SES’ten Ebelik Yönetmeliği’ne eleştiri: Mesleki bağımsızlığı zedeliyor

Kübra KIRIMLI
Ankara

Resmi Gazete’de geçtiğimiz hafta yayımlanan ‘Ebelik Yönetmeliği’ ile ebelere dair yeni görev tanımları açıklandı. Ebelerin görev tanımına ilişkin bir yönetmeliğin bakanlıkça hazırlanmasını olumlu bulduklarını belirten Sağlık ve Sosyal Hizmet Emekçileri Sendikası (SES) Eş Genel Başkanı Nazan Karacabey, ama yönetmeliğin bir dizi eksiği olduğuna işaret etti. Yönetmelikle ebelerin mesleki bağımsızlığının zedelendiğine işaret eden Karacabey “ Öte yandan yönetmelikle iktidar ebelere normal doğumu teşvik edin misyonu yüklüyor.  Böyle bir sağlık sisteminde ebeler malpraktisle karşı karşıya gelecek” uyarısını yaptı. Güçlü meslekler için iyi eğitim ve pratiğe erişimin önemine işaret eden Karacabey “Ama ebelik okullarındaki akademisyenlerin çoğu hemşire” diye konuştu.

"MESLEK KARGAŞASI VAR"

Güncel olarak ciddi bir ebe istihdamı açığı olduğu bilgisini veren Nazan Karacabey, yıllar içinde ebeliğin görev, yetki ve müdahale alanlarının giderek daraltıldığını belirterek “Eskiden koruyucu sağlık hizmeti ve ebelik iç içeydi. 19-49 yaş izlem takipleri yapılırdı. Gebelerin takibi ebeler tarafından yapılırdı. Bu takip de komplikasyonların önceden görülmesini sağlıyordu. Şimdiyse klinik odaklı, hekime yardımcı bir pozisyona düşürüldü. 'Ebe-hemşire' kavramı ortaya atılarak da meslek kargaşası ortaya çıkardılar” dedi. Yönetmeliğin ebeleri hekimlere bağlayarak mesleki bağımsızlıklarını yitirmesine neden olduğunu dile getiren Karacabey “Bir ebe doğum salonunda, gebenin takibini, vajinal açıklığın kaç cm olduğunu, normal doğuma uygun olup olmadığını, bebeğin kalp seslerinin tehlike arz edip etmediğini anlar. Ama yönetmelikte her aşamada doktora bilgi verir demek onu güdüm altına sokmaktır. Zaten patolojik bir durumda ebe hekime haber verecektir ancak süreci yönetebileceği durumlar için bunun kendisinden istenmesi yanlıştır” diye konuştu.

MALPRAKTİS UYARISI, NORMAL DOĞUM DAYATMASI

Ebelik fakültesi ve öğrenci sayısı artarken buralardan mezun olan ebelerin çok azının donanımlı hastanelerde çalışma olanağı bulduğunu dile getiren Karacabey, ‘rehber ebe’ tanımıyla da bakanlığın ebelik eğitimindeki sıkıntıları kabul etmiş olduğunu söyledi. Yönetmeliğin olumsuz bir diğer yanının ise malpraktis olduğunu açıklayan Karacabey, “Şunu biliyoruz; iktidar bir doğum yöntemi olan sezaryen doğumdan oldukça rahatsız ve normal doğumu teşvik ediyor. Ebelere de ‘Normal doğumu özendirin’ deniyor Biz bu yönetmeliğin aslında bu sebeple çıkarıldığını düşünüyoruz. Ama bu durumda ebeler malpraktis riskiyle karşı karşıya kalmayacak mı?​” diye sordu.  Şırnak'ta bir annenin yeterli teçhizat ve uzman hekim olmaması nedeniyle doğum sırasında öldüğünü hatırlatan Karacabey “Bir ebe de bu durumla karşı karşıya kalabilir. Bazı sendikaların tıpkı hekimlerde olduğu gibi buna karşı sigorta çalışmalarına başladığını görüyoruz. Bir yandan ülkede sağlığın ticarileşmesi tartışılırken iktidar halen sermayenin başka bir kanalını besliyor. Sorumluluk verilen emekçiyi, sağlık emekçisini korumak devletin görevidir. Elbette bir hata varsa karşılığı bulunur. Ancak hem görev yetkisini genişletmek hem de korumamak kabul edilemez” dedi.