14 Aralık 2024 07:15

Evrensel'in manşeti | Kazanmaya var mısın!

Düşük ücret dayatmasının yanı sıra sanal bahis gibi bireysel kurtuluş hayali kışkırtmalarına karşı gerçek çarenin işaret fişeği olan işçiler “İnsanca yaşam için birlik” çağrısı yapıyor.

Fotoğraf: Hasret Gültekin Kozan/Evrensel 

Paylaş

Hitachi’de başlayıp, Grid ve Schneider’e yayılan grev, düşük ücret dayatması ve yoksulluğun yanı sıra sanal bahis/kumar gibi sonu yıkımla biten bireysel kurtuluş hayali kışkırtmalarına da yanıt. Gerçek çarenin işaret fişeği olan işçiler “İnsanca yaşam için birlik” çağrısı yapıyor.

ASIL KAZANAN BARONLAR

Fatura, kira, borç, çocuk bezi… “Cep boş olunca” diyor Kayserili bir işçi “Ben de mi başlasam diyor insan.” Bahsettiği sanal kumar. Kayseri’de 5 yılda oynadığı tespit edilen kişi sayısı 41 bin. Ülke genelinde, özellikle de işçiler arasında yayılıyor. Az sayıda kazananın hayatı değişmiyor. Hâlâ fabrikadalar. Asıl kazanan yasal ya da yasa dışı bahis baronları.

BATAKLIĞA SÜRÜKLÜYOR

Kalanı varını yoğunu kaybedenler. Kocaeli’de emekli olan bir işçi örneğin. Kıdem tazminatının tamamı sanal kumar borcuna gitmiş. Şimdi inşaatlarda çalışıyor. Ya da Kayseri’den bir işçi: “Borç ödemek için başladım işin sonunda aracımdan oldum.” Bir başkası bağımlılık yaptığına dikkat çekiyor: “Öyle bir bela ki oynamadan duramıyor insan. Bataklığa sürüklüyorlar.”

MESELE YAN YANA GELMEK

Bireysel kurtuluş hayaliyle kışkırtılan sanal kumar, bugünlerde fazla mesai ve ek işle geçinemeyen işçiler arasında ay sonunu getirme çaresi olarak görülüyor. Ancak yoksulluk gibi toplumsal bir soruna bireysel çözüm arayışı işçileri istismara açık hale getiriyor. Buna dikkat çeken işçiler uyarıyor: “Kazanana da çare olmuyor. Asıl mesele talepler için yan yana gelmek.”

50 MİLYAR DOLARLIK SEKTÖR

Türkiye’de yasal bahis pazarı 1.5 milyar dolar, yasa dışı bahis pazarı ise 50 milyar dolar büyüklüğünde. 2023’te yasa dışı bahis oynatıldığı için 160 bin siteye erişim engellendi. Bu rakam 2022 yılında engellenen site sayısının 6.5 katı.

Bahis pazarının kazananı ise bahis baronları. Türkiye’de sektörü elinde tutan birkaç bahis baronundan biri de Kıbrıs’ta infaz edilen Halil Falyalı’ydı. Falyalı devlet, mafya, siyaset iş birliğinde uyuşturucu ve kumarla da anılıyordu.

‘DEVASA KÂR EDENLERİN KÖLESİ OLMAYACAĞIZ’

Patron örgütü MESS’in OVP’nin hedefleri doğrultusunda yüzde 40 zam, 3 yıllık sözleşme ve esnek çalışma dayatmalarına karşı 2 yıllık sözleşme ve yüzde 125 zam talep eden metal işçileri mücadelelerini sürdürüyor. Hitachi işçilerinin ardından dün de Grid Solutions ve Schneider Elektrik’te grev başladı.

GEBZE’DE KİTLESEL AÇIKLAMA

Greve sendikalar ve siyasi partiler de destek verdi. GE Grid Solutions Şirketinin Gebze’de bulunan fabrikasında konuşan Birleşik Metal-İş Genel Başkanı Özkan Atar, “Türkiye’nin en çok kazanan sermayelerinden olanlara sesleniyoruz: Bizi köle olarak görüyorsunuz ama olmayacağız” dedi.

KÂRLARIYLA ÖVÜNDÜLER

HITACHI Energy’nin yenilenebilir enerji ve enerji hizmetleri bölümü 2024’ün ilk 6 ayında 107.7 milyar TL kâr etti. Grevin dün başladığı Grid Solutions, 2024’ün ilk 9 ayında bağlı olduğu GE Vernova’ya 396 milyon dolar kâr kazandırdı. 2024 yılı üçüncü çeyreğinde 9.3 milyar avro gelir elde eden Schneider Electric, “Tarihimizin en verimli üçüncü çeyreğini geçirdik” dedi.

KAMU İŞÇİSİ EN AZ YÜZDE 100 ZAM İSTİYOR

HARB-İŞ şubelerinin kamu sözleşmesiyle ilgili taslak hazırlıkları tamamlandı, genel merkeze iletildi. Anketlere göre işçilerin çoğunluğu, en az yüzde 100 zam talep etti. Adana Şubesinin taslağı işçilerle paylaşmaması ise tepki çekti.

ÖNCEKİ HABER

Bahsin kaybedeni belli, kazananı kim?

Sefer Selvi Karikatürleri
Evrensel Gazetesi Birinci Sayfa