Spotify askeri sanayiyi nasıl sessizce destekliyor?

Jennifer STAVROS

Müzik akışı savaşlarında kimse kazanamıyor. Çoğu kullanıcının bilmediği bir şekilde Spotify'ın gizli bir gündemi var: Askeri-endüstriyel kompleksi desteklemek.

Kasım 2021'de Spotify kurucu ortağı ve CEO'su Daniel Ek'in yatırım şirketi Prima Materia'nın, askeri teknolojik girişimlere yardımcı olan Avrupa merkezli bir yapay zeka şirketi olan Helsing'e 100 milyon avro (114 milyon USD) yatırım yaptığı açıklandı. Helsing'in yapay zeka teknolojisinin savaş alanı operasyonlarına yardımcı olduğu ve askeri ajanların daha sonra kendi takdirlerine bağlı olarak kullanabilecekleri pitoresk bir bakış açısı oluşturmak için sensörler aracılığıyla toplanan çok sayıda veri biçimini tanımlamaya ve değerlendirmeye yardımcı olduğu bildiriliyor.

Ek, savaş makinesindeki kırmızı ellerini göstermeye hevesliydi ve anlaşmayı yapmaktan, “Helsing gibi ekiplerle ortaklık yapmaktan” gurur duyduğunu belirtti. Ayrıca şirketten övgüyle bahsederek anlaşmanın “Hırslı, etik ve gelişen bir toplum inşa etmeye yardımcı olma misyonuyla hareket ettiğini” söyledi.

Amacı müziğe anında erişim sağlamak olan bir şirketin CEO'su neden kârını savaş çabalarını finanse etmek için kullansın ki? Marie Charlotte Götting tarafından Statista'da yayımlanan bir raporda, 2021 yılında Spotify'ın gelirinin yüzde 73.2'sinin “Esas olarak müzik hak sahiplerine yapılan telif ödemelerine ve diğer ücretlere gittiği” belirtilse de, büyük isimlere sahip olmayan bireysel sanatçılara yapılan ödeme genellikle çok küçüktür. Ek'in Helsing'e yaptığı yatırımın ölçeği, Spotify'ın ödeme dağıtım modeli içinde faaliyet gösteren sanatçıları derinden etkiliyor.

Ancak destek doğrudan yatırımlarla sınırlı kalmıyor. Spotify ayrıca tarihten stratejiye ve askeri teknolojiye kadar askeri meselelerin çeşitli unsurlarını tartışan podcast'lere de ev sahipliği yapıyor. Modern Savaş Enstitüsü adlı bir podcast, “Robotik devrim çoktan geldi” başlıklı bölümde yapay zekanın varlığı, teknoloji ve insanın savaşla ilişkisi hakkında ürkütücü derecede yakın bir tartışma yaptı. Program yapay zekanın gerçek dünya unsurları etrafında dolaşırken, konuyu bilen bir dinleyici Spotify'ın gerçek dünya yatırımlarıyla bazı ilginç örtüşmeleri fark edebilir. West Point tarafından hazırlanan bu bölümde, yapay zeka çerçevesinin incelikli dijital biçimleri, Yazar August Cole'un çatışmanın geleceği bağlamında trend çizgilerinin geleceğine ilişkin vizyonu ve yazılım ve robotik gibi gelişen teknolojilerin savaşın olası geleceği ile ilgili oynayabileceği rol hakkında konuşuldu.

Burn-In'in yazarlarından Cole, “Bu yetenekleri ve teknolojileri fiziksel dünyadaki şeylere uygulamaya başladığımızı hayal edin” dedi: Gerçek Robotik Devrimin Romanı adlı kitabın yazarı. Cole konuşmasını, izleyicilere “Savaşın geleceğinde robotların rolünün ne olacağını” sorgulatan bir tartışmayla sürdürdü.

Balonlardan Dronlara başlıklı bir diğer podcast, geçmişten günümüze askeri hava gücünün gelişimini aktif bir şekilde tartışıyor. Aralık ayında yayınlanan 21. bölümde insansız hava araçlarının modern savaş çatışmalarının nasıl bir parçası olduğu tartışıldı. The Drone Age: How Drone Technology Will Change War and Peace Kitabının Yazarı Michael J. Boyle, programda şunları söyledi: “Hedefinizi çok iyi tanımanız anlamında bir yakınlık derecesi de var. Bu kişinin kim olduğunu biliyorsunuz.” Drone pilotları hedefleriyle mesafeli ama samimi bir şekilde çalışırlar, yani onları “sabah kalkarken” ve “belki de aileleriyle vedalaşırken” görürler. Boyle, pilotların hedeflerle “Muhtemelen bir dereceye kadar bağlantı kurduklarını” çünkü onları “uzun süreler boyunca” izlediklerini açıklıyor.

Bu özel podcast'lerin sadece Spotify'da değil, savaş makinesiyle kendi bağlantıları olan diğer müzik yayın platformlarında da mevcut olduğu gerçeği ayıltıcıdır. Bu konuları tartışırken, yatırımları aracılığıyla bu militarist çabalarda fiilen iş birliği yapmaları daha da kötüdür.

Ancak askeri bağlantılar, onları destekleyen şirketler tarafından düzenli olarak savunuluyor. Amazon ve Microsoft'un her ikisinin de insansız hava araçlarına yardımcı olmak için askeri sözleşmeler aldığı bildirildi. Amazon'un Kurucusu Jeff Bezos, 2019'daki yıllık Reagan Ulusal Savunma Forumunda “Eğer büyük teknoloji savunma bakanlığına sırtını dönecekse, bu ülkenin başı belada demektir, böyle bir şey olamaz” diyerek bu konuda kararlı ve gururluydu.

Ancak, bu haber radarın altında kalsa da, platformdaki bazı sanatçılar Spotify'ın askeri bağlantılarına karşı çıktı. Sanatçı ve DJ Darren Sangita Twitter'da şunları yazdı: “Bu çok alçakça. Müzik savaş değildir! Her açıdan yanlış.” Sangita, Ek'in yatırımını öğrendiğinde müziğini platformdan çekti ve başkalarını da bunu yapmaya çağırdı. Hatta o kadar ileri gitti ki, platformu terk etme konusunda kendisine katılabilecek başkalarını da teşvik etti. Sangita barış ve Spotify'ın silah şirketleriyle olan ilişkisinin sona ermesi çağrısında bulunuyor. Bu duyurunun ardından aralarında DJ Michail Stangl aka Opium Hum, DJ Justin Space ve Gothtronica Sanatçısı Saint Martyn'in de bulunduğu birkaç sanatçı daha aynı yolu izledi.

Ancak Spotify'ın eylemleri konusunda farkındalık artmış olsa bile, birçok sanatçının eli kolu bağlı. Rock grubu Eve 6'dan Max Collins, Spotify'ın askeri-endüstriyel kompleksle olan bağları hakkındaki hayal kırıklıklarına rağmen, plak şirketiyle olan sözleşmesel yükümlülükleri nedeniyle Spotify'dan nasıl kaçınamadığını Twitter'da uzun uzun anlattı.

Ancak teknoloji ile askeri bağlantılar sadece bu yayın devlerine özgü değil. Örneğin Tesla'dan alışveriş yapmayı tercih eden biri, Tesla'nın Tayvan askeri sözleşmeleri ve polis filolarıyla olan bağlantılarından habersiz olabilir. Market alışverişini Amazon üzerinden yapan biri, Amazon'un Web hizmetlerinin ABD ordusu için yapay zeka güdümlü bir “savaş bulutu” oluşturulmasına yardımcı olmak üzere oldukça tartışmalı bir sözleşme ile ödüllendirildiğinin farkında olmayabilir. Google'da arama yapan biri (Google'ın ana şirketi Alphabet aynı zamanda YouTube'un da sahibidir), şirketin Pentagon ile bir başka savaş bulutu teknolojisi olan Ortak Savaş Bulutu Yeteneği üzerinde çalışmak istediğinden ya da 3 bin 100 Google çalışanının itiraz ettiği önceki askeri sözleşmelerden haberdar olmayabilir. Apple'ın giyilebilir teknolojilerinden birini kullanan biri, şirketin askerler tarafından giyilebilecek giyilebilir ve gerilebilir elektronik cihazlar üretmek üzere orduyla da sözleşme yaptığını bilmiyor olabilir.

Günlük hayatımızdaki pek çok ürün ve hizmetle çarpışan bu askeri bağlantılar etik muammaları da beraberinde getiriyor. Tüketicilerin bu çerçevede nasıl hareket etmesi gerekiyor? Sanatçılar etik bütünlüklerini korurken aynı zamanda doğru sayıda hayrana ulaşarak geçimlerini nasıl sağlayabilirler? Şu anda bunu görmek mümkün değil. Doktorların aksine, bu platformların tüketicilerine ya da sanatçılarına karşı ahlaki bir görevi yok. Onların en büyük gücü yüce dolar.

Spotify, Apple, Amazon ve YouTube gibi yayın platformlarının iş yapmak için yerine getirmeleri gereken hiçbir yasal yükümlülükleri yoktur. Bu platformlar kısmen güçlenmiş durumdalar çünkü biz onlar için bir tane yazılması konusunda ısrarcı olmadık. Müziğimizin arka planında bombaların ve savaşın olmadığı bir geleceği gerçekten istiyorsak, bize yayın hizmetlerimizi sağlayan platformlar ve şirketler üzerinde düşünmeli ve daha fazlasını talep etmeliyiz. Ancak şefkatli ve amaca yönelik bir düşünceyle hep birlikte daha özgür ve barışçıl bir ritimde dans edebiliriz.