Türk-İş’ten vergide adalet raporu, “İlk dilim asgari ücretin 14 katından az olmasın”

Türkiye İşçi Sendikaları Konfederasyonu (Türk-İş) Günümüzde Ücretlerin Vergilendirilmesi ve Ücretler İçin Adil Bir Vergilendirme Üzerine Değerlendirme raporunu yayımladı. Türk-İş, hazırladığı raporu; Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan’a göndererek “Bizim talebimiz, vergi tarifesinin Hazine ve Maliye Bakanlığınca açıklanan yeniden değerleme oranında güncellenmesidir” çağrısını yaptı.

Türk-İş’in raporunda, çalışanların karşılaştığı yüksek vergi sorunlarına dikkat çekildi. Bu sorunlar için çözüm önerileri sıralandı. Raporda; ücretli çalışanların çok yüksek oranlarda vergi yüküne maruz kaldıkları ve asgari ücretle vergi dilimi arasındaki makasın daraltıldığı belirtildi.

Türk-İş raporu, Cumhurbaşkanı Recep Tayyip Erdoğan, Cumhurbaşkanı Yardımcısı Cevdet Yılmaz, Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek, Çalışma ve Sosyal Güvenlik Bakanı Vedat Işıkhan, siyasi parti liderleri,  siyasi parti liderlerinin grup başkanı ile grup başkanvekillerine ve bütün milletvekillerine gönderildi. Türk-İş, vergide adaletin sağlanması için harekete geçilmesi çağrısında bulunuldu.

Raporda; “Ülkemizdeki düşük ve orta düşük gelir seviyesindeki ücretlere bakıldığında; bu ücretliler yıllar itibari ile daha yüksek orandan vergi ödemek durumunda kalmıştır. Bu durum ödeme gücüne göre daha fazla ya da daha az vergi ödenmesi gerekirken düşük ve orta seviyedeki ücretliler için tam tersine bir durum oluşturmuştur” ifadelerine yer verildi.

“AZ KAZANANDAN ÇOK VERGİ ALINIYOR”

“Mevcut gelir vergisi tarifesi incelendiğinde görüleceği üzere; tarife hem düşük bir tutardan başlamakta hem de tarifenin dilimleri arası birbirine çok yakın olarak belirlenmiştir. Bu durumda ücretlilerin gelirinde çok küçük bir artış olması durumunda hemen üst dilime geçmesine ve ödeyecekleri verginin artmasına neden olmaktadır. Düşük gelirli ücretlilerin kendisi ve ailesinin geçimini sağlayacak gelir elde etmemişken yüksek vergi ödemeye başlaması vergi adaleti açısından da önemli bir sorundur. Tarife ile ilgili diğer önemli bir sorun ise; gelir vergisi tarifesinde yer alan dilim tutarları yasal düzenleme gereği her yıl yeniden değerleme oranında artırılmalıdır. Enflasyonist ortamlarda bir anlamda koruma işlevine benzer bir koruma sağlayan bu dilim genişletici düzenleme, fiyat artışlarının yaşandığı yıllarda aynı tutarda gelir elde eden gerçek kişinin, dilim aralıklarının genişlediği yılda oransal olarak daha düşük bir vergi yüküne maruz kalmasını sağlayan bir otomatik düzelticidir.

“YENİ BİR TARİFENİN BELİRLENMESİ ZARURİ”

Gelir vergisi dilimlerinin yeniden değerleme oranı ile artışın sağlanması, enflasyonun gerçek anlamda bir satın alma gücü artışı sağlanmadığı halde, vergiye tabi gelirin tutarını yukarıya doğru iterek vergi yükününün artmasına karşı koruma sağlayacaktır. Uzun yıllar boyunca gelir vergisi tarifesindeki artışlar, matematiksel olarak gerçekleşen enflasyon oranında ya da Hazine ve Maliye Bakanlığı tarafından açıklanan yeninden değerleme artışları oranında olmamıştır. Tüm bu sorunların önüne geçilmesi amacıyla ücretlere uygulanacak yeni bir tarifenin belirlenmesi zaruri olmuştur.

“VERGİ YÜKÜ ADALETİ İÇİN İLK DİLİM ASGARİ ÜCRETİN 14 KATI OLMALI”

Önerimizde birinci dilim asgari ücretin 14 katıdır ve bu dahi 1999 yılında asgari ücretin 25 katı olan birinci dilimi yakalayamamaktadır. Önerimizdeki ikinci dilim asgari ücretin 24 katı, üçüncü  dilim asgari ücretin 53 katı, dördüncü dilim asgari ücretin 250 katıdır. Ücretlilerin vergi yükünün adaletinin bozulmaması için bu oranlar hiç bozulmamalıdır. Bunun için yeniden değerleme oranı ile dilimler arttırılsa dahi birinci dilimin asgari ücretin 14 katından ikinci dilimin asgari ücretin 24 katından, üçüncü dilimin asgari ücretin 53 katından, dördüncü dilimin asgari ücretin 250 katından az olmaması sağlanmalıdır. Tabii ki bu tarifenin uygulanması esnasında da asgari ücretten vergi alınmaması uygulaması devam etmelidir.

“VERGİ DİLİMİ TARİFESİ YENİDEN DEĞERLEME ORANINDA GÜNCELLENMELİ”

Asgari ücretten fazla gelir elde eden bir ücretli dahi açlık sınırının altında kalabilmekte, yıl ortasından itibaren yüzde 20 oranında vergi ödemek durumunda kalmaktadır. Bu durumda yıllar itibari ile ücretliler aleyhine bozulan vergi dilimlerindeki adaletsiz ve eşitsiz tutarların güncellenmesi gerektiği ve hep adaletli ve eşit kalacak şekilde artışlar sağlanması gerektiği açıktır. Asgari ücretten vergi alınmaması uygulamasına devam edilerek, aslında bugüne kadar olması gerekenin yerine getirilmesinden ibarettir. Bizim talebimiz de bu doğrultuda tarifenin Hazine ve Maliye Bakanlığınca açıklanan yeniden değerleme oranında güncellenmesidir. Bugünden sonrası için de tarifenin her yıl yeniden değerleme oranı ile arttırılmasıdır. Yeniden değerleme oranı ile dilimler arttırılsa dahi birinci dilimin asgari ücretin 14 katından ikinci dilimin asgari ücretin 24 katından, üçüncü dilimin asgari ücretin 53 katından, dördüncü dilimin asgari ücretin 250 katından az olmamasının sağlanmasıdır.”

Türk-İş raporunda yapılması önerilen vergi dilimi düzenlemesi ise şöyle:

• “280 bin liraya kadar; vergi oranı yüzde 15
• 480 bin liranın 280 bin lirası için 42 bin lira fazlası; vergi oranı yüzde 20
• 1 milyon 60 bin liranın 480 bin lirası için 82 bin lira fazlası; vergi oranı yüzde 27
• 5 milyon liranın 1 milyon 60 bin lirası için 238 bin 600 lira fazlası; vergi oranı yüzde 35
• 5 milyon liradan fazlasının 5 milyon lirası için 1 milyon 617 bin 600 lira fazlası; yüzde 40”(İŞÇİ SENDİKA SERVİSİ)