Mülteci çocuk işçilerin görünmeyişi

Özgür Hüseyin AKIŞ
Sosyal Politikacı

Son on yıldan fazlası var, zorunlu göçe neden olan gelişmelerin işgal ve iç savaşların olduğunu söyleyebiliriz. Arap baharı ile Ortadoğu’da yaşanan iktidar değişiklikleri Türkiye sermayesini başka ülkelerde kaynaklarını da istila etme, ucuz iş gücü yaratma gibi düşler kurmaya sevk etti. AKP’nin sınırları genişletme büyük Osmanlı hedefi sermayenin yönlendirmesi, desteğiyle ile bir karşılık bulabilirdi ancak. Suriye’deki iç savaştaki dengelerin seyrini Rusya ve İran’ın halihazırdaki Esad yönetimine verdiği destek ve halkın direnişi belirledi.

Suriye’de iç savaşın başlamasıyla beraber milyonlarca insanın göçü Türkiye’de son bulurken başarabilen ve tercih edilenler Avrupa’ya gitmeyi başardı. Türkiye’de kalanlar bölgelerine göre değişik sektörlerde düşük ücretlerle çalışmaya başladılar. Türkiye’de bulunan Suriyelilerin yarısı 18 yaş altında.

TÜİK’in 2019 yılında açıkladığı çocuk işçiliği raporunda mülteci çocukların raporda yer almayışı mülteci çocukları iş yaşamında görünmez kılmak için yapılmış olsa da gerçek öyle değil. Suriyeli çocukların yarısının zorunlu eğitime ulaşamıyor oluşu o çocukların üretim sürecinin bir şekilde bir parçası olduğunu gösteriyor. Okula giden mülteci çocukların bir kısmının da okuldan kalan zamanlarında sokakta karton toplayarak, mendil satarak çalıştıklarını görüyoruz.

Yine mülteci çocukların iş yerlerinde yerli çocuklara göre dışsal tehditlere daha açık oldukları bir gerçek. İSİG Meclisinin açıkladığı çocuk iş cinayetleri raporunda son on yılda 79 mülteci çocuk çalışırken yaşamını yitirmiş. Yine ebeveynlerinin birisinin veya ikisinin de hayatta olmayışı mülteci çocukları her türlü istismara açık hale getiriyor. Çocukların öncelikli olduğu bir politika geliştirilip, çocukların hangi ulusa ait oldukları gibi bir ayrıma gidilmeden, çocuğun öncelikli yararı gözetilerek temel ihtiyaçları devlet tarafından karşılanmalı. Çocukların emeğini görünmez kılmak yerine çocuk emeğini tamamen yok hale getirmek gerekli. Çocukların bugünü ve geleceği için.