12 meslek örgütünden ‘hak ve özgürlükler deklarasyonu’
12 ayrı basın meslek örgütünün birlikte hazırladığı “Gazetecilik Hak ve Özgürlükler Deklarasyonu” gerçekleştirilen resepsiyon ile kamuoyuna sunuldu.
Arşiv | Fotoğraf: Evrensel
12 ayrı basın meslek örgütünün birlikte hazırladığı “Gazetecilik Hak ve Özgürlükler Deklarasyonu” Gazeteciler Cemiyetinin ev sahipliğinde yapılan resepsiyon ile kamuoyuna sunuldu. Deklarasyonda, "ifade ve medya özgürlüğü", "dijitalleşme ve fikri haklar" ve " çalışma yaşamı " başlıklarında gazetecilerin sorunlarına çözüm önerileri getirildi.
Basın Konseyi, Çağdaş Gazeteciler Derneği, Disk Basın İş, Gazeteciler Cemiyeti, Haber-Sen, İzmir Gazeteciler Cemiyeti, Parlamento Muhabirleri Derneği, Türkiye Gazeteciler Sendikası, Foto Muhabirleri Derneği, Türkiye Haber Kameramanları Derneği, Diplomasi Muhabirleri Derneği ve Ekonomi Muhabirleri Derneğinin oluşturduğu Medya Dayanışma Grubunun düzenlediği çalışmalar sonucunda ortaya çıkan deklarasyonun tamamlanmasına pek çok meslek örgütü, gazeteci, akademisyenler ve hukuk insanları katkı verdi.
BİRLİKTELİĞE HER ZAMANKİNDEN FAZLA İHTİYAÇ VAR
Resepsiyonun açılış konuşmasını yapan Gazeteciler Cemiyeti Genel Başkanı Nazmi Bilgin, 12 ayrı meslek örgütüne, akademisyenlere ve tüm aktörlere teşekkür ederek “Düşüncelere pranga vurulmak istendiği bir dönemde her zamankinden fazla birlikteliğe ihtiyacımız var” dedi. Bilgin 12 örgütün bir araya gelerek uzun soluklu bir çalışma yapmasının deklarasyondan daha önemli olduğunu vurguladı.
"ÖRGÜTLENMEKTEN BAŞKA ÇARE YOK"
Türkiye Gazeteciler Sendikası (TGS) Genel Başkanı Gökhan Durmuş, gazetecilerin örgütlenmesinin önemini belirterek “Kanunları değiştirebiliriz ancak gazetecileri örgütlemediğimizde sorunları çözemeyiz” dedi. Gazetecilerin örgütlenmedikçe iktidarların kanunları istedikleri gibi değiştirebileceğini; kolluk güçlerinin, hakim ve savcıların hoyratlığının süreceğini belirten Durmuş “Gazetecilerin bu kadar yokluk ve yoksulluk içerisinde mesleklerini layıkıyla yapmalarını beklemek haksızlık olur. Fakat meslektaşlarımızın da bu tabloyu değiştirmek için örgütlenmekten başka çareleri olmadığını görmeleri gerekiyor. Gelin birlikte güçlü olalım” ifadelerini kullandı.
"UZUN BİR YOL OLDU"
Medya Ombudsmanı Faruk Bildirici de deklarasyonun hazırlanış süreci hakkında bilgiler verirken, basın meslek örgütlerinin birleşmesinin önemini vurgulayarak, "Bu işe başlarken böyle bir metinle sonuçlandırabileceğimize emin değildik aslında. Uzun bir yol oldu ama sonunda böyle bir metin çıkardık ortaya” dedi.
HABER KAYNAĞI, KIDEM TAZMİNATI, SİYASİ BASKILAR…
Deklarasyonda dikkat çekenler ise şöyle oldu:
- Deklarasyonda yer alan gazetecinin haber kaynağını açıklama durumuna ilişkin maddede, "Basın Kanunu’ndaki gazetecinin haber kaynağını açıklamama hakkı ile ilgili hükme, 'Konusu suç oluştursa dahi' ibaresi eklenerek genişletilmeli ve güncellenmelidir" ifadeleri yer aldı.
- Gazetecilerin istifa etmesi durumunda kıdem tazminatı almasını öngören maddede, "Gazetecilerin çalışma koşulları güvence altına alınmalı, yıpranma hakları genişletilerek yeniden düzenlenmeli, gazetecinin mesleki sebeplerle haklı fesih hakkı uygulanır hale getirilmeli ve istifa halinde de kıdem tazminatı alınabilmelidir" ifadelerine yer verildi.
"BASIN KARTLARINI MESLEK ÖRGÜTLERİ VERMELİ"
- Deklarasyonda, İletişim Başkanlığı tarafından verilen basın kartları hakkında yasal düzenleme getirilerek basın kartlarının gazetecilik meslek örgütleri tarafından verilmesi gerektiği önerildi.
- Deklarasyonda, RTÜK'ün siyasi partilerin seçtiği isimlerden oluşan siyasi bir kurul olmaktan çıkarılması gerektiği belirtilerek, "RTÜK, yargı işlevi gören ve cezalandıran bir kurul olmak yerine koordinasyonu esas alan bir uzmanlık kurulu haline getirilmelidir" ifadeleri kullanıldı.
DİJİTAL TELİF YASASI ÇIKARILMALI
- Dijital telif yasası çıkartılması gerektiği belirtilen deklarasyonda, "Gazetecilik ürünlerinin alenileştikten sonra sadece kaynak gösterilerek bütün halinde alıntılanması engellenmeli, böylece dijital ortamda içerik hırsızlığının yaygınlaşması önlenmelidir” denildi.
- Deklarasyonda “Dijital telif kanununun sektördeki mevcut eşitsizlikleri artırmadan, farklı ölçeklerde, kamu yararı odaklı evrensel etik ilkeler çerçevesinde üretim yapan haber merkezlerinin kaynak sorununa çözüm olacak şekilde tasarlanması elzemdir" saptamasında bulunuldu.
- Deklarasyonda, "Serbest çalışan ve dijital mecralarda gazetecilik yapanlarla ilgili ekonomik ve mesleki düzenlemeler getirilmeli, gazetecilik gelirleri vergi dışı bırakılmalıdır. Gazetecilik sendikaları, medya kuruluşları ile görüşerek serbest gazetecilerin ürünlerine ödenecek ücretlerin asgari tarifesini belirlemeli, bu tarifeyi her yıl yenilemelidir. Kamu, anılan ücret tarifesinin uygulanmasını takip etmelidir" ifadeleri kullanıldı.
(MEDYA SERVİSİ)
