Trump’ın kadrosu şekilleniyor: İsrail destekçileri, İran ve Çin karşıtları

ABD’nin 47. Başkanı seçilen Donald Trump’ın kamu kurumlarının başına ve kabinesine alacağı isimler şekillenmeye başladı. Dışişleri Bakanlığı için “şahin” olarak görülen  Florida Senatörü Mario Rubio konuşulurken, Ulusal Güvenlik Danışmanı olarak da Çin karşıtı Temsilciler Meclisi üyesi Mike Waltz’un atanacağı belirtiliyor.

Trump, ABD Çevre Koruma Ajansının başına, eski Temsilciler Meclisi Üyesi Lee Zeldin’i getirdiğini duyurdu. Trump, 2015-2023 yıllarında ABD Kongresinde görev yapan, 44 yaşındaki Zeldin’in “çok güçlü bir hukuki geçmişe sahip olduğunu, ayrıca adil ve hızlı şekilde serbestleşme kararları alınmasını sağlarken en yüksek çevre standartlarını koruyacağını” söyledi. Zeldin de X’teki hesabından yaptığı açıklamada, “Çevre Koruma Ajansının yöneticisi olarak Başkan Trump’ın kabinesine katılmak benim için bir onurdur” ifadelerini kullandı.

ULUSAL GÜVENLİK DANIŞMANLIĞI İÇİN WALTZ KONUŞULUYOR

Donald Trump’ın ulusal güvenlik danışmanlığı görevine eski asker ve güvenlik danışmanı Mike Waltz’u getireceği belirtildi.

İlk olarak Wall Street Journal (WSJ) tarafından paylaşılan ve Trump’a yakın isimlere dayandırılan, daha sonra ABD medyasında diğer gazetelere de yansıyan haberlere göre Trump, daha önce Afganistan’da görev yapmış “yeşil bereli” eski asker Mike Waltz’u yeni kabinesinde ulusal güvenlik danışmanı olarak görevlendirmeyi düşünüyor. Son 3 dönemdir Cumhuriyetçi Partiden Temsilciler Meclisine giren ve burada özellikle Çin konusundaki “şahin” açıklamalarıyla bilinen Waltz’un yeni kabinede görev alması durumunda başta Rusya-Ukrayna savaşı, ABD-Çin rekabeti ve Ortadoğu’daki kriz olmak üzere birçok dış politika konusunda başat isimlerden biri olacak.

Waltz, Donald Rusmfeld ve Robert Gates gibi eski savunma bakanlarına danışmanlık yaparken, Dick Cheney’nin başkan yardımcılığı döneminde ise Beyaz Saray’da çalışmıştı. Waltz, son olarak 2022 Pekin Kış Olimpiyatlarını ABD’nin boykot etmesi gerektiğini savunmuş ve Pekin yönetiminin Uygur Türklerine yönelik Sincan’daki baskılarını gerekçe göstermişti.

Trump'a yargılandığı davalardan Ukrayna'ya hemen her konuda destek veren Waltz'un Türkiye'ye yaklaşımı ise olumsuz. Türkiye'ye Hamas'a arka çıktığı gerekçesiyle sert eleştirilerde bulunan yeni Waltz, Hamas saldırıları sonucu bir ABD'linin ölmesi durumunda "Türkiye dahil tüm destekçilerinden" hesap sorulması gerektiğini söylüyor. Waltz, 2019'da Türkiye'nin Suriye'ye askeri operasyon başlatması üzerine yaptırım uygulanmasını da savunmuştu.

DIŞİŞLERİ BAKANI RUBIO OLABİLİR

Trump’ın Dışişleri Bakanlığına da güçlü İsrail yanlısı görüşleri ile bilinen, “şahin” senatör Marco Rubio’yu aday göstermesi bekleniyor.

Özellikle İran ve Çin başlıklarında “şahin” tavırlarıyla ve İsrail’e verdiği güçlü destekle bilinen Rubio, 2011 yılından bu yana Senato’da görev yapan ve dış ilişkiler komitesinde görev alan bir isim. 2016 yılında Cumhuriyetçi Parti’den başkan aday adaylığını koyan Rubio, ön seçimlerde başarısız olmuş ve o süreçten Trump başkan olarak çıkmıştı. Geçmişte Trump'la ters düşmeden Ukrayna'ya desteğin yollarını arayan Rubio'nun söylemi son dönemde "savaşın çıkmaza girdiği" şeklinde değişti. Rubio, Trump'ın aksine NATO ile ilişkileri önceliyor. İsrail'e koşulsuz destek verilmesini savunan Rubio, Gazze'deki sivil ölümlerden ise tamamen Hamas'ı sorumlu tutuyor.

Rubio, Venezuela konusunda ise Nicolas Maduro yönetiminin devrilmesi için Karakas'a yaptırım uygulanması taraftarı. Geçmişte Türkiye'yi de Venezuela ile yakın ilişkisi nedeniyle yüksek sesle eleştirdi. Suriye'ye düzenlenen kara operasyonu nedeniyle de Ankara'ya yaptırımları savunmuştu.

İSRAİL'E BÜYÜKELÇİ HUCKABEE

Öte yandan Trump, İsrail'e eski Arkansas Valisi Mike Huckabee'yi büyükelçi olarak görevlendireceğini duyurdu. Trump, kendisine ait sosyal medya platformu Truth Social hesabından görevlendirmeyle ilgili paylaşımda bulundu.

Paylaşımında, Orta Doğu'da mevcut gerginlikler ışığında İsrail'e büyükelçi olarak atayacağı Huckabee'nin "büyük bir diplomatik rol" oynayacağını kaydeden Trump, Huckabee'nin "çok iyi bir memur ve dini lider" olduğunu ifade etti.

Trump, "Mike, İsrail'i çok seviyor, İsrail halkı da aynı şekilde onu çok seviyor. Mike, Orta Doğu'da barışı sağlamak için yorulmadan çabalayacak" ifadesini kullandı.

Güçlü bir İsrail destekçisi olan Huckabee, düzenlediği geziler ve destek toplama kampanyalarıyla tanınıyor.

1955 doğumlu Huckabee, Batı Şeria’da gasbedilen Filistin topraklarını ziyaret eden Cumhuriyetçi Evanjelik politikacılardan biri olarak ön plana çıkıyor.

İŞGALİ YOK SAYMIŞTI

Huckabee'nin, işgal altındaki Batı Şeria ve Doğu Kudüs'te gasbedilen Filistin toprakları üzerine kurulan yerleşim yerlerine destek verdiği biliniyor.

Doğu Kudüs'teki gasbedilen Filistin toprağı Maale Adumim'e 2017'de yaptığı ziyarette Huckabee, bu yerleşim birimlerine olan desteğini açıkça dile getirmişti.

Basın mensuplarına açıklamalarda bulunan Huckabee, "Kullanmayı reddettiğim bazı kelimeler var. Batı Şeria diye bir şey yok. Yahuda ve Samara (Yahudilerin Batı Şeria'ya verdiği isim) var. (Yasa dışı) Yerleşim diye bir şey yok. Topluluklar, mahalleler, şehirler var" ifadelerini kullanmıştı.

Huckabee, ayrıca Batı Şeria'da işgal olmadığını iddia etmişti.

TRUMP’IN BM ELÇİSİNE TEPKİLER

Temsilciler Meclisinin New Yorklu üyesi Elise Stefanik ise ABD'nin yeni Birleşmiş Milletler (BM) Daimi Temsilcisi olarak görevlendirdi.

Üniversitelerdeki Filistin’le dayanışma eylemlerine karşı duruşu ile bilinen Stefanik, İsrail'in güçlü destekçilerinden biri. 40 yaşındaki Stefanik, uzun süredir Trump’ın Temsilciler Meclisi’ndeki en sadık müttefiklerinden biri olarak biliniyor. Kongrede, özellikle kampüslerdeki öğrenci protestolarıyla ilgili düzenlenen oturumlarda rektörleri agresif şekilde sorgulamış ve İsrail yanlısı açıklamalarıyla ön plana çıkmıştı. Ayrıca Türkiye'ye Suriye operasyonu nedeniyle 2019'da yaptırım uygulanmasını istemişti. 

Stefanik’in atamasına Amerika-İslam İlişkileri Konseyi’nden (CAIR) tepki geldi. Açıklamada, Trump’a, uluslararası hukuka saygı gösterecek ve İsrail hükümeti de dahil olmak üzere yabancı ülkelerin çıkarlarının ötesinde ABD’nin çıkarlarını gözeten dış politika yetkilileri ataması çağrısında bulunuldu.

Trump daha önce seçim kampanyasını yöneten Susie Wiles'ı Beyaz Saray Özel Kalem Müdürü olarak atadığını duyurmuştu.

Trump sınırların kontrolü ve yasa dışı göçmenlerin iadesinden sorumlu kişi olarak ise "Sınır Çarı" lakabını taktığı Tom Homan'ı atayacağını ilan etti.  (DIŞ HABERLER)

Ceren Ergenç

Trump kime karşı?

Yusuf Karadaş

Trump'ın Ortadoğu'su ve Erdoğan'ın Kürt sorunu