Fiili grev Hitachi'de kazanım getirdi

MESS kapsamında yer alan, Birleşik Metal-İş’in örgütlü olduğu Hitachi Energy işletmesine bağlı 4 fabrikada 4 Aralık’ta başlatılan ve yasağa rağmen devam eden grev kazanım getirdi. Saat ücretlerine yapılan zam ve aylık yapılan ödemelerle birlikte sözleşmenin ilk 6 ayında ücretlerde yüzde 60.5 oranında artış sağlandığını vurgulayan Birleşik Metal-İş, “MESS’in 3 yıllık TİS dayatması ve esneklik içeren maddelerinin tümü geri çektirildi” dedi.

14 Mayıs 2023 seçimlerinden sonra Hazine ve Maliye Bakanlığına getirdiği Mehmet Şimşek öncülüğünde uyguladığı ekonomi programı kapsamında; ücretlerin bastırılmasını, sermayenin kârının artırılmasını hedefleyen iktidar, bu süreçteki hak arama mücadelelerini ise çeşitli şekillerde sindirmeye çalıştı.

İktidar ve patronların işçi sınıfının üzerindeki baskılarını artırdığı bu dönemde MESS kapsamında bulunan Hitachi, GE Grid Solutions, Schneider Electric ve Arıtaş Kriyojenik ile bir süre önce MESS’ten ayrılan Green Transfo ile birlikte toplam 5 işletmede toplu sözleşme görüşmeleri başladı. Ağustos ayında başlayan sözleşme görüşmelerinde patron örgütü MESS, hükümetin ekonomi programının hedefleri doğrultusunda 2 bin işçiye düşük zam, 3 yıllık sözleşme ve esnek çalışma uygulamaları dayattı.

Bu dayatmalar nedeniyle 5 işletmede grev kararı alınırken, ilk grev 4 Aralık’ta Hitachi’de başladı. İki gün sonra ise 4 işletmedeki metal işçilerin grevi Cumhurbaşkanı Erdoğan tarafından yasaklandı. Birleşik Metal-İş ve metal işçileri ise grev yasağını tanımayacaklarını belirterek, grevi fiilen devam ettirdi.

Hitachi’deki grevin 20. gününde patron örgütü MESS, Birleşik Metal-İş’e görüşme çağrısı yaptı. Pazartesi sabah 10.00’da başlayan, Birleşik Metal-İş Genel Başkanı Özkan Atar, Genel Sekreter Ali Çeltek, İstanbul 1 No’lu Şube yöneticileri, sendika uzmanları ve Hitachi işletmesinin bütün iş yeri temsilcilerinin katıldığı görüşmeler gece geç saatlere kadar sürdü. Birleşik Metal-İş görüşmeler sonucunda anlaşmanın sağlandığını duyurdu.

MESS’in işçileri greve götüren son teklifinin yüzde 40 olduğunu hatırlatan Birleşik Metal-İş’in yaptığı açıklamaya göre:

- 31 Ağustos tarihindeki saat ücretlerine birinci 6 ay için önce yüzde 20 zam yapılacak, daha sonra 40 TL eklenecek, bunun ardından da her bir kıdem yılı için 12 yılı geçmemek üzere 1.5 TL/saat eklenecek. Ele geçecek ücretler net 44 bin lira ila net 107 bin lira arasında değişirken, ortalama ele geçecek net ücretler 65 bin lira oldu.

- İkinci 6 ayda (2025 yılı 1 Mart tarihinde) ise yüzde 20 oranında artış yapılacak. Ancak son 6 aylık enflasyona, çıkan enflasyonun yüzde 20’si eklenecek, çıkan oranın yüzde 20’yi aşması halinde bu oran uygulanacak. 1 Mart 2025 tarihinde ortalama ele geçecek net ücret 78 bin TL olacak.

- Üçüncü 6 ayda (2025 yılı 1 Eylül tarihinde) son 6 aylık enflasyon ve bu enflasyon oranının yüzde 20’si eklenerek çıkan oran kadar ücret zammı yapılacak.

- Dördüncü 6 ayda, 6 aylık enflasyon oranı kadar zam yapılacak.

- Sosyal haklara ise sözleşmenin 1’inci yılında yüzde 90 ila yüzde 256 arasında değişen oranlarda zam yapılacak. 2’nci yılda ise enflasyon oranında zam uygulanacak.

Saat ücretlerine yapılan zam ve aylık yapılan ödemelerle birlikte sözleşmenin ilk 6 ayında ücretlerde yüzde 60.5 oranında artış sağlandığını vurgulayan Birleşik Metal-İş, “MESS’in 3 yıllık TİS dayatması ve esneklik içeren maddelerinin tümü geri çektirildi ve kazanılmış haklardan taviz verilmedi” dedi.

Birleşik Metal-İş açıklamasında sözleşmenin Hitachi işçilerinin onayıyla imzalandığını ifade etti.

“20 GÜN DİRENMESEYDİK HİÇ KAZANIM ELDE EDEMEZDİK”

Evrensel’e konuşan bir Hitachi işçisi kendisi için ilk grev tecrübesi olduğunu söyledi. 8 yıldır çalıştığı fabrikada kendilerine teklif edilen yüzde 40’lık zam ve 3 yıllık sözleşmenin sefalet anlamına geldiğini dile getiren işçi, “Greve çıktığımızda buna karşı direnmekten başka çaremiz olmadığını biliyorduk. Ardından 7 Aralık sabahı grev yasaklandı. Milli güvenlik gerekçesiyle dediler. Ama biz yasağın MESS’in elini güçlendirmek için çıkartıldığını biliyorduk” dedi.

Yasağa rağmen sürdürdükleri grevin, kazanımların en büyük etmeni olduğunu söyleyen işçi, “Beklentilerimiz elbette daha fazlaydı. Sonuçta greve yüzde 125 zam talebiyle çıktık. Enflasyonun şimdiki durumu ortada. Düşmediği ve gelecekte düşmeyeceğini de görüyoruz. Ortalama ücretlere teklif edilenin yüzde 20 daha fazlasını alabildiysek, mücadele ettiğimiz için alabildik” diye konuştu.

“DAHA İLERİ DAYANIŞMA ÖRNEKLERİNE İHTİYAÇ VAR”

İşçi, 3 yıllık sözleşme dayatmasının kabul edilmemesi ve ikinci ve üçüncü 6 aylık dilimlerde enflasyon zamlarının aşılmasının da kararlılıkları sonucu olduğunu dile getirdi. Hitachi işçisi, “CHP EMEP gibi siyasi partilerden, Petrol-İş ve Tekgıda-İş gibi sendikalardan gelen dayanışma ziyaretleri önemliydi. En azından MESS karşısında kendimizi yalnız hissetmedik. Ama hem anayasal hakkımız olan grev hakkımızı korumak hem de geleceğimiz için daha iyi ücretlerle çalışmak için daha güçlü dayanışmalara, grevlere, iş durdurma eylemlerine ihtiyaç var. Bizim sözleşmelerimiz MESS grup sözleşmesini de etkileyecek. İşçiler olarak kazanmak istiyorsak gücümüzü birleştirmekten başka yolumuz yok” dedi.

Hitachi’nin Tuzla’daki fabrikasında çalışan bir işçi de ücret zammı beklentisinin en az yüzde 80 civarında olduğunu belirterek, “Grevimizin yasaklanması toplu sözleşme görüşmelerinde MESS’in elini güçlendirdi. Bizim de kazanım elde edebilmek için fiili greve devam etmekten başka alternatifimiz kalmadı. Ama en azından yüzde 40 teklifini bugün aşabildiysek sebebi direnmemizdir” diye konuştu.

NE OLMUŞTU?

Birleşik Metal-İş, MESS’e bağlı Hitachi, GE Grid Solutions, Schneider Electric ve Arıtaş Kriyojenik ile bir süre önce MESS’ten ayrılan Green Transfo ile birlikte toplam 5 işletme için görüşmelere 9 Ağustos’ta başladı. Birleşik Metal-İş, ilk 6 aylık dönem için ortalama yüzde 125 ücret artışı talep etmişti. Ancak orta vadeli programın hedefleri doğrultusunda 3 yıllık sözleşme dayatan MESS’in ilk teklifi yüzde 30, son teklifi ise yüzde 40 oldu. Görüşmelerde sonuç alınamaması üzerine 5 işletmeye bağlı 9 fabrikada 2 bin işçiyi kapsayan grev kararı alındı.

Hitachi’nin Kartal, Tuzla, Dilovası ve Dudullu Fabrikalarındaki grevi 4 Aralık’ta, GE Grid Solutions ve Schneider Electric’e bağlı 3 fabrikadaki grev de 13 Aralık’ta başladı. Balıkesir Gönen’de bulunan Arıtaş Kriyojenik işçilerinin grevi ise 19 Aralık’ta başladı. Kocaeli/ Çayırova’da bulunan Green Transfo işçileri de 25 Aralık’ta greve çıkmaya hazırlanıyor.

MESS’e bağlı Hitachi, GE Grid So lutions, Schneider Electric ile Arıtaş Kriyojenik’teki grevler Cumhurbaşkanı Erdoğan’ın kararıyla yasaklandı. MESS üyesi olmayan Green Transfo’daki grev içinse şimdilik yasak kararı alınmadı. Yasak kararında grevlerin “Milli güvenliği bozucu nitelikte” olduğu öne sürüldü. Grevin yasaklanmasının ardından patronlar işçilere mesaj atarak işbaşı yapmaya çağırırken işçiler ise yasağı tanımayarak grevlerine kararlılıkla devam etti. Sözleşmenin imzalanması sonrası Hitachi’deki grev son bulurken, GE Grid Solutions, Schneider Electric ve Arıtaş Kriyojenik’teki grevler ise sürüyor. (İŞÇİ SENDİKA SERVİSİ)