Asgari ücret eridi, konuşulan zam ölüm demek

Andaç Aydın ARIDURU

Asgari ücret ilk defa 2024’ün şubat ayında 17 bin 2 TL olarak ödendi. 2023 yılı mayıs ayında “rasyonel” ekonomi politikalarına geçme ve enflasyonu düşürme hedefleriyle göreve gelen Hazine ve Maliye Bakanı Mehmet Şimşek’in ekonomi programı yıl sonu için hedeflediği enflasyonu tutturamadı. Yıllık bazda yüzde 44 olarak hedeflenen enflasyon kasım ayı itibarıyla 47.09 seviyesinde.

İstanbul Planlama Ajansının (İPA) verilerine göre İstanbul’da yaşam maliyeti ekim ayında 73 bin 739 TL oldu. 2023’ün ekim ayına göre yüzde 60.46 arttı. Türk-İş verilerine göre asgari ücret nisan ayında açlık sınırının altına düşmüş oldu. Bir önceki ay 16 bin 792 TL olarak hesaplanan sınır nisan ayında 17 bin 725 TL oldu. TÜİK verilerine göre kasım ayı itibarıyla yıllık bazda gıda fiyatlarındaki artış oranı yüzde 48.57. Konutta fiyat artış oranı ise yüzde 74.45. Bahçeşehir Üniversitesi Ekonomik ve Toplumsal Araştırmalar Merkezi (BETAM) ve Sahibinden.com’un ekim ayı için hazırladığı kira fiyatları değişim araştırmasına göre yıllık bazda kira artış oranları İstanbul için yüzde 48.6, Ankara için yüzde 51.3, İzmir için ise yüzde 54.8. Yine İPA’ya göre et ve kıymanın fiyatı yıllık yüzde 70, ayçiçeği yağının fiyatı yüzde 64.61, mercimeğin fiyatı da yüzde 79.15 oranında artış gösterdi.

HİÇBİR SENARYO 25 BİN TL’Yİ BULMUYOR

Asgari ücrete yüzde 17-25 oranlarında zam yapılması söylenirken bu oranda bir zam 21 bin 252 TL asgari ücret anlamına geliyor. Asgari ücret için Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından dile getirilen hedef enflasyon oranında zam söylemi de bu ağır tabloyu değiştirmiyor. Yüzde 44’e yükseltilen hedef enflasyon oranında zam yapılırsa yeni asgari ücret, 24 bin 483 TL olacak. Asgari ücrete yüzde 100 oranda zam yapılması ise ücretlerin 34 bin 4 TL’ye yükseleceği anlamına geliyor. Bu senaryoda dahi asgari ücret yoksulluk sınırının ancak yarısına ulaşabiliyor.