Evrensel'in manşeti | 2 ay yokluk 10 ay açlık

Asgari Ücret Tespit Komisyonu 2025’te geçerli olacak asgari ücreti belirlemek için ilk toplantısını bugün yapıyor. Patronlar ve hükümet asgari ücret üzerinden tüm ücretleri baskılamayı hedeflerken, DİSK-AR’ın araştırması, milyonlarca asgari ücretlinin açlık savaşı verdiğini, yoksulluk sınırının üzerinde ücretin elzem olduğunu ortaya koyuyor.

Kayıtlı çalışanların yarısı asgari ücretli. Kayıt dışında ve kadın emekçiler arasında bu oran çok daha yüksek. Asgari ücret, tüm ülke için bir temel ücret haline gelmiş durumda. Ancak 2023’ün ocak ayından bu yılın sonuna kadar olan 24 ayda sadece 4 ay açlık sınırının üzerinde oldu. Her iki yılda da asgari ücret, marttan itibaren açlık sınırının altında kaldı.

• 1974’te kişi başına gayrisafi yurt içi milli hasılanın yüzde 80.6’sı düzeyinde olan brüt asgari ücret 2024’te yüzde 46.5’ine kadar düştü.
• Asgari ücretlinin 2024 yılı boyunca enflasyon karşısında yaşadığı kayıp 55 bin TL oldu.
• 2023’ün ocak ayından 2024 sonuna kadar olan 24 ay boyunca, asgari ücret yalnızca 4 ay açlık sınırının üzerinde oldu.
• 2005’te bir yıllık asgari ücretle 31 cumhuriyet altını alınabiliyordu. 2024 yılında sadece 11.6 cumhuriyet altını alınabiliyor.
• 2023 verilerine göre 8 milyon 338 bin işçi asgari ücretle çalışıyor. Asgari ücret ve yüzde 10 fazlasını alan işçiler, toplamın yüzde 48.9’u.
• Kayıt dışı çalışanların yüzde 41.3’ü asgari ücretin yarısı ve altında ücret alıyor.
• Asgari ücret ve altında ücret alanların oranı genelde yüzde 43.6 iken kadınlarda bu oran yüzde 54.5’i buluyor.
• 2000 yılında gelir vergisinin ilk dilimi asgari ücretin 22 katıyken 2024’te 5.5 katına geriledi.
• 2010 yılından bu yana patronlara yapılan SGK prim desteği, dolar cinsinden toplam 60 milyar dolar (2.1 trilyon lira) oldu. 

TOFAŞ’TA İŞÇİ KIYIMI

Stellantis ve Koç Holdingin sahibi olduğu otomotiv tekeli TOFAŞ, bir kalemde 700 işçiyi işten attı. Şirket bu yılın ilk 9 ayında 5 milyar lira net kâr elde etti. TOFAŞ’ın 2023 yılında işçi başı kârı 3 milyon liranın üzerine çıktı.

TOFAŞ işçileri işten atılırken, Türk Metal Sendikası sessiz kaldı. İşçileri işten atan şirket ayrıca Stellantis Otomotiv’in tamamını 400 milyon avro karşılığında devralmak için anlaştı. Rekabet Kurulunun anlaşmaya onay vermesi bekleniyor.

DİYARBAKIR'DAN TEKSTİL İŞÇİSİ: ARTIK ÇOCUKLARIM DA ÇALIŞIYOR

Diyarbakır’da faaliyet yürüten İskur Tekstil’den bir işçinin “Artık çocuklarım da çalışıyor” sözleri, asgari ücretle geçinmeye çalışan emekçilerin içinde bulunduğu vahim tabloyu gösteriyor.

POLONEZ İŞÇİLERİNDEN KEFENLİ BEKLEYİŞ

Tekgıda-İş’e üye oldukları için işten atılan İstanbul’daki Polonez işçilerinin Ankara’ya yürüyüşlerine izin verilmemesi üzerine Çatalca Adliyesi önünde başlatılan nöbet sürüyor. Nöbetin üçüncü gününde beyaz kefenler giyen işçiler, “Sendika hakkımızdan vazgeçmeyeceğiz” diyor. 

‘MESS’İN DAYATMASINI KABUL ETMİYORUZ’

MESS’in yüzde 40 zam dayatmasına karşı yüzde 125 zam isteyen Birleşik Metal-İş üyesi Hitachi işçilerinin başlattığı grev 6 günü geride bıraktı. Grid Solutions, Schneider Electric, Arıtaş Kriyojenik ve Green Transfo’da ise grev hazırlıkları devam ediyor. Metal işçileri, “MESS’in dayatmasını kabul etmiyoruz” diyor.