Amerika'da Trump-Musk iktidarı dönemi
ABD başkanlık seçimlerinde Cumhuriyetçi Partinin başkan adayı Donald Trump, zaferini ilan etti.
Fotoğraflar: AA, Kolaj: Evrensel
Dünyanın gözü 47. başkanın belirleneceği ABD'deki seçimlerdeydi. Demokrat Partinin adayı Başkan Yardımcısı Kamala Harris ve Cumhuriyetçi Partinin adayı eski başkan Donald Trump arasındaki yarışta galip gelen Trump oldu.. Şu ana kadarki sonuçlara göre, 2020’deki ilk zaferinden daha iyi bir sonuçla seçimleri önde götüren Cumhuriyetçi aday Donald Trump zaferini ilan etti.
Florida'daki Genel Merkezinde konuşma yapan Trump, "47. başkan seçilmem dolayısıyla Amerikan halkına teşekkür ediyorum" dedi. Trump, savaşları durdurmayı vadettiği zafer konuşmasında “Yeni bir yıldızımız var, Elon Musk” dedi. Dünyanın en zengin kapitalisti olan Elon Musk, Trump kampanyasının önemli bir destekçisiydi. Trump da seçimleri kazanırsa ilk iş bir verimlilik komisyonu kuracağını ve başına Musk’ı atayacağını açıklamıştı. Ekim 2024 itibarıyla 270,5 milyar dolarlık serveti ile dünyanın en zengin insanı olan Musk, servetini bu yılın başına göre yüzde 7 artırmış durumda.
HARRİS, MAĞLUBİYETİ KABUL ETTİ
Öte yandan Demokrat Partinin Adayı Kamala Harris Washington'daki Howard Üniversitesi kampüsünde destekçilerine bir konuşma yaptı. Harris, seçim mağlubiyetini kabul ettiğini belirttiği konuşmasında, Donald Trump'a barışçıl bir şekilde yetki devrini gerçekleştireceklerini söyledi.
Ayrıca Amerikan CNN kanalına açıklama yapan Harris'in yardımcılarından biri, Başkan Yardımcısı'nın Trump'la bir telefon görüşmesi gerçekleştirdiğini belirtti.
Harris'in yardımcısı, "Harris, seçilmiş başkan Trump'ı arayarak 2024 başkanlık seçimini kazanması dolayısıyla tebrik etti. Kendisi, görüşmede, barışçıl bir yetki devir sürecinin ve tüm Amerikalıların başkanı olmasının önemini dile getirdi" ifadelerini kullandı.
Seçimleri Trump'ın kazandığı belli olsa da henüz sonuçlar kesinleşmiş değil. Reuters'ın aktardığı sonuçlara göre Trump delege sayısında 294-223 önde. Associated Press'in (AP) aktardığı sonuçlara göre ise delege seçimlerinde sonuçlar 295-226 Trump lehine. Yarışın kaderini 7 kritik eyaletten gelecek sonuçlar belirledi. Bu eyaletler; Arizona, Georgia, Michigan, Nevada, North Carolina, Pennsylvania ve Wisconsin.
'Salıncak' diye de anılan bu eyaletlerden Michigan, Wisconsin, Georgia, Pennsylvania, North Carolina'daki yarışı Trump kazandı. Nevada ve Arizona'da henüz sonuçlar kesinleşmemiş olsa da salıncak eyaletlerin tamaında Trump'ın üstün olduğu görülüyor.
ABD başkanlık seçimlerinde, seçmenler, esas olarak destekledikleri partinin delegelerine oy veriyor. "Seçiciler Kurulu" adı verilen bu sistemde her eyalete farklı ağırlıklarla dağıtılmış toplam 538 delege belirleniyor. Bu sayının yarıdan 1 fazlasına yani 270 delegeye ulaşan aday, başkan olmaya hak kazanıyor.
Seçimin galibi 20 Ocak 2025'te yapılacak yemin töreniyle başkanlık görevini devralacak.
SENATODA CUMHURİYETÇİLER ÜSTÜN
Öte yandan ABD'de 435 üyeli Temsilciler Meclisinin tamamı ve 100 üyeli Senatonun 34 üyesi için de seçim yapılıyor.
Reuters'ın ve AP'nin aktardığı sonuçlara göre Cumhuriyetçiler, Demokratlar karşısında Senatoda 52-42 önde. Seçilenlerin 6 yıllığına göreve geldiği Senatoda toplam 100 kişi görev yaparken, 50 eyaletin her birinin 2 senatörü bulunuyor.
Öte yandan İsrail karşıtı tutumuyla bilinen bağımsız aday Bernie Sanders, Vermont eyaletinden bağımsız olarak girdiği seçimleri kazandı.
TEMSİLCİLER MECLİSİ
Toplam 435 temsilcinin bulunduğu Temsilciler Meclisinde, her eyalet nüfusuna oranla temsil ediliyor. Kalabalık nüfusa sahip eyaletler daha fazla temsilciye, düşük nüfuslu eyaletler en az 1 olmak üzere daha az temsilciye sahip oluyor.
Reuters'ın sonuçları, Temsilciler Meclisinde Cumhuriyetçilerin, Demokratlara karşısı 208-189 önde olduğunu gösteriyor. AP'nin sonuçları ise Temsilciler Meclisinde ise 206-191 Cumhuriyetçilerin üstün olduğunu gösteriyor.
KÜRTAJ HAKKI DA OYLANDI
Öte yandan 9 eyaletteki seçmenler, eyalet anayasalarının kürtaj hakkını garanti altına alıp almayacağına da karar verdi.
Florida, Nebraska ve Güney Dakota eyaletlerinde anayasa değişiklikleri kabul edilmezken Arizona, Colorado, Maryland, Nevada, New Yourk, Montana, Missouri eyaletlerinde kürtaj hakları savunucuları kazandı. Nevada seçmenleri değişikliğin yürürlüğe girmesi için 2026'da tekrar oy kullanacak.
SONUÇLAR EKRANLARDAN TAKİP EDİLDİ
Demokrat Kamala Harris ile Cumhuriyetçi Donald Trump'ın başkan olmak için yarıştığı seçimlerde ilk sandıkların sayılmaya başlamasıyla birlikte, New York'lular seçim sonuçlarını kurulan dev ekranlardan izledi.
Fotoğraf: Fatih Aktaş/AA
SALINCAK EYALETLERDE TURMP KAZANDI
AP'nin verilerine göre, ülkede "salıncak eyalet" olarak bilinen eyaletlerden North Carolina'da seçim sonuçları belli oldu. Cumhuriyetçi Trump, 16 delegesi bulunan North Carolina'daki yarışı kazandı.
North Carolina’da 2020 Başkanlık seçimlerinde Cumhuriyetçi parti adayı Donald Trump, Demokrat rakibi Biden'dan 33 bin 596 daha fazla oy alarak seçimi yüzde 48,59'a karşılık yüzde 49,93 ile önde bitirmişti.
Yine kritik eyaletlerden Georgia'da da seçim sonuçları belli oldu. Trump, Georgia'da da seçim yarışını kazanarak eyaletin 16 delegesini kendi hanesine yazdırdı.
Georgia'da 2020 Başkanlık seçimlerinde Demokrat parti adayı Joe Biden, Cumhuriyetçi rakibi Trump'tan 11 bin 779 fazla oy alarak seçimi yüzde 49,24'e karşılık yüzde 49,47 ile kıl payı kazanmıştı.
Salıncak eyaletler arasında en çok delege sayısına sahip olan Pennsylvania'da da Trump önde tamamlayarak 19 delegeyi hanseine yazdırdı.
ABD'nin İsrail politikasına tepkili Amerikalı Müslümanların ve Arapların en fazla yaşadığı Michigan'da seçim sonuçları belli oldu.
Joe Biden-Kamala Harris yönetiminin Gazze soykırımına verdiği desteğe tepkili Amerikalı Müslümanların ve Arapların en yoğun yaşadığı "salıncak eyaletlerden" Michigan'da, başkanlık seçimini Cumhuriyetçi aday Trump kazandı.
Trump, Michigan'ın 15 delegesini hanesine yazdırdı.
2020 seçimlerinde Demokrat parti adayı Biden, Cumhuriyetçi rakibi Trump'tan 154 bin 188 daha fazla oy alarak seçimi kazanmıştı.
TEKSAS'I TRUMP ALDI
Başkanlık seçiminde ülkenin en büyük eyaletlerinden Teksas'ı Cumhuriyetçilerin adayı Donald Trump kazandı. Resmi olmayan sonuçlara göre, Texas'taki yarışı önde tamamlayan Trump, 40 delege kazanmış oldu.
CALİFORNİA'DA HARRİS KAZANDI
Demokratların kalesi olarak görülen bu eyalette herhangi bir sürpriz yaşanmadı. Kamala Harris'in birinci çıktığı bu eyalette Demokratlar 54 delege kazandı.
(DIŞ HABERLER)
