HPV aşısı 2025 bütçesinde yok: Ücretsiz olacaktı zam üstüne zam geldi

Kübra KIRIMLI
Ankara

Human papilloma virüsü (HPV), her yıl binlerce kadının serviks (rahim ağzı) kanserine yakalanmasına neden olan, insandan insana bulaşan bir virüs. Virüsten korunmak için iki önemli yol var, tarama ve aşı. İlaç fiyat kararnamesinde son yapılan avro güncellemesi HPV aşı fiyatlarını da katladı. Türkiye'deki Gardasıl 4 Suşun tek dozunun güncel fiyatı 2 bin 876 TL. En çok tercih edilen Gardasil 9 Suşun tek dozu da 3 bin 993 TL oldu. Ankara’da okuyan üniversiteli kadınların talebi net: “HPV aşısı ulusal aşı takvimine alınmalı ve ücretsiz olmalı.” HPV aşısı ücretsiz olmalı talebi büyüyünce önceki Sağlık Bakanı Fahrettin Koca yaklaşık konunun muhatabı olan Sağlık Bakanlığı 2025 Yılı Bütçe Teklifi'ni Meclise 2 yıl önce ‘HPV aşısı ücretsiz olacak’ sözünü verdi ama bakanlığı döneminde tek bir adım bile atmadı. Meclise sunulan Sağlık Bakanlığı 2025 yılı bütçe teklifinde de HPV'nin ücretsiz olmasına ilişkin ne bir çalışma ne de bütçe var. Toplamda 3 doz uygulanan, 9 Suşluk aşının tedavi boyunca maliyeti ise 12 bin TL.

"İLK MAAŞIMLA AŞI OLACAĞIM"

HPV aşısına dair Ankara'nın çeşitli üniversitelerinden öğrencilerle konuştuk. Medipol Üniversitesi Tıp Fakültesi Öğrencisi Selin Kurşun, tıp öğrencileri olarak HPV aşısının önemini bildikleri için aşı olan çok sayıda arkadaşı olduğunu söyledi. Maddi nedenlerle aşı olamayanların da tedirgin olduğunu dile getiren Kurşun “Pek çok arkadaşım da ilk maaşıyla HPV aşısı olmayı planlıyor. Ben de öyle yapacağım. Ama olması gereken bu aşının ücretsiz olması ve en etkin olduğu 15 yaşında yapılması” dedi.  Ankara Üniversitesi İletişim Fakültesinden İlayda User, sadece virüsü kapmış kişilerin aşılanması gerektiği gibi ülkemizde yanlış bir algı olduğuna işaret ederek “Belediyelerin kampanyaları da belli bir yaşla sınırlı ve yeterli değil. Olması gereken HPV aşısının ulusal aşı takvimine alınarak ücretsiz olması ve çocukluktan itibaren aşılanmadır” diye konuştu.  Bilkent Üniversitesi İngiliz Dili ve Edebiyatı'nda okuyan bir öğrenci, 4 senedir HPV aşısının gündeminde olduğunu ama parası olmadığı için aşı olamadığını belirterek “HPV aşısı da smear testi de bedava olmalı ve devlet tarafından karşılanmalı. Ayrıca E-Nabız'da bunun görünmesini istemediğim için gerekli işlemleri yaptıramadım, kendiliğinden geçmesini bekledim. Şu an aşıyı karşılayamıyorum, aileme açıklamak istemediğim için aşı olamıyorum” dedi.

ECZACILAR KAMPANYA BAŞLATTI

Sağlık Bakanlığı verdiği sözü unuturken eczacılar ‘HPV aşı bursu’ adı altında kampanya başlattı. Kampanyanın yürütücülerinden Eczacı Cem Kılınç, 2021'den bu yana farklı illerden 300 kadını aşıladıklarını söyledi. Asıl sorumlunun iktidar ve bakanlık olduğunu, milyonlarca aşının ancak bakanlıkça yapılabileceğini ifade eden Kılınç “Biz bir adım attık, 300 kadına bin doz aşı uygulaması yaptık. Ardından Eski Bakan ücretsiz olacağı yönünde söz veren açıklamalar yaptı. Bakan değişti yeni bakandan ses yok” dedi. Bakanlık adım atmazken talep büyüyünce yerel yönetimler devreye girdi. İstanbul Büyükşehir Belediyesi ücretsiz HPV aşılamasına 16 Mayıs 2024 tarihi itibarıyla başladı. Ardından Ankara Büyükşehir Belediyesi de bir kampanya yürüterek 9-30 yaş aralığındaki 1575 kişinin başvurusunu kabul etti. Bu kapsamda 15 milyon 180 bin TL bütçe ayrılarak 2 bin kişinin aşılanması planlanıyor.

AŞI YILLAR İÇİNDE NASIL ZAMLANDI?

Ücretsiz olması beklenirken yıllar içinde gelen zamlarla HPV Tip 16 ve 18'den koruma sağlayan 9 Suş'luk Gardasıl'in fiyatının yıllar içindeki artışı şöyle: “11 Ekim 2022 = 1402 TL. 12 Ekim 2022 = 1424 TL. 15 Aralık 2022 = 1928 TL. 14 Mart 2023 = 1956 TL. 10 Temmuz 2023 = 1993 TL. 24 Temmuz 2023 = 2 bin 575  TL. 25 Aralık 2023 = 3 bin 229 TL. 25 Ekim 2024 = 3 bin 993 TL.”