Akkuzu da patatesin maliyetlerini karşılayamadığını ifade etti. Depoya koyduğu 150 ton patatesin işçilik maliyetinin 170 bin lirayı bulduğunu söyleyen Akkuzu, "Şu anda işçiyi nasıl ödeyeceğim? Tarım işçilerinin maliyeti var. Şimdi para yok, patatesi pazarlayamadım, alan yok. Adam 2,5 lira verdi, 6 aylık çek diyor. Ben 6 ay sonra çekin karşılıksız çıkmayacağını nereden bileyim? Bunun maliyeti sadece işçilik olarak 170.000 lira; şu an tarım işçisine borçlandım. Bu parayı nereden, nasıl vereceğim?” dedi.
"KAMU ALIM YAPMALI"
Bakanlığa seslenen Gürer, kamunun patates alımı yapması gerektiğini, aksi takdirde depodaki ürünlerin çöp olacağını ifade etti. Depoların sağlıklı şartlarda olmadığını ve patatesin büyük şehirlerde Aralık ayından sonra yüksek fiyatlarla satışa sunulacağını belirten Gürer, “Mutlaka maliyet artı makul kâr ile alım yapılmalı. Çiftçi ekime girecek, gübre alacak, ilaç alacak, mazota ihtiyacı var, traktörün gideri var. Yeni ekim dönemi için çiftçiye can suyu şart. Patates üreticisi iktidarın sesleri duymasını istiyor.” diye konuştu. (EKONOMİ SERVİSİ)
