Evrensel'in manşeti | İşten atma yasaklansın
Kıdemli işçileri çıkarıp yerlerine düşük ücretli sözleşmeli işçiler alan patronlar, krizin faturasını işçilere kesiyor. Metal işçileri ise direniyor: “Birlik olmadan kazanamayız!”
Fotoğraf: Pexels
Tofaş, Ford, CMS, Beko... Başta MESS kapsamında yer alan metal fabrikaları olmak üzere tüm patronlar üretimdeki daralmayı kitlesel işten çıkarmalarla işçilere fatura ediyor. İşten çıkardıkları daha yüksek ücretli kıdemli işçilerin yerine yeni ya da sözleşmeli işçi alarak iş kolundaki saat ücretlerini düşürüyor, böylelikle kendi karlarını koruyorlar.
Patronlar bir yandan ‘sözleşmeli işçilik’ ile çalışma düzenini değiştirirken diğer yandan Renault gibi üretimin arttığı fabrikalarda kesintisiz fazla mesai yaptırıyor. Bu fabrikalarda örgütlü olan Türk Metal sendikası ise bu hamlelerin önünü açıyor. İşten atmaların yasaklanmasını isteyen metal işçileri “Biz birlik olmadan bu saldırılar bitmez” diyor.
‘İŞ YOK’ DENİLEN FABRİKA 9 KAT BÜYÜDÜ
Erdoğan-Şimşek programı sanayinin çarklarını yavaşlatırken patronlar bu yükü işçilerin sırtına vuruyor. Yüksek ücretli işçileri atıp düşük ücretle işçi alıyor, fazla mesai yaptırıyor, ‘sözleşmeli işçi düzeni’ne geçiyor ve kârlarını koruyorlar. Son 3 yılda 9 kat büyüyen Erkunt Sanayi, şimdi “İş yok” gerekçesiyle ısınmadan bile tasarrufa gidiyor.
İŞÇİ BAŞINA 2 MİLYON TL GELİR
Gelirini 3 yılda 372 milyon liradan 3.1 milyar liraya çıkaran Erkunt, 2023’te işçi başına 2 milyon TL kazandı. 1550 işçinin çalıştığı Hindistan ve Türkiye sermayeli firmada ücret zamları asgari ücret zammına endeksli ve ortalama ücret 30 bin TL’ye kadar geriledi. Ücretler şirket gelirleri oranında artsaydı işçiler bugün 45 bin lira alacaktı.
VERGİ: İŞÇİ YÜZDE 27, PATRON YÜZDE 1.5
Bir sene boyunca bodrolarında yüzde 27’ye varan vergi kesintileri gören Erkunt işçileri 2024’te kişi başı ortalama 61 bin TL vergi ödedi. Erkunt ise gelirinin yüzde 1.5’ini vergi olarak ödedi. 1550 işçiden 2024’te toplam 94.5 milyon TL gelir vergisi alındı. Şirketin 2023’te ödediği kurumlar vergisi ise 47.7 milyon TL.
TASARRUF PAKETİ: İŞÇİLER ISINMASIN
Şirket şimdi ‘İş yok’ gerekçesiyle tasarruf tedbirleri açıkladı. EMEP Milletvekili Sevda Karaca, “En temel ihtiyaç olan ısınma bile tasarruf paketine eklendi. İşçiler soyunma odalarında titreye titreye soyunup giyiniyor. Fabrikanın araç filosunu ise yenilemekten geri durmuyorlar” diye konuştu.
BEŞ İŞÇİNİN KATİLİ ŞİRKETE İKTİDAR ÖDÜL VERDİ
Beş işçiyi göz göre göre ölüme gönderen Oba Makarna’ya bir ödül daha verildi. İşçilerin öldüğü patlamanın ardından 80 milyon liralık vergisi ertelenen firma, önceki gün de ‘İhracat Yıldızı’ ödülünü Ticaret Bakanı Ömer Bolat’tan aldı. Patlamayla ilgili hazırlanan bilirkişi raporu, patronu 1. derece sorumlu bulmuştu.
