Toskana’dan Foça’ya: Türkiye tarımı için olanak olabilir mi?

Ramis SAĞLAM
İzmir

Tarım turizmi birçok Avrupa ülkesinde önemli bir ekonomik sektör konumuna gelirken, kırdan kente göçü engellemeyi amaçlıyor. İtalya’da genç nüfusun göçünü engellerken İtalya’nın ortasındaki Toskana eyaletinde doğa ve mimari güzellikleri ve zengin tarihiyle bu sektörün en önünde yer aldı.

Özellikle tarıma desteğin ortadan kalktığı ülkemizde, ikinci üçüncü kuşak tarımdan ve kırdan uzaklaşırken, bu süreci yaşayan özellikle İtalya, Almanya, Avusturya, Gürcistan, Yeni Zelanda, Litvanya, Pakistan, İsviçre ve İngiltere’de tarım turizmi büyüdü. Özcan Sağlam ile Foça Tarih ve Doğa Talanına Hayır Platformundan Aynur Acar ve Ziynet Özçelik’in inceleme gezisi aracılığıyla iletişime geçtik. Toskana’da 39 yıldır “tarım turizmi” yapan Özcan Sağlam ile Foça’da yıllardır tarım yapan Aynur Acar’ın tarım turizmi başlatma projesini konuştuk.

Toskana’da 4000’den fazla tarım turizmi işletmesinin bulunduğunu kaydeden Sağlam, “Tarım turizmi İtalya’da tam bir tarımsal çalışma olarak görülür. Bunlar hem zorluk içindeki tarım işletmelerine ek bir gelir kaynağı sunmak hem de geniş fakat boş tarım alanlarını yeniden yaşama kavuşturmak için desteklenir. Yer alışı işin doğrudan parasal destek yoktur ama yerel yönetimler her türlü bürokratik desteği severek verirler. Yalnızca 35 yaşını doldurmamış kişiler tarım çalışması başlattıklarında belirli bir alet ve restorasyon desteği alırlar ve vergi vermezler. Tarım turizmi gelirlerine de yüzde 22 yerine yüzde 10 KDV uygulanır. Bunun dışındaki gelir vergilendirilmez” dedi.

Seferihisar’dan başlayarak tüm Çeşme Yarımadası ve Foça’nın sahile yakın şeridinin turizm için çok uygun olduğunu kaydeden Sağlam, “Gördüğüm tek fakat önemli sorun, buralarda Toskana’daki gibi tarım turizmine uygun evlerin bulunmamasıdır. Bu nedenle başlangıçta kır lokantalarına ve küçük kır kampinglerine öncelik verilebilir. Ancak kısa süre içinde belediyeler tipik bir tarım turizmi mimarisi geliştirmelidir” diye konuştu.

Aynur Acar, “Yıllardır Foça’da tarımla hatta organik tarım yapmaya çalışıyorsunuz. Toskana’ya tarım turizmini incelemek için 3-7 Ekim 2024 tarihlerinde gittiniz. Buradaki gözlemleriniz nedir?​” sorumuzu şöyle yanıtladı: “Bugün ülkemizde tarım alanları değişik nedenlerle yok ediliyor. Genç nüfus kırdan kente göç etmeye devam ediyor. Avrupa başta olmak üzere birçok ülkede tarım turizmi uygulanıyor. Gözümüzün önünde yok olan tarım alanlarını korumak ve geliştirmek için tarım turizmi bir çözüm gibi görünüyor. Tarım turizmini tarım topraklarına sahip, fiilen tarım yapan çiftçilikle ilgili sicile kayıtlı olan kişilerin yapması topraklarımızın ve gençlerimizin geleceklerinin teminatı olabilir.”