Havası yılın 278 günü kirli olan Kestel'de yürüyüş hazırlığı

Emin İŞLEK
Bursa

Bursa’nın Kestel ilçesi son yıllarda hava kirlilik oranındaki devasa artışlarla anılıyor. Çarpık kentleşme, düzensiz ve hızlı sanayileşme ilçe halkını nefes alamaz hale getirdi. İlçenin etrafı farklı iş kollarından fabrikalarla sarılmış durumda. İlçe merkezinde yerleşimlerin yanı başında boya, tekstil, petrokimya gibi hava kirliliğine etkisi yüksek pek çok atölye ve fabrika ile karşılaşmak mümkün.

Hava kirliliğinden şikayet eden ilçe halkı sorunun bir an önce çözülmesini talep ediyor. Fabrika patronlarının halkın sağlığını umursamadığını söyleyen Kestel halkı, halk sağlığını yok sayarak üretim yapan fabrikaların denetlenip cezalandırılmasını ve ilçedeki kirli hava sorununun çözümü için hükümetten adım atmasını bekliyor.

Geçtiğimiz aylarda Serme Deresi’ne salınan fabrika atıkları nedeniyle yaşanan balık ölümleriyle gündeme gelen Kestel’de vatandaşlar yaşam alanlarının tahrip edilmesine ve kirletilmesine karşı bir araya gelerek Kestel Çevre Platformunu kurdu. Platform; siyasi partiler, sendikalar, dernekler ve meslek odalarının yer aldığı 29 kurumu içerisinde barındırıyor.

Platform ‘Zehir solumak istemiyoruz, temiz hava istiyoruz’ talebiyle 24 Kasım Pazar günü saat 14.00’te Yeni Mahalle Pazar Yeri’nden Kestel Meydanı’na yürüyüş düzenleyecek. Kestel halkına yürüyüşe katılım çağrısı yapan platformun kurucularından Eğitim Sen Kestel Temsilcisi Deniz Tuncay ve platformun çağrıcılarından Tüm Emeklilerin Sendikası Kestel Temsilcisi Hüseyin Doğan, ilçedeki hava kirliliğinin boyutlarını ve yürüyüş hazırlıklarını gazetemize aktardı.

DEVLET HASTANESİNİN DİBİNDE FABRİKA VAR

Kestel Çevre Platformunun oluşumunu anlatan Eğitim Sen Kestel Temsilcisi Deniz Tuncay, “Çevre platformu ilçedeki demokrasi platformunun içerisinden gelişerek tüm sivil toplum örgütlerinin katıldığı bir şekilde oluştu. Çevre meselesi olunca herkes rahatlıkla katıldı. Bursa’dan platforma katılan kurumlar oldu. İsteyen her kurumu mücadelemize destek vermeye çağırıyoruz” dedi.

Yürüyüşe Kestel Belediye Başkanı Ferhat Erol’un da destek vereceğini ifade eden Tuncay, ilçenin fabrika dumanı ve atıklarına boğulduğunu anlattı: “Zamanında bu kadar büyük bir sorun yokmuş ancak yıllar içerisinde kentleşmenin artmasıyla, çok hızlı sanayileşme sonucunda ilçe ile fabrikalar iç içe geçmiş durumda. Devlet hastanesinin dibinde bile fabrikalar var.”

FABRİKALAR DENETLENMİYOR

Fabrikaların denetlenmemesine tepki gösteren Tuncay, ilçe halkının üç önemli talebini şöyle sıraladı: “Öncelikle fabrikaların denetlenmesini ve hava filtresi dahil gerekli önlemlerin alınmasını istiyoruz. İlçe merkezinde bulunan 20’ye yakın boya atölyesinin ve Kestel Organize Sanayi Bölgesi’nin ilçeye uzak bir yere taşınmasını istiyoruz. Bunlara rağmen patronlara hiçbir şekilde dokunulmuyor, belediye tarafından denetim oluyor ancak yeterli olmuyor maalesef. Fabrikaların yıllık kârı 3 milyon dolar civarında, hava filtreleri ise 250-500 bin dolar maliyetinde. Buna rağmen gerekli önlemleri almıyorlar.”

Hava kirliliği sorununun çevre ilçelerde de yaşandığını anlatan Tuncay, “Oralarda da yakın zamanda halk bizim yaşadıklarımızı yaşayacak maalesef. Karşımızda zenginler, patronlar olabilir ancak bu hepimizin sorunu. Bütün Kestel halkı olarak alana çıkarsak hiçbir güç karşımızda duramaz. Platform olarak yapacağımız yürüyüşten sonra da eylemlerimiz devam edecek” dedi.

İLÇEDE HASTALIKLAR ARTIYOR

Devlet hastanesine son iki yılda 414 kanser vakasının geldiğini söyleyen Tüm Emeklilerin Sendikası Kestel Temsilcisi Hüseyin Doğan ise “Bir tarama yapılsa belki kimlerde neler çıkacak. Pek çok insanda kısa zamanlar içinde ortak hastalıklar görüyoruz” dedi.

Daha önce de mücadele ettiklerini belirten Doğan “Çimento fabrikasının kapasite artırımı vardı, onun ÇED toplantısına da katıldık, itiraz ettik ama başarılı olamadık. Şimdi daha umutluyum, platformun yapacağı yürüyüşe katılımın iyi olacağını düşünüyorum” dedi.

HAVASI EN KİRLİ İKİNCİ İLÇE

Temiz Hava Hakkı Platformunun 26 Eylül 2024 tarihinde yayımladığı “Türkiye’nin hava kalitesi karnesi”ne göre Kestel, hava kalitesi en kötü bölgelerden biri. 2023 yılı boyunca her gün yapılan hava ölçümlerinde ilçedeki 24 saatlik PM10 ortalamaları; 278 gün boyunca 24 saatlik ulusal limit değeri olan 50 μg/m3’ün üstünde ölçüldü.

Aynı raporda yine Türkiye’de nüfusun en az yüzde 92’sinin kirli hava soluduğu belirtilirken 2022 yılında 30 yaş üstü doğal nedenlerle olan ölümler içinde hava kirliliğine atfedilen ölümlerin sayısal olarak en fazla olduğu üçüncü il de Bursa.